Bản án 222/2020/DS-PT ngày 09/07/2020 về tranh chấp ranh giới quyền sử dụng đất

TÒA ÁN NHÂN DÂN CẤP CAO TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BẢN ÁN 222/2020/DS-PT NGÀY 09/07/2020 VỀ TRANH CHẤP RANH GIỚI QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT

Trong ngày 09 tháng 7 năm 2020, tại trụ sở Tòa án nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh xét xử phúc thẩm công khai vụ án dân sự thụ lý số: 35/2019/TLST-DS ngày 16 tháng 01 năm 2019 về việc: “Tranh chấp ranh giới quyền sử dụng đất”.

Do Bản án dân sự sơ thẩm số: 17/2018/DS-ST ngày 23 tháng 11 năm 2018 của Toà án nhân dân tỉnh Đồng Tháp bị kháng cáo;

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm số: 1152/2020/QĐPT-DS ngày 19 tháng 6 năm 2020 giữa các đương sự:

1. Nguyên đơn: Thánh thất Cao đài Tây Ninh - Họ đạo Mỹ An;

Địa chỉ: Khóm 1, thị trấn Mỹ An, huyện Tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp.

Đại diện theo pháp luật: Ông Ngô Văn N, sinh năm 1969 - Chức vụ: Lễ sanh đảm nhiệm Cai quản Họ Đạo, thị trấn Mỹ An, tỉnh Đồng Tháp.

Địa chỉ: Khóm Mỹ Long, phường 3, thành phố Cao Lãnh, Đồng Tháp.

Ông Ngô Văn Năm ủy quyền cho ông Huỳnh Công L, sinh năm 1970; Địa chỉ: Khóm 1, thị trấn Mỹ An, huyện Tháp Mười, Đồng Tháp theo văn bản ủy quyền ngày 22/5/2017 và ngày 14/9/2018 (có mặt).

2. Bị đơn:

01. Lê Ngọc Đ, sinh năm 1958 (vắng mặt);

02. Lê Thị H, sinh năm 1961 (vắng mặt);

Cùng địa chỉ: Khóm 1, thị trấn Mỹ An, huyện Tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp.

3. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

01. Trần Thị Ngọc B, sinh năm 1988 (vắng mặt);

02. Nguyễn Ngọc Như Ý, sinh năm 2003 (vắng mặt);

03. Nguyễn Văn L, sinh năm 1983 (có mặt);

04. Nguyễn Văn Ngh, sinh năm 1986 (váng mặt);

05. Phan Thị Ú, sinh năm 1990 (vắng mặt);

Cùng địa chỉ: Khóm 1, thị trấn Mỹ An, huyện Tháp Mười, Đồng Tháp.

(Chị Trần Thị Ngọc B, Nguyễn Ngọc Như Ý, anh Nguyễn Văn Ngh, chị Phan Thị Ú vắng mặt có đơn xin xét xử vắng mặt).

Người kháng cáo: nguyên đơn Thánh thất cao đài Tây Ninh- Họ đạo Mỹ An.

NỘI DUNG VỤ ÁN

- Ông Huỳnh Công L đại diện cho nguyên đơn Thánh thất Cao đài Tây Ninh - Họ Đạo Mỹ An trình bày:

Nguồn gốc QSD đất thuộc thửa số 407 là của ông gia đình ông Phạm Văn Ph hiến cho Thánh thất Cao đài Tây Ninh - Họ Đạo Mỹ An với diện tích 2.719m² vào năm 2005. Đến năm 2006 Thánh thất đăng ký và được UBND Tỉnh cấp giấy chứng nhận QSD đất, trong quá trình đo đạc cấp giấy chứng nhận QSD đất cho Thánh Thất có ông Trần Văn Phước xác định ranh với Thánh Thất, thời điểm cấp giấy chứng nhận QSD đất đã có hộ bà Nguyễn Ngọc Đ và bà Nguyễn Thị H sử dụng đất giáp ranh với đất Thánh Thất.

