Bản án 189/2019/HS-ST ngày 18/06/2019 về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản

TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HÀ NỘI

BẢN ÁN 189/2019/HS-ST NGÀY 18/06/2019 VỀ TỘI LỪA ĐẢO CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN

Ngày 18 tháng 6 năm 2019, tại trụ sở Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội, xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự thụ lý số 174/2019/TLST-HS ngày 21/5/2019, quyết định đưa vụ án ra xét xử số 165/2019/QĐXXST-HS ngày 27/5/2019, đối với:

* Bị cáo Trần Thị Thu HH ... ; sinh năm 19... tại ...; nơi đăng ký nhân khẩu thường trú: ..., Hà Nội; nơi ở: ..., Hà Nội; giới tính: Nữ; quốc tịch: Việt Nam; dân tộc: Kinh; tôn giáo: Không; trình độ học vấn: 12/12; nghề nghiệp: Nguyên nhân viên kế toán của Công ty ... BMTL (đã bị Sa thải theo Quyết định số 31/18/QĐ- NS/BMTL ngày 27/9/2018); đảng phái, đoàn thể: Không; con ông Trần ... và bà Nguyễn ...; gia đình có 02 chị em (bị cáo là con lớn); có chồng là Nguyễn ... (sinh năm ...) và có 02 con (sinh năm ...); chưa có tiền án, tiền sự; không bị tạm giữ, tạm giam ngày nào; bị áp dụng biện pháp Cấm đi khỏi nơi cư trú; có mặt.

* Các bị hại:

1. Chị B ... Hee; sinh năm ..; Quốc tịch: ...; hộ chiếu số: ...; địa chỉ tại Việt Nam: Căn hộ 502, ..., Hà Nội; vắng mặt.

2. Chị H ... Ok; sinh năm ...; Quốc tịch: ...; hộ chiếu số: ...; địa chỉ tại Việt Nam: Căn hộ 1708, ... Hà Nội; vắng mặt.

* Người phiên dịch: Chị Bùi ... Chi; sinh năm ...; trình độ: Thạc sỹ; nghề nghiệp: Giảng viên khoa ngôn ngữ ... của Đại học ...; theo quyết định trưng cầu người phiên dịch số 02/CQĐT- ĐTTH ngày 10/12/2018 của Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an quận ..., thành phố Hà Nội; vắng mặt.

* Người làm chứng: Anh Nguyễn Trung NC ...; sinh năm ...; địa chỉ: ..., Hà Nội; chức vụ: Giám đốc Công ty ...; có mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

* Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Trần Thị Thu HH ... làm việc tại Công ty ... (trụ sở tại tầng G, ... quận ...) từ năm 2012 đến tháng 09 năm 2018 với chức năng là Kế toán tổng hợp; có nhiệm vụ thu phí dịch vụ điện, nước của các cư dân tại Tòa nhà AAA (thuộc phường ..., Hà Nội). Hàng tháng, dựa trên các số liệu về chỉ số điện, nước do bộ phận kỹ thuật của Tòa nhà cung cấp, HH ... tính toán tiền điện, nước của từng căn hộ, soạn thảo Thông báo thu tiền và gửi các thông báo này (qua bảo vệ đến các căn hộ) để họ đến nộp tiền điện, nước trực tiếp cho HH ... và nhận phiếu thu.

Cuối năm 2017, thấy người ở thuê tại các căn hộ 502 và 1708 của Tòa nhà AAA đến nộp tiền điện, nước trước khi có thông báo hoặc không lấy thông báo nên HH ... nảy sinh ý định nâng khống số tiền thu của các hộ này để chiếm đoạt số tiền chênh lệch. HH ... sử dụng mẫu Phiếu thu tiền điện, nước của Ban quản lý Tòa nhà (đã được đóng sẵn dấu treo) để in và nâng khống số tiền điện, nước cao hơn so với thực tế sử dụng, ký và giao phiếu thu này cho khách hàng. Sau đó, HH ... in lại phiếu thu khác theo đúng chỉ số và giá tiền điện, nước thực tế sử dụng; HH ... ký giả chữ ký của khách hàng tại mục nộp tiền và nộp phiếu về Công ty. Từ tháng 10 năm 2017 đến tháng 7 năm 2018, HH ... đã chiếm đoạt của các bị hại tổng cộng là 7.805.554đồng; cụ thể như sau:

Chiếm đoạt 7.495.279đồng của chị B ... Hee (quốc tịch: Hàn Quốc), là người thuê căn hộ 502 tại Tòa nhà AAA:

Tháng 10 năm 2017, tiền nước thực tế chị B ... Hee phải đóng là 304.446đồng; HH ... nâng khống và thu của chị Hee là 452.672đồng- Chiếm đoạt là 148.226đồng.

