Bản án 105/2019/HC-PT ngày 26/07/2019 về khiếu kiện quyết định giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực quản lý đất đai

TÒA ÁN NHÂN DÂN CẤP CAO TẠI ĐÀ NẴNG

BẢN ÁN 105/2019/HC-PT NGÀY 26/07/2019 VỀ KHIẾU KIỆN QUYẾT ĐỊNH GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI TRONG LĨNH VỰC QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

Ngày 26 tháng 7 năm 2019, tại trụ sở Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng mở phiên tòa xét xử phúc thẩm công khai vụ án hành chính thụ lý số: 71/2019/TLPT-HC ngày 17 tháng 01 năm 2019 về “Khiếu kiện quyết định giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực quản lý đất đaiˮ.

Do bản án hành chính sơ thẩm số 59/2019/HC-ST ngày 22/11/2018 của Tòa án nhân dân tỉnh Bình Định bị kháng cáo.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 772/2019/QĐ-PT ngày 8 tháng 7 năm 2019, giữa các đương sự:

1. Người khởi kiện:

Ông Ngô Minh A; sinh năm: 1970.

Địa chỉ: Thôn M, xã A1, huyện H, tỉnh Bình Định.

Người đại diện theo ủy quyền: Bà Ngô Thị Bích V, sinh năm: 1975, địa chỉ: Thôn M, xã A1, huyện H, tỉnh Bình Định (Giấy ủy quyền ngày 16/7/2018).

Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho ông Ngô Minh A: Luật sư Trần Văn Đ - Chi nhánh Công ty Luật TNHH MTV HI và Cộng sự tại quận C, thành phố Đà Nẵng.

2. Người bị kiện:

2.1. Chủ tịch UBND xã A1, huyện H, tỉnh Bình Định: Ông Nguyễn Hà Thanh.

2.2. Chủ tịch UBND huyện H, tỉnh Bình Định: Ông Hoàng Phi L.

Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho Chủ tịch UBND huyện H: Ông Nguyễn Văn T - Phó phòng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện H.

3. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

3.1 - Ngô Thai H2

3.2 - Ngô Minh Đ1

3.3 - Ngô Thị H3

Cùng địa chỉ: Thôn M, xã A1, huyện H, tỉnh Bình Định

3.4 - Ngô Thị H4

Địa chỉ: Thôn V1 1, xã A2; huyện H, tỉnh Bình Định.

3.5 - Ngô Thị Bích V

Địa chỉ: Thôn M, xã A1, huyện H, tỉnh Bình Định.

3.6 - Ngô Thành N

Địa chỉ: Phường P, quận H5, thành phố Hà Nội.

NỘI DUNG VỤ ÁN

1. Người khởi kiện ông Ngô Minh A trình bày:

Bà Phạm Thị M2 (mẹ của ông A) đã và đang sử dụng 03 số thửa 268, 239 và 596 từ năm 1975 đến nay, đã được đăng ký vào sổ mục kê khi thực hiện Nghị định số 64/CP năm 1993 của Chính phủ.

Tuy nhiên UBND xã A1 cho rằng thửa đất số 596 không phải là của bà M2 (mẹ của ông A) mà là đất do UBND xã A1 quản lý cho nên khi vào năm 2006 Nhà nước quy hoạch đường, chợ, UBND xã A1 lấy 272m đất tại thửa số 596, tờ bản đồ số 01, diện tích 475m2 của gia đình bà M2 làm đường mà không có sự đồng ý của bà M2 và không có bồi thường và gia đình ông A vẫn tiếp tục sử dụng phần còn lại của thửa đất 596 trên.

Vào năm 2015 UBND xã A1 lại tiếp tục lấy phần đất 203m2 còn lại của thửa đất 596 hoán đổi cho ông Ngô Minh Đ1, việc làm trên của UBND xã AI là không đúng làm ảnh hưởng đến quyền lợi của gia đình ông A, nên ông A đã khiếu nại đến UBND xã A1 và Chủ tịch UBND xã A1 đã ban hành Quyết định số 49/QĐ-UBND ngày 07/6/2017 về việc giải quyết khiếu nại của ông Ngô Minh A với nội dung không công nhận việc khiếu nại của ông A. Không đồng ý với Quyết định giải quyết khiếu nại trên ông A lại tiếp tục khiếu nại đến UBND huyện H, tỉnh Bình Định và Chủ tịch UBND huyện H ban hành Quyết định số 901/QĐ-UBND ngày 17/4/2018 của Chủ tịch UBND huyện H, tỉnh Bình Định về việc giải quyết khiếu nại của ông Ngô Minh A với nội dung không chấp nhận khiếu nại của ông A.