Năm 2010 Thánh thất bắt đầu khởi công xây dựng sau khi được cấp phép của Sở Xây dựng. Quá trình xây dựng Thánh thất có xây dựng hàng rào bảo vệ thì phát hiện bà Lê Ngọc Đ và bà Lê Thị H lấy cây rào qua một phần đất của Thánh thất không cho xây dựng hàng rào, nhiều lần Thánh thất yêu cầu dỡ cây rào nhưng bà Đ và bà H không chịu dỡ nên Thánh thất làm đơn khiếu nại đến UBND thị trấn Mỹ An để nhờ giải quyết, khi cán bộ địa chính đến đo đạc thì Thánh thất đã chịu nhượng bộ và nhường cho bà Đ lấn qua khỏi hàng rào là 2m và phần bà H lấn qua khỏi hàng rào là 2,4m. Đến ngày 25/3/2016 Thánh thất tiếp tục xây dựng tường rào thì vướng phải nhà sau của bà Đ và bà H, khi đó Thánh thất đã yêu cầu bà Đ và bà H dỡ bỏ phần mái che nhà tắm lấn sang phần đất của Thánh thất nhưng bà Đ và bà H không đồng ý, nên có làm đơn yêu cầu thị trấn Mỹ An giải quyết xác định ranh giới quyền sử dụng đất. Bà Đ đã xây dựng nhà sau lấn sang phần đất của Thánh thất 10,4 m² (ngang khoảng 2m, dài khoảng 5,2m) thực đo là 09m²; Bà H đã xây dựng nhà sau lấn sang phần đất của Thánh thất 10,8 m² (ngang khoảng 2,4m, dài khoảng 4,5m) thực đo là 10m².

Ông Huỳnh Công L đại diện cho Thánh thất Cao đài Tây Ninh - Họ Đạo Mỹ An khởi yêu cầu Tòa án giải quyết: Buộc bà Lê Ngọc Đ trả lại quyền sử dụng đất diện tích 9m² và bà Lê Thị H trả lại quyền sử dụng đất diện tích 10 m² thuộc thửa số 407, diện tích 2.719m², mục đích sử dụng đất tôn giáo do Thánh thất cao đài Tây Ninh - Họ đạo Mỹ An đứng tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp ngày 01/11/2006, tờ bản đồ số 02, tọa lạc tại khóm 1, thị trấn Mỹ An, huyện Tháp Mười. Vì đất này là của Thánh thất Cao đài Tây Ninh - Họ Đạo Mỹ An. Theo đó ranh giới quyền sử dụng đất giữa Thánh Thất và hộ bà Lê Ngọc Đ và hộ bà Lê Thị H được xác định là mốc M13, M14, MI 5, M16 nối liền lại với nhau là đường ranh chung, đối với tài sản công trình xây dựng nhà ở, cây trồng của bên nào vi phạm đường ranh chung thì phải di dời, tháo dỡ.

- Bị đơn bà Lê Ngọc Đ trình bày: QSD đất bà đang sử dụng có nguồn gốc do bà mua của ông Trần Văn Phước và bà Trần Thị Năm tại Khóm 1, Thị Trấn Mỹ An có chiều ngang là 4,5m X dài từ Kinh Huyện đội giáp chùa Cao đài với số tiền là 10 chỉ vàng 24 Kara, phía bên ông Phước đã nhận đủ số vàng, nên bà được trọn quyền sử dụng phần đất nói trên, hai bên có làm giấy tay chứ không có chính quyền xác nhận. Ngày 26/5/2008 bà Điệp được UBND huyện Tháp Mười cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thuộc thửa số 13, diện tích 81,8m², tờ bản đồ số 16, MĐSD là đất ở tại đô thị. Tại địa phương, theo các biên bản hòa giải ngày 25/3/2016, ngày 17/6/2016, ngày 16/12/2016, ngày 21/3/2017 và ngày 14/4/2017 đại diện của Thánh thất Cao đài Tây Ninh - Họ Đạo Mỹ An đã thống nhất xác định phần ranh chung là ngay vị trí xây dựng hàng rào mà Thánh Thất đã đổ đà xong và đang xây dựng. Do trong quá trình xây dựng việc xây dựng tường rào không đúng kỹ thuật và không đảm bảo an toàn nên bà Điệp có yêu cầu địa phương đến xem xét để xây dựng lại thì phía đại diện Thánh thất Cao đài Tây Ninh - Họ Đạo Mỹ An thống nhất tháo dỡ phần xây dựng không đúng kỹ thuật để xây lại là từ mép ngoài phần đà và cột bỏ vào 5 cm để xây dựng gạch lên trên nhưng sau đó phía Thánh Thất không thực hiện mà còn khởi kiện bà.