Tháng 11 năm 2017, tiền nước thực tế chị B ... Hee phải đóng là 189.675đồng; HH ... nâng khống và thu của chị Hee là 397.803đồng- Chiếm đoạt là 208.128đồng.

Tháng 12 năm 2017, tiền nước thực tế chị B ... Hee phải đóng là 209.614đồng; HH ... nâng khống và thu của chị Hee là 425.237đồng- Chiếm đoạt là 215.623đồng.

Tháng 01 năm 2018, tiền điện thực tế chị B ... Hee phải đóng là 2.824.037đồng; HH ... nâng khống và thu của chị Hee là 3.691.827đồng- chiếm đoạt là 867.790đồng.

Tháng 02 năm 2018, số tiền nước thực tế chị B ... Hee phải đóng là 141.688 đồng; HH ... nâng khống và thu của chị Hee là 329.216 đồng- Chiếm đoạt là 187.528đồng.

Tháng 03 năm 2018, tiền điện và nước thực tế chị B ... Hee phải đóng là 2.411.270đồng; HH ... nâng khống và thu của chị Hee là 3.490.935đồng- Chiếm đoạt là 1.079.665đồng.

Tháng 04 năm 2018, tiền điện và nước thực tế chị B ... Hee phải đóng là 2.678.890đồng; HH ... nâng khống và thu của chị Hee là 3.747.311đồng- Chiếm đoạt là 1.068.421đồng.

Tháng 05 năm 2018, tiền điện và nước thực tế chị B ... Hee phải đóng là 3.856.800đồng; HH ... nâng khống và thu của chị Hee là 4.812.455đồng- Chiếm đoạt là 955.695đồng.

Tháng 06 năm 2018, tiền điện và nước thực tế chị B ... Hee phải đóng là 4.843.509đồng; HH ... nâng khống và thu của chị Hee là 5.795.457đồng- Chiếm đoạt là 951.948đồng.

Tháng 07 năm 2018, tiền điện và nước thực tế chị Hee phải đóng là 3.373.944đồng; HH ... nâng khống và thu của chị Hee là 4.317.409đồng- Chiếm đoạt là 944.465đồng.

Chiếm đoạt 310.275đồng của chị H ... Ok (quốc tịch: Hàn Quốc), là người thuê căn hộ 1708 tại Tòa nhà AAA:

Tháng 06 năm 2018, tiền nước thực tế chị H ... Ok phải đóng là 84.916đồng; HH ... nâng khống và thu của chị H ... Ok là 233.195 đồng- Chiếm đoạt là 148.279đồng.

Tháng 07 năm 2018, tiền nước thực tế chị H ... Ok phải đóng là 84.916đồng; HH ... nâng khống và thu của chị H ... Ok là 246.912 đồng- Chiếm đoạt là 161.996 đồng.

Ngày 08/9/2018, Công ty ... BMTL nhận được khiếu nại, phản ánh của một số hộ dân sinh sống tại Tòa nhà AAA (đều là người Hàn Quốc thuê các căn hộ, trong đó có chị H ... Ok) về việc Trần Thị Thu HH ... thu sai tiền điện, nước. Công ty BMTL đã đối chiếu giữa các Phiếu thu đang lưu giữ tại Công ty và các Phiếu thu do các hộ giao nộp, xác định: Căn hộ 502 của anh Đỗ Văn KK ... cho chị B ... Hee thuê; căn hộ 1708 của anh Nguyễn Thanh L...H cho chị H ... Ok thuê; có 19 phiếu thu lưu tại Công ty bị chênh lệch tiền điện, nước với các Phiếu thu do người ở thuê đã giao nộp.

Cơ quan điều tra đã thu giữ 19 Phiếu thu tiền điện, nước (bản gốc) được lưu tại Công ty BMTL; ngày 20/9/2018, ông Nguyễn Trung NC ... (Giám đốc Công ty BMTL) giao nộp các tài liệu: Phiếu thu tiền điện, nước và giấy báo của căn hộ 1708 tòa nhà AAA từ tờ 01 đến 22 (được phô tô có chữ ký của chủ căn hộ- người nộp tiền và chữ ký của ông Nguyễn Trung NC ...); phiếu thu tiền điện, nước và giấy báo của căn hộ 502 tòa nhà AAA từ tờ 01 đến tờ 62 (được phô tô có chữ ký của người nộp tiền và ông Nguyễn Trung NC ...); các phiếu thu này do chị B ... Hee và chị H ... Ok đã nộp lại cho Công ty BMTL.