Do đó, ông Ngô Minh A khởi kiện yêu cầu Tòa án hủy Quyết định số 49/QĐ-UBND ngày 07/6/2017 của Chủ tịch UBND xã Al, huyện H, tỉnh Bình Định và Quyết định số 901/QĐ-UBND ngày 17/4/2018 của Chủ tịch UBND huyện H, tỉnh Bình Định.

2. Người bị kiện:

2.1. Chủ tịch UBND huyện H trình bày:

Căn cứ để Chủ tịch UBND huyện H ban hành Quyết định số 901/QĐ-UBND ngày 17/4/2018 về việc giải quyết đơn khiếu nại của ông Ngô Minh A:

Thực hiện Nghị định số 64/CP ngày 27/9/1993 của Chính phủ ban hành bản quy định về việc giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng ổn định lâu dài vào mục đích sử dụng đất nông nghiệp. UBND xã A1 đã lập phương án giao quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân, trong đó có hộ bà Phạm Thị M2 (địa chỉ thôn M1, nay là Thôn M, xã A1).

Theo phương án giao quyền sử dụng đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân tại xã A1, mỗi nhân khẩu (đủ điều kiện) được cân đối giao quyền sử dụng 358m2 đất quy chuẩn. Qua đó, hộ bà M2 có 03 nhân khẩu được cân đối như sau: 03 nhân khẩu x 358m2/khẩu = 1.074m2. Tổng diện tích đất giao cho hộ bà M2 1.154m2, thừa so với chỉ tiêu 80m2, nhà nước không thu hồi. Bao gồm các thửa:

- Thửa đất số hiệu 268, tờ bản đồ số 01, diện tích 895m2 đất lúa hạng 02, (hệ số bằng 1, quy chuẩn bằng 895m2).

- Thửa đất số hiệu 239, tờ bản đồ số 02, diện tích 480m2 đất lứa hạng 05, (hệ số bằng 1,85, quy chuẩn bàng 259m2).

Tổng diện tích giao quyền cho hộ bà M2 là 1.375m2 (tại trang 306, sổ địa chính quyển số 02, xã A1, được Sở Địa chính phê duyệt ngày 07/01/1998). Riêng thửa đất lúa số hiệu 596, tờ bản đồ số 01, diện tích 475m2 nhà nước không giao quyền sử dụng đất cho hộ bà Phạm Thị M2.

Tại thời điểm thu hồi đất làm đường năm 2006, bà Phạm Thị M2 là người đang sử dụng thửa đất số hiệu 596, tờ bản đồ số 01, diện tích 475m2 và có tên trong sổ mục kê. Do đó, UBND xã A1 đã lập biên bản để hoán đổi cho bà M2 (biên bản lập ngày 19/10/2006). Tuy nhiên, sau khi kiểm tra sổ địa chính được Sở Địa chính phê duyệt ngày 07/01/1998, thửa đất trên Nhà nước không giao quyền cho bà M2, nên UBND xã A1 không thực hiện hoán đổi đất cho bà M2 nữa.

Năm 2015, UBND xã A1 quy hoạch xây dựng tuyết đường ngang vào xóm, có thu hồi một phần đất vườn của ông Ngô Minh Đ1, do đó UBND xã A1 đã lập biên bản hoán đổi cho ông Đ1 203m2 diện tích đất lúa còn lại của thửa đất số hiệu 596, tờ bản đồ số 1 xã A1. Ông Đ1 đã thống nhất ký biên bản hoán đổi ngày 30/6/2015.

Do đó, Chủ tịch UBND huyện H, tỉnh Bình Định không đồng ý với yêu cầu của người khởi kiện.

