Bản án 290/2020/HS-PT ngày 16/06/2020 về tội hủy hoại tài sản

 TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BẢN ÁN 290/2020/HS-PT NGÀY 16/06/2020 VỀ TỘI HỦY HOẠI TÀI SẢN

 Ngày 16 tháng 6 năm 2020, tại trụ sở Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, xét xử phúc thẩm công khai vụ án hình sự thụ lý số: 154/HSPT ngày 06/4/2020 đối với bị cáo Thái Phi L do có kháng cáo của bị hại Thái Văn U đối với bản án hình sự sơ thẩm số: 11/2020/HSST ngày 27/02/2020 của Tòa án nhân dân Quận 11, Thành phố Hồ Chí Minh.

Bị cáo bị kháng cáo:

Thái Phi L (tên gọi khác: Bé); Giới tính: Nam; Sinh năm: 1976 tại Thành phố Hồ Chí Minh; Thường trú: 254/11/25 Thái Phiên, Phường X, Quận Y, Thành phố Hồ Chí Minh; Chỗ ở: 161D/104H Lạc Long Quân, Phường Z, Quận Y, Thành phố Hồ Chí Minh; Quốc tịch: Việt Nam; Dân tộc: Kinh; Tôn giáo: Không; Trình độ học vấn: 7/12; Nghề nghiệp: Làm công; Con ông Thái Văn M (chết) và bà Đào Thị X; Hoàn cảnh gia đình: Có vợ là bà Trần Thị Ngọc A và 02 con (con lớn sinh năm 1997, con nhỏ sinh năm 1999); con; Tiền án, tiền sự: Không;

- Nhân thân:

+ Ngày 29/9/1992 Tòa án nhân dân Quận 11 xử phạt 06 tháng tù về tội “Trộm cắp tài sản” theo Bản án số 226/HSST.

+ Tháng 02/1995 “Gây rối trật tự công cộng” bị đưa đi cưỡng bức tại huyện Duyên Hải.

+ Tháng 12/2002 “Gây rối trật tự công cộng” bị đưa đi cơ sở giáo dục Huy Khiêm.

+ Ngày 12/12/2016 Công an Quận 11 xử phạt 750.000 đồng về hành vi “Đánh nhau, xúi giục người khác đánh nhau”;

Tạm giữ, tạm giam ngày: 25/6/2019 – Có mặt.

Những người tham gia tố tụng khác:

- Bị hại có kháng cáo:

Ông Thái Văn U; Sinh năm: 1957 Thường trú: 247/26/5A Lạc Long Quân, Phường Z, Quận Y, Thành phố Hồ Chí Minh – Có mặt.

- Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại:

Ông Đỗ Hải Bình là luật sư của Văn phòng luật sư Quốc Anh thuộc Đoàn luật sư Thành phố Hồ Chí Minh bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại Thái Văn U – Có mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Vào khoảng 23 giờ, ngày 09/3/2019, bà Vũ Thị D cùng chồng là ông Thái Văn U đang ở trong nhà số: 15/70/17 đường Hòa Bình, Phường Z, Quận Y thì nghe tiếng đập cửa. Ông U mở cửa ra xem thì gặp Thái Phi L. Ông U hỏi lý do sao đập cửa, L trả lời là do bị chó nhà ông U sủa. Hai bên cự cãi và đánh nhau, L dùng nón bảo hiểm đang đội đánh vào đầu ông U nên ông U dùng ổ khóa đánh lại, sau đó được mọi người can ngăn. Lúc này có Huỳnh Tiến C và Biện Trương Kim M (là bạn của L) đi ngang qua thấy nên dừng lại hỏi, L nói bị đánh. Cùng lúc này, con ông U là Thái Hồ V cùng con rể ông U là Trần Phước T đến. V dùng nón bảo hiểm, T dùng tay đánh L thì được mọi người can ngăn. Sau đó L bỏ về nhà.