Bản Kết luận giám định số 710/KLGĐ- PC09 (Đ4) ngày 24/1/2019 của Phòng kỹ thuật hình sự Công an thành phố Hà Nội (bút lục 14, 15) kết luận: Các chữ ký mang tên H ... Ok và B ... Hee dưới mục người nộp tiền trên 19 Phiếu thu tiền sử dụng điện, nước (bản gốc) được lưu tại Công ty BMTL không phải là chữ ký do chị H ... Ok và chị B ... Hee viết ra.

Tại Cơ quan điều tra, Trần Thị Thu HH ... thành khẩn khai báo hành vi phạm tội, tự nguyện bồi thường cho chị B ... Hee số tiền bị chiếm đoạt là 7.495.279đồng, bồi thường cho chị H ... Ok số tiền bị chiếm đoạt là 310.275đồng. Ngày 03/10/2018 (bút lục 87 và 91), chị B ... Hee và chị H ... Ok có văn bản xác nhận về việc đã nhận bồi thường, không có yêu cầu gì khác về dân sự và xin rút đơn tố cáo đối với Trần Thị Thu HH ... .

* Bản cáo trạng số 112/CT-VKS-P2 ngày 22/4/2019 của Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội đã truy tố Trần Thị Thu HH ... về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, theo quy định tại khoản 1 Điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015.

Kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội luận tội đối với bị cáo tại phiên tòa sơ thẩm, giữ nguyên quyết định truy tố theo cáo trạng; đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng khoản 1 Điều 174, các điểm b, i và s khoản 1 Điều 51 và Điều 65 Bộ luật hình sự năm 2015, xử phạt bị cáo Trần Thị Thu HH ... từ 09 tháng đến 12 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, giao bị cáo cho Chính quyền địa phương nơi cư trú để giám sát và giáo dục trong thời gian thử thách; không áp dụng hình phạt bổ sung đối với bị cáo; phần dân sự bồi thường và xử lý vật chứng đã giải quyết xong nên không xem xét.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Cơ quan điều tra Công an thành phố Hà Nội và Điều tra viên, Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội và Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa, bị cáo, bị hại và đương sự trong vụ án không có người nào có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, quyết định của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

[2] Các bị hại là chị B ... Hee, chị H ... Ok và người phiên dịch là chị Bùi Lê Khánh Chi đã được triệu tập hợp lệ nhưng đều vắng mặt tại phiên tòa không có lý do; xét thấy các bị hại đã có đầy đủ lời khai tại cơ quan điều tra, đã có văn bản trình bày rõ quan điểm và sự vắng mặt của các bị hại, người phiên dịch không gây trở ngại cho việc xét xử, kết án đối với bị cáo và giải quyết bồi thường dân sự nên Hội đồng xét xử quyết định tiếp tục tiến hành xét xử vắng mặt các bị hại và người phiên dịch theo quy định tại các Điều 292 và 295 Bộ luật Tố tụng hình sự.

[3] Lời khai nhận của bị cáo Trần Thị Thu HH ... tại phiên tòa sơ thẩm phù hợp lời khai của bị cáo tại cơ quan điều tra, lời khai của các bị hại và người làm chứng, phù hợp các vật chứng đã thu giữ, kết luận giám định và các tài liệu, chứng cứ khác được thu thập hợp pháp trong hồ sơ vụ án- Đủ cơ sở kết luận: Từ tháng 10 năm 2017 đến tháng 8 năm 2018, với thủ đoạn nâng khống số tiền điện, nước sử dụng (liên tiếp trong từng tháng) của các căn hộ 502 và 1708 tại Tòa chung cư AAA (thuộc địa bàn phường ..., thành phố Hà Nội), Trần Thị Thu HH ... đã thu tiền và chiếm đoạt của 02 bị hại là nước ngoài tổng cộng là 7.805.554đồng (bao gồm: Chiếm đoạt của chị B ... Hee là 7.495.279đồng và chiếm đoạt của chị Han Jun Ok là 310.275đồng). Hành vi của Trần Thị Thu HH ... đã phạm tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; tội phạm và hình phạt quy định tại khoản 1 Điều 174 Bộ luật Hình sự; Cáo trạng truy tố bị cáo Trần Thị Thu HH ... theo tội danh và điều luật đã viện dẫn là có căn cứ và đúng pháp luật.

[4] Điều 174 Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định: “1. Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm."

[5] Hành vi phạm tội của bị cáo Trần Thị Thu HH ... là nguy hiểm cho xã hội, trực tiếp xâm hại đến quyền sở hữu tài sản của nhiều người nước ngoài đang làm ăn, sinh sống tại Việt Nam, gây mất trật tự, trị an và gây nên sự bất bình, tâm lý hoang mang trong dư luận nhân dân nên cần xử phạt nghiêm minh để giáo dục, cải tạo đối với bị cáo và phòng ngừa chung.

