Bản án 22/2020/HC-ST ngày 18/09/2020 về khiếu kiện quyết định hưởng trợ cấp tử tuất

TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ CẦN THƠ

BẢN ÁN 22/2020/HC-ST NGÀY 18/09/2020 VỀ KHIẾU KIỆN QUYẾT ĐỊNH HƯỞNG TRỢ CẤP TỬ TUẤT

Ngày 18 tháng 9 năm 2020 tại trụ sở Tòa án nhân thành phố Cần Thơ xét xử sơ thẩm công khai vụ án hành chính thụ lý số 57/2020/TLST-HC ngày 15 tháng 6 năm 2020 về khiếu kiện quyết định hưởng trợ cấp tử tuất theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 48/2020/QĐXXST-HC ngày 21 tháng 8 năm 2020 giữa các đương sự:

- Người khởi kiện: Bà Nguyễn Thị O; cư trú tại đường L, phường T, quận B, thành phố Cần Thơ.

Người đại diện hợp pháp của người khởi kiện: Ông Trần Lâm S; cư trú tại đường Đ, phường A, quận B, thành phố Cần Thơ là người đại diện theo ủy quyền (Văn bản ủy quyền ngày 16/7/2020). (Có mặt)

- Người bị kiện: Bảo hiểm xã hội thành phố Cần Thơ.

Địa chỉ: Đường N, phường A, quận N, thành phố Cần Thơ.

Người đại diện hợp pháp của người bị kiện: Bà Nguyễn Thị Mỹ P, Phó giám đốc Bảo hiểm xã hội thành phố Cần Thơ là người đại diện theo ủy quyền (Văn bản ủy quyền ngày 01/7/2020). (Có mặt)

- Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: Ông Phạm Trung D; cư trú tại đường L, phường T, quận B. (Có mặt)

NỘI DUNG VỤ ÁN

- Theo đơn khởi kiện và tại phiên tòa, phía người khởi kiện trình bày:

Bà Nguyễn Thị O là vợ chính thức của ông Phạm Trung K theo giấy kết hôn số 137, quyển số II do Ủy ban Nhân Dân phường T (nay là phường A) cấp ngày 08/11/2002.

Ngày 06/05/2019, ông K đột ngột qua đời gia đình có giao cho con là Phạm Trung D (con riêng của ông Phạm Trung K) đi làm giấy chứng tử cho ông K. Sau khi an táng cho chồng, ngày 28/06/2019 bà O đến Ủy ban nhân dân phường A lập tờ khai của thân nhân người của người chết là chồng ông Phạm Trung K để xin hưởng trợ cấp tuất hàng tháng bởi theo bà vào thời điểm ông Phạm Trung K mất bà là người nữ trên 55 tuổi, không có thu nhập khi còn sống ông Phạm Trung K có nghĩa vụ phải nuôi dưỡng. Bà O đến cơ quan Bảo hiểm xã hội quận B thì được biết Phạm Trung D đã tự làm thủ tục và nhận tiền trợ cấp tuất một lần.

Không đồng ý việc nhận tiền trợ cấp tuất một lần nên bà O đã làm đơn kiến nghị đến Giám đốc Bảo hiểm xã hội thành phố Cần Thơ yêu cầu xem xét. kiểm tra hồ sơ đã giải quyết sai thủ tục trước đây để hủy bỏ Quyết định số 141/QĐ-BHXH ngày 04/06/2019 về việc hưởng chế độ tử tuất một lần cho người đứng tên nhận là ông Phạm Trung D, nhằm giải quyết lại cho bà được hưởng chế độ tử tuất của chồng bằng loại trợ cấp tuất hàng tháng. Tuy nhiên, ngày 17/02/2020 bà O nhận được công văn số 109/BHXH-TTKT của Bảo hiểm xã hội thành phố trả lời là không có căn cứ để chấp nhận yêu cầu của bà O.

Do đó, bà O khởi kiện yêu cầu hủy Quyết định số 141/QĐ-BHXH ngày 04/06/2019 của Bảo hiểm xã hội thành phố Cần Thơ.