Bà Nguyễn Ngọc Đ đồng thời đại diện cho các thành viên hộ gia đình bà gồm: chị Trần Thị Ngọc Bích và Nguyễn Ngọc Như Ý (viết là hộ bà Lê Ngọc Đ hay hộ bà Đ) không thống nhất theo yêu cầu khởi kiện của Thánh thất Cao đài Tây Ninh - Họ Đạo Mỹ An. Bà Điệp chỉ thống nhất đường ranh giới quyền sử dụng đất giữa bà và Thánh thất theo các mốc M13, M23, M22, M16 nối liền lại với nhau là đường ranh chung. Đối với tài sản công trình xây dựng, nhà ở, cây trồng của bên nào vi phạm đường ranh chung thì phải di dời, tháo dỡ. Thống nhất mép ngoài phần tường rào xây dựng bàng bê tông cốt thép do Thánh thất xây dựng là ranh, thống nhất di dời các tài sản của bà Điệp nếu cản trở tường rào để tạo điều kiện thuận lợi cho phía Thánh thất xây dựng tường rào đến hoàn thành. Bà thống nhất theo biên bản thỏa thuận trong việc thi công xây dựng bức tường của Thánh thất Cao đài Tây Ninh - Họ Đạo Mỹ An ngày 14/4/2017 của UBND thị trấn Mỹ An có sự tham gia của đại diện Phòng Nội vụ, Phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Tháp Mười.

- Bị đơn bà Lê Thị H trình bày: Thống nhất theo nội dung trình bày của bà Lê Ngọc Đ. Quyền sử dụng đất của bà sử dụng có nguồn gốc do bà mua của ông Trần Văn Phước tại khóm 1, thị trấn Mỹ An có chiều ngang là 4,5m x dài từ Kinh Huyện đội giáp chùa cao đài. QSD đất ở hậu của bà có ranh giới tiếp giáp với Thánh thất Cao đài Tây Ninh - Họ Đạo Mỹ An là tường rào xây dựng hiện có trên đất, bà thống nhất theo biên bản thỏa thuận trong việc thi công xây dựng bức tường của Thánh thất Cao đài Tây Ninh - Họ Đạo Mỹ An ngày 14/4/2017 của UBND thị trấn Mỹ An có sự tham gia của đại diện Phòng Nội vụ, Phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Tháp Mười.

Bà Nguyễn Thị H đồng thời đại diện cho các thành viên hộ gia đình bà gồm: anh Nguyễn Văn Lành, anh Nguyễn Văn Nghiêm và chị Phan Thị Út (viết là hộ bà Lê Thị H hay hộ bà H) không thống nhất theo yêu cầu khởi kiện của Thánh thất Cao đài Tây Ninh - Họ Đạo Mỹ An, vì bà không có lấn chiếm QSD đất của Thánh thất. Bà Hồng chỉ thống nhất đường ranh giới quyền sử dụng đất giữa bà và Thánh thất theo các mốc M13, M23, M22 nối liền lại với nhau là đường ranh chung giữa bà và Thất thất; đối với tài sản công trình xây dựng, nhà ở, cây trồng của bên nào vi phạm đường ranh chung thì phải di dời, tháo dỡ. Bà H thống nhất mép ngoài phần tường rào xây dựng bằng bê tông cốt thép do Thánh thất xây dựng là ranh và thống nhất di dời các tài sản của bà Hồng nếu cản trở tường rào để tạo điều kiện thuận lợi cho phía Thánh thất xây dựng tường rào đến hoàn thành.

* Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: anh Nguyễn Văn L thống nhất trình bày của mẹ anh là bà Nguyễn Thị H như nêu trên, thống nhất để cho bà H đại diện trình bày và quyết định mọi vấn đề tại Tòa án.

* Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: chị Trần Thị Ngọc B, Nguyễn Ngọc Như Ý là thành viên hộ bà Lê Ngọc Đ vắng mặt tại phiên tòa có đơn xin xét xử vắng mặt thống nhất để cho bà Đ đại diện trình bày và quyết định mọi vấn đề tại Tòa án.

* Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: anh Nguyễn Văn Ngh và chị Phan Thị ú là thành viên hộ bà Lê Thị H: vắng mặt có đơn xin xét xử vắng mặt thống nhất để cho bà Đ đại diện trình bày và quyết định mọi vấn đề tại Tòa án.

Tại bản án dân sự sơ thẩm số 17/2018/DSST ngày 23-11-2018 của Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Tháp quyết định:

- Căn cứ khoản 9 Điều 26, Điều 147, Điều 157 và Điều 165 của Bộ luật Tố tụng dân sự;

- Áp dụng Điều 175 của Bộ luật Dân sự năm 2005; Điều 166, khoản 1 Điều 203 của Luật đất đai năm 2013 và Điều 27 Nghị quyết 326/NQ-UBTVQH14 của Quốc hội quy định về án phí, lệ phí Tòa án.

1. Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của Thánh thất Cao đài Tây Ninh - Họ Đạo Mỹ An.

Giao cho bà Lê Ngọc Đ và các thành viên hộ bà Đ gồm: chị Trần Thị Ngọc Bích và Nguyễn Ngọc Như Ý (gọi là hộ bà Đ) được quyền sử dụng diện tích đất 7,6m² theo các mốc M26-M22-M16-M27 trở về mốc M26 thuộc một phần thửa số 407, diện tích 2.719m², mục đích sử dụng: đất tôn giáo, tờ bản đồ số 02 do Thánh thất cao đài Tây Ninh - Họ đạo Mỹ An đứng tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp ngày 01/11/2006. Buộc hộ bà Lê Ngọc Đ phải trả giá trị QSD đất cho Thánh thất Cao đài Tây Ninh - Họ Đạo Mỹ An số tiền 4.560.000 đồng;

Giao cho bà Lê Thị H và các thành viên hộ bà H gồm: anh Nguyễn Văn Lanh, anh Nguyễn Văn Ngh và chị Phan Thị ú (gọi là hộ bà H) được quyền sử dụng diện tích đất 8,3m² theo các mốc M25-M23-M22-M26 trở lại mốc M25 thuộc một phần thửa số 407, diện tích 2.719m², mục đích sử dụng: đất tôn giáo, tờ bản đồ số 02 do Thánh thất cao đài Tây Ninh - Họ đạo Mỹ An đứng tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp ngày 01/11/2006. Buộc hộ bà Lê Thị H phải trả giá trị QSD đất cho Thánh thất Cao đài Tây Ninh - Họ Đạo Mỹ An số tiền 4.980.000 đồng.

Thánh thất Cao đài Tây Ninh - Họ Đạo Mỹ An phải giao cho hộ bà Lê Ngọc Đ diện tích đất 7,6m² thuộc một phần thửa số 407, tờ bản đồ số 02 (hiện nay hộ bà Lê Ngọc Đ đang sử dụng) và giao cho hộ bà Lê Thị H diện tích đất 8,3m² thuộc một phần thửa số 407, tờ bản đồ số 02 (hiện nay hộ bà Lê Thị H đang sử dụng);

Đề nghị UBND tỉnh Đồng Tháp thu hồi QSD đất diện tích 7,6m² và diện tích đất 8,3m² thuộc một phần thửa đất số 407, diện tích 2.719m², mục đích sử dụng: đất tôn giáo, tờ bản đồ số 02 do Thánh thất cao đài Tây Ninh - Họ đạo Mỹ An đứng tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp ngày 01/11/2006 để cấp lại cho hộ bà Lê Ngọc Đ diện tích 7,6m² và cấp lại cho hộ bà Lê Thị H diện tích 8,3m² theo quy định pháp luật.