[6] Bị cáo Trần Thị Thu HH ... không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự theo khoản 1 Điều 52 Bộ luật hình sự; bị cáo có nhân thân tốt, “tự nguyện bồi thường”, “phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng”, “thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải”, "các bị hại rút đơn tố cáo đối với bị cáo" và “chồng của bị cáo tham gia quân đội bảo vệ Tổ Quốc”; là các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho bị cáo theo các điểm b, i và s khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự.

[7] Bị cáo Trần Thị Thu HH ... có nhân thân tốt; phạm tội lần đầu; có nhiều tình tiết giảm nhẹ; đang trực tiếp nuôi 02 con nhỏ trong hoàn cảnh chồng bị cáo đang tham gia quân đội bảo vệ Tổ Quốc; có nơi cư trú ổn định, rõ ràng; có khả năng tự cải tạo và nếu không bắt bị cáo đi chấp hành hình phạt tù thì cũng không gây ảnh hưởng xấu đến cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm; vì vậy, Hội đồng xét xử ghi nhận đề nghị của Kiểm sát viên trình bày tại phiên tòa, áp dụng biện pháp miễn chấp hành hình phạt tù có điều kiện, cho bị cáo hưởng án treo, chịu sự giám sát, giáo dục của Chính quyền địa phương trong thời gian thử thách cũng đủ tác dụng để giáo dục, cải tạo đối với bị cáo và răn đe, phòng ngừa chung; thể hiện tính nhân đạo, khoan hồng của pháp luật đối với người phạm tội ăn năn hối cải về hành vi phạm tội của mình.

[8] Theo quy định tại khoản 5 Điều 174 Bộ luật hình sự thì bị cáo còn có thể bị áp dụng hình phạt bổ sung; tuy nhiên, bị cáo có nhân thân tốt, phạm tội lần đầu và có tính chất cơ hội nên Hội đồng xét xử không áp dụng hình phạt bổ sung là phạt tiền đối với bị cáo Trần Thị Thu HH ... .

[9] Các bị hại là chị B ... Hee và chị H ... Ok đã nhận bồi thường thiệt hại về tài sản và không có yêu cầu gì khác về dân sự nên Hội đồng xét xử không xem xét về bồi thường dân sự.

[10] Cơ quan điều tra đã xử lý đối với các vật chứng theo thẩm quyền; nay không có tranh chấp nên Hội đồng xét xử không xem xét về xử lý vật chứng.

[11] Bị cáo Trần Thị Thu HH ... phải nộp án phí hình sự sơ thẩm, bị cáo và các bị hại có quyền kháng cáo, theo quy định tại các Điều 136, 331 và 333 Bộ luật Tố tụng hình sự.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

1. Tuyên bố bị cáo Trần Thị Thu HH ... phạm tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản;

- Áp dụng khoản 1 Điều 174, các điểm b, i và s khoản 1, khoản 2 Điều 51, Điều 65 Bộ luật Hình sự năm 2015 của nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam.

- Xử phạt bị cáo Trần Thị Thu HH ... 07 (bảy) tháng tù nhưng cho hưởng án treo; thời hạn thử thách là 14 (mười bốn) tháng, tính từ ngày tuyên án.

+ Giao bị cáo Trần Thị Thu HH ... cho Ủy ban nhân dân phường ..., thành phố Hà Nội để giám sát, giáo dục trong thời gian thử thách. Trong trường hợp người được hưởng án treo thay đổi nơi cư trú thì thực hiện theo quy định của pháp luật về thi hành án hình sự.

+ Trong thời gian thử thách, người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ 02 lần trở lên thì Tòa án có thể quyết định buộc người được hưởng án treo phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo.

...

- Không áp dụng hình phạt bổ sung đối với bị cáo Trần Thị Thu HH

2. Tòa án không xem xét về bồi thường dân sự và xử lý vật chứng do đã được giải quyết xong và không có tranh chấp.

3. Căn cứ khoản 2 Điều 136 Bộ luật Tố tụng hình sự của nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam; điểm  khoản 1 Điều 23 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 về án phí, lệ phí Tòa án: Buộc bị cáo Trần Thị Thu HH ... phải nộp 200.000đồng án phí hình sự sơ thẩm.

4. Căn cứ các Điều 331 và 333 Bộ luật Tố tụng hình sự của nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam:

- Bị cáo Trần Thị Thu HH ... có quyền kháng cáo trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án.

- Các bị hại là chị B ... Hee và chị H ... Ok (đều vắng mặt tại phiên tòa) có quyền kháng cáo trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày được nhận Bản án sơ thẩm hoặc Bản án được niêm yết hợp lệ.