- Theo văn bản ý kiến và tại phiên tòa, người bị kiện trình bày:

Ngày 27/05/2019, Bảo hiểm xã hội thành phố Cần Thơ nhận giải quyết hồ sơ tử tuất cho thân nhân của ông Phạm Trung K là cán bộ hưu trí từ trần. Theo Tờ khai của thân nhân (mẫu 09-HSB) ngày 28/6/2019 do ông Phạm Trung D là con ruột đứng tên lập Tờ khai và xin nhận trợ cấp tử tuất một lần. Căn cứ thành phần hồ sơ theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội thì Bảo hiểm xã hội thành phố Cần Thơ đã giải quyết chế độ tử tuất một lần với số tiền là 35.571.400 đồng (Quyết định số 141/QĐ-BHXH ngày 04/06/2019 của Bảo hiểm xã hội thành phố Cần Thơ).

Tuy nhiên, đến ngày 26/06/2019, ông Phạm Trung D có đơn gửi Bảo hiểm xã hội thành phố Cần Thơ xem xét cho gia đình nộp lại số tiền tử tuất một lần đã nhận và đề nghị được giải quyết trợ cấp tử tuất hàng tháng cho mẹ kế là bà Nguyễn Thị O sinh năm 1962.

Tại thời điểm giải quyết, thân nhân ông Phạm Trung K là ông Phạm Trung D đã ký cam kết nội dung trong tờ khai của thân nhân, lựa chọn hưởng trợ cấp tuất một lần và được Bảo hiểm xã hội thành phố Cần Thơ giải quyết hưởng trợ cấp tử tuất một lần đối với thân nhân ông K là đúng quy định. Mặt khác, Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 và các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thực hiện không quy định trường hợp thân nhân đã hưởng trợ cấp tử tuất một lần được chuyển sang hưởng trợ cấp tử tuất hàng tháng.

- Theo bản tự khai và tại phiên tòa, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan ông Phạm Trung D trình bày:

Thống nhất với trình bày của bà Nguyễn Thị O. Ông D làm thủ tục hưởng tử tuất theo mẫu đơn do phía Bảo hiểm xã hội quận B cung cấp. Sau đó ông D đến Bưu điện nơi hàng tháng nhận tiền lương hưu cho cha ông D thì phát hiện đã làm thủ tục nhận tiền tử tuất một lần. Ông D liên hệ với Bảo hiểm xã hội quận B và Bảo hiểm xã hội thành phố Cần Thơ để trả lại tiền tử tuất một lần và làm đơn để hưởng tử tuất hàng tháng nhưng không được chấp nhận.

Do đó, ông D đề nghị Hội đồng xét xử chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà Nguyễn Thị O về việc được hưởng tử tuất hàng tháng.

Phát biểu quan điểm về việc giải quyết vụ án, đại diện Viện kiểm sát nhân dân thành phố Cần Thơ cho rằng: người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng đã chấp hành đúng quy định của Luật tố tụng hành chính. Về nội dung vụ án, sau khi phân tích các tình tiết vụ án và các quy định pháp luật liên quan, đại diện Viện kiểm sát nhân dân thành phố Cần Thơ đề nghị bác yêu cầu khởi kiện của người khởi kiện.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

[1] Quyết định 141 là quyết định giải quyết chế độ tử tuất một lần. Bà O là vợ của ông Phạm Trung K (đã chết) nên chịu tác động trực tiếp của quyết định này. Yêu cầu khởi kiện của bà O thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân thành phố Cần Thơ theo qui định tại Điều 30, khoản 3 Điều 32 của Luật tố tụng hành chính năm 2015.