Ranh giới quyền sử dụng đất giữa Thánh thất Cao đài Tây Ninh - Họ Đạo Mỹ An với hộ bà Lê Ngọc Đ và hộ bà Lê Thị H là mép ngoài (về phía đất bà hộ bà Đ và hộ bà H) của tường rào do Thánh thất Cao đài Tây Ninh - Họ Đạo Mỹ An xây dựng được xác định là các đoạn thẳng nối qua các mốc M13, M23, M22, M16. Trong đó: Ranh giới giữa Thánh thất và hộ bà H là các mốc M13-M23-M22; Ranh giới giữa Thánh thất và hộ bà Đ là các mốc M22-M16; Ranh giới giữa hai diện tích đất hộ bà H và hộ bà Đ trả giá trị đất cho Thánh thất là đoạn thẳng nối từ mốc M22 đến mốc M26.

Ranh giới quyền sử dụng đất được xác định từ không gian đến lòng đất, tài sản bên nào lấn chiếm ranh đất phải di dời theo quy định của pháp luật.

(Kèm theo biên bản xem xét, thẩm định tại chỗ; Sơ đồ mốc và bản đồ trích đo ngày 17/4/2018 của Trung tâm kỹ thuật, tài nguyên và môi trường Đồng Tháp)

2. Các đương sự Lê Ngọc Đ, Lê Thị H và Thánh thất cao đài Tây Ninh - Họ đạo Mỹ An được đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền để đăng ký, điều chỉnh giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.

Kể từ ngày Thánh thất cao đài Tây Ninh - Họ đạo Mỹ An có đơn yêu cầu thi hành án mà hộ bà Đ và hộ bà H chưa thi hành xong số tiền nêu trên, thì hàng tháng còn phải chịu tiền lãi bằng 50% mức lãi suất theo quy định tại khoản 1 Điều 468 Bộ luật dân sự năm 2015, tương ứng với thời gian chưa thi hành án đến khi thi hành án xong đối với số tiền chưa thi hành.

Ngoài ra, Tòa án cấp sơ thẩm còn quyết định về chi phí tố tụng, án phí và quyền kháng cáo theo quy định của pháp luật.

Ngày 06/12/2018, nguyên đơn là Thánh thất cao đài Tây Ninh- họ đạo Mỹ An có đơn kháng cáo toàn bộ bản án dân sự sơ thẩm.

Tại phiên tòa phúc thẩm hôm nay, đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn vẫn giữ nguyên kháng cáo.

Vị đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao đề nghị không chấp nhận kháng cáo của đại diện theo pháp luật của nguyên đơn, giữ nguyên bản án dân sự số 17/2018/DS-ST ngày 23/11/2018 về việc “Tranh chấp ranh giới quyền sử dụng đất,” của Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Tháp.

Căn cứ vào các chứng cứ và tài liệu đã được thẩm tra tại phiên tòa. Căn cứ vào kết quả tranh luận tại phiên tòa trên cơ sở xem xét đầy đủ, toàn diện chứng cứ ý kiến của Viện kiểm sát, của nguyên đơn, bị đơn và người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Về hình thức đơn kháng cáo đại diện theo pháp luật của nguyên đơn trong hạn luật định nên chấp nhận xem xét giải quyết theo trình tự phúc thẩm.

Ngày 01/12/2018 đại diện theo pháp luật của nguyên đơn kháng cáo yêu cầu nhận đất không đồng ý nhận giá trị quyền sử dụng đất.

[1] Về thẩm quyền xét xử: căn cứ Điều 37,38 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 xác định đúng thẩm quyền.