Đến khoảng 16 giờ 14 phút, ngày 12/3/2019, L cùng uống bia với Châu Thành N và Đỗ Minh K là bạn của N (tên gọi khác là Sang hiện không xác định lai lịch) tại quán trên đường Minh Phụng, Quận 11. Trong lúc uống bia, thì có K (hiện chưa xác định lai lịch) là bạn của L điện thoại cho L, nghe điện thoại L rủ K qua Quận 11 uống bia cùng. Khoảng 15 phút sau, K cùng 03 đối tượng khác cùng đến. Trong lúc uống bia, L kể lại vụ việc bị ông U đánh nên rủ đánh trả thù ông U. Cả nhóm đồng ý. L về nhà lấy kiếm Nhật, sau đó đợi nhóm cùng đến bãi xe Út E tìm ông U nhưng không gặp, nên nhóm đối tượng này đập phá một số tài sản trong bãi xe. Cụ thể: Thái Phi L là người mặc áo khoác màu đen, quần Jean dài tay cầm kiếm Nhật đập móp capo xe ôtô Toyota Inova biển số 51G-341.37 - của ông Trần Kim M; chém rách yên xe môtô biển số 54S3-2406 của ông Huỳnh Quang B, đập bể tivi hiệu Panasonic 32 inch của ông Huỳnh Quang H, đập bể kính chắn gió phía trước xe ôtô biển số 50TD- 004.70 của ông Nguyễn Minh Đ. Đối tượng điều khiển xe Vision màu trắng biển số 67G1-460.62 đi một mình, trên tay cầm ống tuýp tròn đập phá Tivi hiệu Sam 50inch, cửa tủ làm mát, 02 tấm kính cửa ra vào, 04 tấm kính cửa sổ là tài sản của ông Thái Văn U; đối tượng mặc áo trắng cầm mã tấu chém rách yên xe Air Blade biển số 59E1-183.57 là tài sản của bà Vũ Thị Diễm Loan.

Cơ quan cảnh sát điều tra Công an Quận 11 đã trưng cầu giám định tài sản thiệt hại, tại Kết luận định giá số 29/KLĐGTS ngày 26/3/2019 của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự, kết luận: Tivi hiệu Panasonic 32 inch là 1.650.000 đồng; Tivi hiệu Sam 50 inch là 3.300.000 đồng; Kính chắn gió phía trước xe ôtô biển số 50TD-004.70 là 2.550.000 đồng; Tủ mát hiệu Alaska 210VM là 1.600.000 đồng; Yên xe biển số 59E1-183.57 là 200.000 đồng; Yên xe biển số 54S3-2406 là 200.000 đồng. Tiền công sửa chữa móp capo xe ôtô Toyota Inova biển số 51G-341.37 là 1.600.000 đồng; 02 tấm kính cửa kích thước 60cm x 140cm x 0,5cm là 1.000.000 đồng; 04 tấm kính cửa kích thước 30 x 120cm x 0,5cm là 600.000 đồng. Tổng giá trị tài sản thiệt hại là 12.700.000 đồng.

Tiến hành kiểm tra camera khu vực bãi xe Cơ quan cảnh sát điều tra Công an Quận 11 xác định: Khoảng 18 giờ 27 phút 44 giây, ngày 12/3/2019, có 07 đối tượng đi 05 xe môtô gồm:

1. Xe SH đỏ biển số 59M1-995.12 do đối tượng điều khiển xe mặc áo thun màu trắng, quần Jean xanh dài trên tay cầm mã tấu chở đối tượng ngồi sau mặc áo khoác màu đen, quần Jean dài cầm kiếm Nhật 2. Đối tượng điều khiển xe Vision màu trắng biển số 67G1-460.62 đi một mình, mặc áo thun đen, quần Jean xanh dài, tay cầm ống tuýp.

3. Đối tượng điều khiển xe SH biển số 59L2-826.07 đi một mình, mặc áo khoác đen, sọc trắng trắng, quần Jean xanh dài tay cầm 02 con dao.