2.2. Chủ tịch UBND xã A1 trình bày:

Căn cứ để Chủ tịch UBND xã A1, huyện H, tỉnh Bình Định ban hành Quyết định số 49/QĐ-UBND ngày 07/6/2017 của Chủ tịch UBND xã A1, huyện H, tỉnh Bình Định:

Nguồn gốc thửa đất số 596, tờ bản đồ số 01, diện tích 475m2 thuộc thôn M1 (nay là Thôn M) xã A1. Sau năm 1975 đến năm 1978 bà Hồ Thị Trần H6 ở Thôn M sử dụng. Đến năm 1979 vào Hợp tác xã Nông nghiệp A3 (nay là hợp tác xã A1) quản lý đưa vào gieo đất mạ (tục danh là ruộng cây duối) đến khi khoán 10 của chính phủ (8 khâu liên hoàn) không rõ năm nào, Hợp tác xã Nông nghiệp giao cho bà Phạm Thị M2, ở Thôn M sử dụng đến năm 1993 thực hiện Nghị định 64/CP của Chính phủ cân đối giao quyền sử dụng đất ổn định lâu dài cho nhân dân trên địa bàn xã. Trong đó có hộ bà M2, được cân đối trong sổ địa chính trang số 306, quyển số 02 xã quản lý và đơn kê khai đăng ký quyền sử dụng đất ngày 31/10/1997 của bà Phạm Thị M2 gồm các thửa: Thửa đất số hiệu 268, tờ bản đồ số 01, diện tích 895m2 đất lúa và thửa đất số hiệu 239, tờ bản đồ số 02, diện tích 480m2. Còn đối với thửa đất số 596, tờ bản đồ số 01, diện tích 475m2 thuộc Thôn M, xã A1 là của UBND xã quản lý.

Năm 2006 được sự thống nhất của UBND huyện H lập quy hoạch xây dựng Thị Tứ M, xây dựng đường bê tông thì thửa đất số 596, tờ bản đồ số 01, diện tích 475m2 bị ảnh hưởng là 272m2, còn lại là 203m2, do thửa đất trên là của UBND xã quản lý nên không thực hiện việc đền bù và đến năm 2015 mở đường ngang Thị Tứ ảnh hưởng đến phần đất của ông Ngô Minh Đ1, cho nên UBND xã tiến hành hoán đổi phần đất còn lại là 203m2 cho ông Đ1. Hộ ông Đ1 cũng thống nhất không có ý kiến gì và anh, chị em cũng đồng tình thống nhất không khiếu nại gì về thửa đất số 596, tờ bản đồ số 01, diện tích còn lại 203m2. Tuy nhiên, đối với biên bản hoán đổi ngày 19/10/2006 địa chính không hủy lưu trong hồ sơ, đến ngày 03/02/2016, ông Lê Triều Tiên (chồng của chị V , em rể của ông A đương là phó Chủ tịch UBND xã A1 nhiệm kỳ 2011-2016 đến mượn biên bản photo và cung cấp cho ông Ngô Minh A và ông A đã khiếu nại cho rằng thửa đất số 596, tờ bản đồ số 01, diện tích 475m2 là của mẹ ông A, khi UBND xã lấy và không đền bù và không hoán đổi, việc khiếu nại của ông Ngô Minh A là không có cơ sở, cho nên vào ngày 07/6/2017 Chủ tịch UBND xã A1, huyện H, tỉnh Bình Định. Việc ban hành quyết định trên là hoàn toàn đúng với quy định của pháp luật, cho nên Chủ tịch UBND xã A1 không đồng ý với yêu cầu của người khởi kiện.

Tại bản án hành chính sơ thẩm số 59/2018/HC-ST ngày 22-11-2018 của Tòa án nhân dân tỉnh Bình Định đã quyết định:

“Bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của ông Ngô Minh A yêu cầu Tòa án hủy Quyết đinh số 49/QĐ-UBND ngày 07/6/2017 của Chủ tịch UBND xã A1, huyện H, tỉnh Bình Định và Quyết định số 901/QĐ-UBND ngày 17/4/2018 của Chủ tịch UBND huyện H, tỉnh Bình Định.”

Ngày 26/11/2018, ông Ngô Minh A nộp đơn kháng cáo toàn bộ bản án hành chính sơ thẩm.

Tại phiên tòa phúc thẩm:

Người đại diện theo ủy quyền của ông Ngô Minh A giữ nguyên nội dung kháng cáo.

Luật sư Trần Văn Đ phát biểu:

Các chứng cứ tại hồ sơ cho thấy, bà M2 sử dụng 3 thửa đất sau năm 1975, đối với thửa đất 596 năm 2006 Ủy ban nhân dân xã hoán đổi nhưng không bồi thường. Các biên lai thuế thể hiện có nộp thuế đối với 3 thửa đất. Do đó, có căn cứ xác định bà M2 có sử dụng thửa đất số 596. Năm 2015, Ủy ban nhân dân xã hoán đổi 203m2 đất cho ông Đ1 nhưng không bồi thường là không đúng pháp luật. Vì vậy, đề nghị Hội đồng xét xử chấp nhận kháng cáo của ông Ngô Minh A, sửa bản án sơ thẩm, hủy các quyết định giải quyết khiếu nại của Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã A và Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện H.