[2] Về tư cách người tham gia tố tụng: căn cứ Điều 68 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 xác định đúng tư cách người tham gia tố tụng.

Bị đơn là bà Lê Ngọc Đ, Lê Thị H được triệu tập hợp lệ hai lần nên Tòa án tiến hành xét xử vắng mặt theo quy định tại khoản 3 Điều 296 Bộ luật tố tụng dân sự.

[3] Về quan hệ tranh chấp: cấp sơ thẩm xác định đúng quan hệ tranh chấp.

[3.1] Nội dung: nguyên đơn Thánh thất cao đài Tây Ninh - Họ đạo Mỹ An cho rằng quyền sử dụng đất tranh chấp diện tích 7,6 m² do hộ bà Điệp đang sử dụng và diện tích đất 8,3 m² do hộ bà H đang sử dụng là thuộc quyền sử dụng đất của Thánh thất là có căn cứ vì công văn số 259/UBND-TCD ngày 24/8/2018 và công văn số 621/UBND-NC ngày 24/8/2018 của ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Tháp xác định 9 m² đất phía sau nhà bà Điệp thì có diện tích đất 7,6 m² của Thánh thất cao đài Tây Ninh- họ đạo Mỹ An đứng tên quyền sử dụng đất, còn lại 1,4 m² do bà Điệp đứng tên. Tương tự đối với diện tích 10 m² đất phía sau nhà bà Hồng thì 8,3 m² do Thánh thất đứng tên còn lại 1,7 m² do bà Hồng đứng tên. Tuy nhiên, ranh giới đất mà các bên thống nhất là tường rào mà Thánh thất đã xây dựng gồm các mốc M13, M23, M22, M16 nối liền với nhau (theo biên bản xuống trụ đá xác định ranh ngày 25/3/2016 của Ủy ban nhân dân thị trấn Mỹ An. Do đó mặc dù phía sau nhà bà Đ và bà H đều lấn chiếm qua đất của Thánh thất nhưng để ổn định trong quá trình sử dụng đất và để đảm bảo trật tự tại địa phương cấp sơ thẩm quyết định giữ nguyên diện tích 7,6 m² cho hộ bà Đ và giữ nguyên diện tích đất 8,3 m² cho hộ bà H và buộc bà Đ và bà H có trách nhiệm hoàn trả giá trị quyền sử dụng đất cho Thánh thất là phù hợp.

[3.2] Nhận định của Tòa án: xét thấy, cấp sơ thẩm đã xét xử phù hợp theo quy định của pháp luật và tại phiên tòa hôm nay nguyên đơn kháng cáo yêu cầu trả đất không chấp nhận trả bằng giá trị quyền sử dụng đất là không có căn cứ chấp nhận kháng cáo của nguyên đơn.

Tại phiên tòa ngày hôm nay vị đại diện Viện kiểm sát cấp cao đề nghị không chấp nhận đơn kháng cáo của nguyên đơn và giữ nguyên bản án sơ thẩm phù hợp với nhận định trên của Hội đồng xét xử nên được chấp nhận.

Do kháng cáo của nguyên đơn không được chấp nhận nên phải chịu tiền án phí phúc thẩm.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

Áp dụng khoản 1 Điều 308 của Bộ luật tố tụng dân sự 2015;

1. Không chấp nhận đơn kháng cáo của ông Ngô Văn N là đại diện theo pháp luật của nguyên đơn Thánh thất cao đài Tây Ninh họ đạo Mỹ An.

Giữ nguyên bản án số 17/2018/DSST ngày 23/11/2018 về việc “Tranh chấp ranh giới quyền sử dụng đất” của Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Tháp.

2. Về án phí phúc thẩm: Thánh thất Cao đài Tây Ninh - Họ Đạo Mỹ An phải chịu 300.000 đồng tiền án phí dân sự phúc thẩm nhưng được khấu trừ theo biên lai thu số BG/2015/0000458 ngày 07 tháng 12 năm 2018 của Cục thi hành án dân sự tỉnh Đồng Tháp.

Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết hạn kháng cáo, kháng nghị.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.