4. Đối tượng điều khiển xe SH Mode biển số 72K1-246.07 đi một mình, mặc áo thun đen, quần Jean xanh dài không cầm hung khí.

5. Đối tượng điều khiển xe Sirius biển số 59B1-105.53, mặc áo thun trắng, quần Jean lửng chở đối tượng ngồi sau mặc áo thun đen sọc xám, quần Jean lửng cầm cây gỗ.

Khi đến đầu hẻm, 06 đối tượng đi bộ vào trong bãi xe U E, đối tượng còn lại đứng bên ngoài trông xe. Đến 18 giờ 30 phU cùng ngày các đối tượng trên đi ra khỏi bãi xe và bỏ đi.

Qua điều tra truy xét, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an Quận 11 xác định Thái Phi L cùng các nhóm đối tượng có liên quan đến việc đập phá tài sản tại bãi xe Út E.

Tại Cơ quan điều tra, L khai nhận hành vi phạm tội như trên. Khi tới bãi xe, L cầm cây kiếm Nhật, Đỗ Minh K cầm cây mã tấu, Châu Thành N cầm 02 con dao, 01 đối tượng cầm ống tuýp, 01 đối tượng cầm cây dài khoảng 01 mét, đi bộ vào trong bãi xe tìm ông U. Do không gặp ông U, nên L cầm kiếm Nhật đập móp capo xe ôtô Toyota Inova biển số 51G-341.37, chém rách yên xe môtô biển số 54S3-2406, đập bể kính chắn gió phía trước xe ôtô biển số 50TD-004.70, đập bể tivi hiệu Panasonic 32 inch và đập để cánh cửa kiếng.

Các đối tượng còn lại đập phá như thế nào thì bị cáo L không biết. Cây kiếm Nhật, L khai ném bỏ trước nhà số 161D/106/10 Lạc Long Quân, Phường Z, Quận Y. Cơ quan cảnh sát điều tra Công an Quận 11 tiến hành tiến hành truy tìm nhưng chưa thu hồi được.

Qua làm việc ban đầu, Nguyễn Tiến C không thừa nhận đến cùng nhóm đối tượng và tham gia đập phá tài sản vào ngày 12/3/2019, sau đó Công bỏ đi khỏi nơi cư trú, hiện không xác định được nơi cư trú. Cơ quan cảnh sát điều tra Công an Quận 11 tiến hành lấy lời khai, cho bà Vũ Thị D, ông Thái Văn U, Thái Hồ V, Trần Phước T nhận dạng hình ảnh và xem hình ảnh trích xuất từ camera ghi hình. Xác định được người cầm kiếm Nhật là bị cáo Thái Phi L đập phá tài sản đã nêu trên; người cầm ống tuýp đập phá Tivi hiệu Sam 50inch, tủ làm mát nước, 02 tấm kính cửa ra vào, 04 tấm kính cửa sổ, là Nguyễn Tiến C.

Cơ quan cảnh sát điều tra Công an Quận 11 tiến hành cho bà D nhận dạng Biện Trương Kim M, bà D xác định L có đến cùng nhóm các đối tượng nhưng không tham gia đập phá tài sản. Tại Cơ quan cảnh sát điều tra Công an Quận 11, Biện Trương Kim M khai không đến cùng nhóm đối tượng tham gia đập phá tài sản vào ngày 12/3/2019. Tiến hành đối chất giữa bà D với Biện Trương Kim M nhưng không giải thích mâu thuẫn trên.

Cơ quan cảnh sát điều tra Công an Quận 11, tiến hành xác minh các xe môtô gồm:

Xe SH đỏ biển số 59M1-995.12, chủ xe là Lưu Thành S, sinh năm 1961, địa chỉ: 25E Lê Đại Hành, Phường E, Quận Y. Qua xác minh, đây là khu vực giải tỏa từ năm 2013, hiện S không còn cư trú tại địa phương. Bị cáo L khai mua xe này của người mua bán xe (không rõ lai lịch) và đã bán lại chiếc xe này cho người mua bán xe (không rõ lai lịch).