[2] Do ông Phạm Trung K đã chết nên Bảo hiểm xã hội thành phố Cần Thơ đã ban hành Quyết định 141 về việc hưởng chế độ tử tuất một lần. Bà Nguyễn Thị O (vợ của ông K) khiếu nại nên Bảo hiểm xã hội thành phố Cần Thơ ban hành Thông báo số 481/TB-BHXH ngày 14/8/2019 về việc thụ lý giải quyết khiếu nại. Ngày 17/02/2020, Bảo hiểm xã hội thành phố Cần Thơ ban hành văn bản số 109/BHXH-TTKT đối với khiếu nại của bà O. Như vậy, về trình tự giải quyết khiếu nại, Bảo hiểm xã hội thành phố Cần Thơ đã tuân thủ đúng quy định theo khoản 1 Điều 119 của Luật bảo hiểm xã hội năm 2014.

[3] Quyết định 141 có ba nội dung bao gồm: thứ nhất là thôi trả chế độ hưu quân đội, thứ hai là trợ cấp mai táng, thứ ba là trợ cấp tuất một lần. Các nội dung thứ nhất và thứ hai đã được giải quyết đúng theo Điều 66 của Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 và người khởi kiện không khởi kiện về các vấn đề này. Do vậy, Tòa án chỉ xem xét việc giải quyết nội dung thứ ba của quyết định.

[4] Qua xem xét tờ khai thân nhân ngày 23/5/2019 (Bút lục số 47, 48), đối chiếu với quy định tại khoản 2 Điều 67 của Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 thì chỉ có bà Nguyễn Thị O mới có đủ điều kiện hưởng chế độ tuất hàng tháng. Tờ khai thân nhân này bà O đồng ý ký tên. Theo nội dung tờ khai thể hiện, các thân nhân đã đồng ý cử người đại diện kê khai, xác nhận trợ cấp một lần và xác nhận lựa chọn trợ cấp một lần. Như vậy, bà O là người được hưởng tiền tuất và coi đây là quyền tài sản trong dân sự. Việc bà O ký vào tờ khai nêu trên với các nội dung đã phân tích coi như bà O đã thực hiện quyền định đoạt của mình. Do vậy, nay bà O thay đổi ý kiến là không phù hợp. Việc chuyển từ chế độ hưởng tuất hàng tháng sang chế độ tuất một lần là không phù hợp với quy định tại khoản 3 Điều 69 của Luật bảo hiểm xã hội năm 2014. Do đó, yêu cầu khởi kiện của bà O là không có căn cứ để chấp nhận.

[5] Ngoài ra, theo trình bày của ông Phạm Trung D thì ông là người đã nhận tiền theo Quyết định 141 và ông cũng có nguyện vọng trả lại. Do vậy, bà O có thể thương lượng với ông Dũng đối với quyền lợi này. Nếu có tranh chấp thì khởi kiện theo thủ tục tố tụng dân sự.

[6] Về án phí hành chính sự thẩm, do yêu cầu của người khởi kiện không được chấp nhận nên phải chịu án phí theo quy định tại Điều 348 Luật tố tụng hành chính năm 2015.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ vào khoản 1 Điều 30, khoản 3 Điều 32, điểm a khoản 2 Điều 193, khoản 1 Điều 348 của Luật tố tụng hành chính năm 2015;

Điều 66; khoản 2 Điều 67; khoản 3 Điều 69; khoản 1 Điều 119 của Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 Nghị quyết số 326/2016/NQ-UBTVQH14 ngày 30/12/2016 quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án.

Bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Nguyễn Thị O về việc: Yêu cầu hủy Quyết định số 141/QĐ-BHXH ngày 04/6/2019 của Bảo hiểm xã hội thành phố Cần Thơ và Yêu cầu buộc Bảo hiểm xã hội thành phố Cần Thơ giải quyết chế độ tuất hàng tháng.

Về án phí hành chính sơ thẩm: Người khởi kiện phải nộp 300.000 đồng, chuyển tiền tạm ứng án phí theo Biên lai thu số AA/2016/001953 ngày 05/6/2020 của Cục Thi hành án dân sự thành phố Cần Thơ thành án phí, coi như người khởi kiện đã nộp xong.

Người khởi kiện, người bị kiện, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan có mặt tại phiên tòa được quyền kháng cáo trong hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án.