Xe Vision màu trắng biển số 67G1-460.62, chủ xe là Nguyễn Thị N, địa chỉ: Ấp Bà Bao 2, xã Đa Phước, huyện A, tỉnh B. Qua xác minh tại công an xã Đa Phước, huyện An Phú, tỉnh An Giang thì không có ai tên Nguyễn Thị N.

Xe SH biển số 59L2-826.07 là xe của Châu Thành N. N khai nhận có cầm hai cây dao tự chế, cùng đi với bị cáo L nhằm mục đích tìm đánh người đã đánh L nhưng khi đến nơi không có người nên N đứng gần cửa ra vào và không tham gia đập phá. Trong quá trình điều tra, Châu Thành N đã bỏ đi khỏi nơi cư trú tại địa phương. Cơ quan cảnh sát điều tra Công an Quận 11 ra Thông báo truy tìm đối tượng nhưng chưa có kết quả.

Xe SH Mode biển số 72K1-246.07, biển số được cấp cho loại xe nhãn hiệu MINGXING do chủ sở hữu là Trần Quang C, sinh năm 1954, địa chỉ: Tổ 6/27 Ô 1, Hải Long 2, Long Hải, E, tỉnh F. Qua xác minh, hiện ông L hiện đang sử dụng xe nhãn hiệu MINGXING với biển số trên .

Xe Sirius biển số 59B1-105.53, biển số được cấp cho loại xe nhãn hiệu Luvias do chủ sở hữu là Nguyễn Thị T, sinh năm 1974, địa chỉ: 11 đường 7, Khu phố 4, phường Q, Quận P, Thành phố Hồ Chí Minh. Bà T trình bày mua xe trên vào năm 2012 bằng hình thức trả góp, nhưng sau đó không có khả năng chi trả nên bà T trả lại cho cửa hàng Quận 1, không nhớ cửa hàng mua bán xe.

Tại bản án hình sự sơ thẩm số: 11/2020/HSST ngày 27/02/2020 của Tòa án nhân dân Quận 11, Thành phố Hồ Chí Minh:

Tuyên bố bị cáo Thái Phi L phạm tội “Hủy hoại tài sản”.

- Căn cứ Điều 50; khoản 1 Điều 178; điểm b khoản 1, khoản 2 Điều 51 của Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Xử phạt: Bị cáo Thái Phi L 01 (một) năm tù, thời hạn tù tính từ ngày 25/6/2019.

Ngoài ra, Tòa án cấp sơ thẩm còn giải quyết về trách nhiệm dân sự, vật chứng, án phí, quyền và thời hạn kháng cáo theo luật định.

Sau khi xét xử sơ thẩm, ngày 06/3/2020, bị hại Thái Văn U có đơn kháng cáo đề nghị điều tra lại vụ án đầy đủ, khách quan và thuyết phục hơn và tuyên án để xử phạt bị cáo Thái Phi L theo đúng quy định của pháp luật.

Tại phiên tòa phúc thẩm, đại diện Viện kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh sau khi tóm tắt hành vi phạm tội, hậu quả tội phạm mà bị cáo Thái Phi L thực hiện đã nhận định:

Tòa án cấp sơ thẩm đã áp dụng đầy đủ tội danh và Điều luật đúng theo quy định của pháp luật. Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát và Tòa án cấp sơ thẩm cũng đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Vì vậy, căn cứ điểm a khoản 1 Điều 355; Điều 356 của Bộ luật tố tụng hình sự. Đề nghị Hội đồng xét xử cấp phúc thẩm không chấp nhận kháng cáo của bị hại Thái Văn U mà giữ nguyên bản án sơ thẩm. Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị đã có hiệu lực pháp luật.

Luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại Thái Văn U không tranh luận về phần tội danh mà bản án sơ thẩm đã xét xử đối với bị cáo Thái Phi L. Tuy nhiên, luật sư cho rằng bị cáo L là người rủ 06 đối tượng khác đến đập phá nhà của bị hại nhưng cơ quan điều tra chưa làm hết trách nhiệm để truy tố thêm các đối tượng trên là thiếu sót.

Điều này thể hiện rõ việc đối tượng Biện Trương Kim M tham gia cùng nhóm của bị cáo L thực hiện hành vi đập phá tài sản của bị hại nhưng không bị truy tố trách nhiệm hình sự, đối tượng Châu Thành N có lời khai, có địa chỉ cư trú rõ ràng, có video thể hiện việc N cầm hai cây dao tự chế đi theo bị cáo L nhưng không truy tố trách nhiệm hình sự, hiện này N đã bỏ trốn thì cần thiết phải ra lệnh truy nã, chứ không phải chờ đợi khi nào bắt được N mới xử lý sau là không phù hợp với quy định của pháp luật.

Ngoài ra, trong vụ án này các đối tượng trên khi nghe bị cáo L kể lại sự việc diễn ra vào ngày 09/3/2019 thì có thời gian về nhà lấy hung khí, hẹn nhau tại địa chỉ bãi xe Út E, có phân công người trông xe để cùng thực hiện hành vi phạm tội. Như vậy, các bị cáo đã có sự bàn bạc, phân công nhiệm vụ cụ thể nên việc xét xử bị cáo L phạm tội có tổ chức quy định tại khoản 2 Điều 178 của Bộ luật hình sự mới phù hợp với hành vi phạm tội của bị cáo. Từ những phân tích trên luật sư đề nghị Hội đồng xét xử tăng nặng hình phạt và xử phạt bị cáo Thái Phi L theo tại khoản 2 Điều 178 của Bộ luật hình sự hoặc hủy toàn bộ bản án để điều tra, truy tố, xét xử lại đúng với bản chất của vụ án.

Kiểm sát viên tranh luận với luật sư: Đối với Biện Trương Kim M thì bà Vũ Thị D xác định L có đến cùng nhóm các đối tượng nhưng không tham gia đập phá tài sản. Tại Cơ quan cảnh sát điều tra L khai không đến cùng nhóm đối tượng tham gia đập phá tài sản vào ngày 12/3/2019. Đối với Châu Thành N và Nguyễn Tiến C trong quá trình điều tra, N, C đã bỏ đi khỏi nơi cư trú tại địa phương, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an Quận 11 ra thông báo truy tìm đối tượng nhưng chưa có kết quả, khi nào bắt được sẽ xử lý sau. Còn việc truy tố bị cáo Thái Phi L theo tại khoản 2 Điều 178 của Bộ luật hình sự là không có cơ sở vì không chứng minh được có sự bàn bạc, phân công vai trò, nhiệm vụ cụ thể của từng đối tượng. Vì vậy, đại diện Viện kiểm sát giữ nguyên quan điểm của mình.

Bị hại Thái Văn U đồng ý với quan điểm bào chữa của luật sư và không tranh luận gì thêm. Luật sư và đại diện Viện kiểm sát giữ nguyên quan điểm của mình.

Tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo Thái Phi L khai nhận hành vi phạm tội phù hợp với bản án sơ thẩm đã nêu và đề nghị Hội đồng xét xử phúc thẩm xem xét giữ nguyên hình phạt của bản án sơ thẩm

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

Về hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra Công an Quận 11, Điều tra viên, Viện kiểm sát nhân Quận 11, Kiểm sát viên, Tòa án nhân dân Quận 11, Thẩm phán trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa bị cáo không có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, quyết định của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

Tại phiên tòa phúc thẩm ngày hôm nay, bị cáo Thái Phi L thừa nhận hành vi phạm tội như nội dung cáo trạng và bản án sơ thẩm đã nêu. Lời khai của bị cáo phù hợp biên bản ghi lời khai, biên bản nhận dạng, biên bản khám xét, kết luận giám định và các tài liệu chứng cứ khác đã được thu thập trong hồ sơ vụ án.

Do vậy có đủ cơ sở để kết luận: Khoảng 18 giờ, ngày 12/3/2019 tại bãi xe U E, số 15/70/17 đường Hòa Bình, Phường 3, Quận 11, chỉ vì mâu thuẫn trước đó trong sinh hoạt, Thái Phi L, Nguyễn Tiến C cùng một số đối tượng đã có hành vi đập phá, hủy hoại, cố làm hư hỏng tài sản của bãi xe Út E do ông Thái Văn U làm chủ, tổng giá trị tài sản thiệt hại là 12.700.000 đồng. Đối chiếu với quy định của pháp luật nên có căn cứ để xác định bị cáo L phạm vào tội “Hủy hoại tài sản”, tội phạm và hình phạt được quy định tại khoản 1 Điều 178 Bộ luật hình sự năm 2015 được sửa đổi bổ sung năm 2017.

Sau khi xét xử sơ thẩm, bị hại Thái Văn U kháng cáo xin đề nghị điều tra lại vụ án đầy đủ, khách quan và thuyết phục hơn và tăng mức án để xử phạt bị cáo Thái Phi L theo đúng quy định của pháp luật. Kháng cáo của bị hại làm trong hạn luật định là hợp lệ.

Hội đồng xét xử cấp phúc thẩm xét thấy: Cơ quan điều tra Công an Quận 11, Viện kiểm sát nhân Quận 11, Tòa án nhân dân Quận 11 trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của pháp luật. Đồng thời căn cứ vào các chứng cứ có trong hồ sơ vụ án chưa đủ cơ sở để buộc bị cáo Thái Phi L phải chịu trách nhiệm hình sự quy định tại khoản 1 Điều 178 Bộ luật hình sự. Vì vậy, hành vi phạm tội của bị cáo Thái Phi L mà Tòa án cấp sơ thẩm xét xử về tội “Hủy hoại tài sản” là đúng người, đúng tội, không oan sai. Tuy nhiên, Hội đồng xét xử xét thấy bị cáo Thái Phi L cùng 06 đối tượng khác chủ động cầm hung khí đến đập phá tài sản của bị hại Thái Văn U và của nhiều bị hại khác. Hành vi của bị cáo L là hung hăng và nguy hiểm cho xã hội, bị cáo có nhân thân xấu, sau khi thực hiện hành vi phạm tội bị cáo chưa bồi thường cho bị hại Thái Văn U. Do đó, Hội đồng xét xử chấp nhận một phần kháng cáo của bị hại, tăng mức hình phạt tù đối với bị cáo Thái Phi L như lời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bị hại đã yêu cầu. Không chấp nhận phần kháng cáo hủy bản án sơ thẩm của bị hại Thái Văn U.

Do đó, Hội đồng xét xử chấp nhận một phần kháng cáo của bị hại Thái Văn U, sửa án sơ thẩm.

Bị cáo Thái Phi L không phải chịu án phí hình sự phúc thẩm.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

- Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 355; khoản 2 Điều 357 Bộ luật tố tụng hình sự:

Chấp nhận một phần kháng cáo của bị hại Thái Văn U; sửa bản án sơ thẩm số: 11/2020/HSST, ngày 27/02/2020 của Tòa án nhân dân Quận 11.

- Căn cứ khoản 1 Điều 178; điểm b khoản 1, khoản 2 Điều 51 của Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Xử phạt: Thái Phi L (tên gọi khác: Bé) 02 (hai) năm tù về tội “Hủy hoại tài sản”. Thời hạn tù tính từ ngày: 25/6/2019.

Bị cáo không phải nộp án phí hình sự phúc thẩm.

Các quyết định khác của án sơ thẩm không có kháng cáo, không bị kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực kể từ ngày tuyên án.