Ông Nguyễn Văn T phát biểu:

Sổ địa chính là cơ sở để công nhận quyền sử dụng đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đối với bà M2, thực hiện Nghị định 64/CP của Chính phủ về việc cân đối giao quyền sử dụng đất ổn định lâu dài cho nhân dân, Ủy ban nhân dân xã đã lập phương án giao quyền sử dụng đất và cân đối giao đủ diện tích đất cho bà M2 theo quy định là thửa đất số 268 và thửa đất số 239. Đối vói thửa đất số 596 không giao quyền sử dụng cho bà M2. Việc bà M2 có tên trong sổ mục kê đối với thửa đất này là do có sai sót trong thống kê đất đai, không phải là căn cứ để công nhận quyền sử dụng đất. Khi thu hồi thửa đất số 596 không có tài sản trên đất. Thực tế bà M2 sử dụng thửa đất số 596 không liên tục, chỉ nộp thuế trước 2002. Do đó, không có căn cứ chấp nhận nội dung khiếu nại của ông Ngô Minh A.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng phát biểu:

Ủy ban nhân dân xã A không cung cấp tài liệu chứng cứ chứng minh việc quản lý thửa đất số 596. Đơn đăng ký quyền sử dụng đất của bà Phạm Thị M2 không phải là chứng cứ vì không có xác nhận của Ủy ban nhân dân xã. Sổ địa chính năm 1997 thể hiện bà Phạm Thị M2 đăng ký 2 thửa đất nhưng Sổ bộ thuế năm 2002 thể hiện bà Phạm Thị M2 nộp thuế đối vói 3 thửa đất, trong đó có thửa đất số 596. Biên bản hoán đổi đất năm 2006 không có chữ ký của gia đình bà M2. Vì vậy, đề nghị Hội đồng xét xử sửa bản án sơ thẩm, chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Ngô Minh A.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

[1] Thửa đất số 596, tờ bản đồ số 01, diện tích 475m2 thuộc thôn M1 (nay là Thôn M) xã A, huyện H, tỉnh Bình Định có nguồn gốc do Hợp tác xã Nông nghiệp A3 (nay là Hợp tác xã A) quản lý vào năm 1979. Sau đó thực hiện khoán 10, Hợp tác xã giao cho bà Phạm Thị M2 sử dụng đến khi thực hiện Nghị định 64/CP của Chính phủ về việc cân đối giao quyền sử dụng đất ổn định lâu dài cho nhân dân trên địa bàn xã.

[2] Thực hiện Nghị định 64/CP của Chính phủ, hộ bà Phạm Thị M2 được cân đối giao quyền sử dụng đất tại thửa đất số hiệu 268, tờ bản đồ số 01, diện tích 895m2 đất lúa và thửa đất số hiệu 239, tờ bản đồ số 02 diện tích 480m2, thể hiện tại Sổ địa chính trang số 306, quyển số 02, được Sở địa chính phê duyệt ngày 07/01/1998; phù hợp với Đơn xin đăng ký quyền sử dụng ruộng đất vào ngày 31/10/1997 của bà Phạm Thị M2 đối với thửa đất số hiệu 268, tờ bản đồ số 01, diện tích 895m2 đất lúa và thửa đất số hiệu 239, tờ bản đồ số 02, diện tích 480m2; tổng cộng 1.375m2. Còn đối với thửa đất số 596, tờ bản đồ số 01, diện tích 475m2 bà Phạm Thị Mạnh không đăng ký quyền sử dụng.

[3] Năm 2006, Ủy ban nhân dân huyện H lập quy hoạch xây dựng Thị Tứ M, thu hồi 272m2 của thửa đất số 596 để làm đường bê tông và không thực hiện việc đền bù vì thửa đất do Ủy ban nhân dân xã quản lý. Khi còn sống, bà Phạm Thị M2 biết việc thu hồi 272m2 nhưng không khiếu nại hoặc phản đối (bà Phạm Thị M2 mất năm 2013).

[4] Đối với diện tích đất còn lại 203m2, năm 2015 mở đường ngang Thị tứ M ảnh hưởng đến phần đất của ông Ngô Minh Đ1 nên Ủy ban nhân dân xã tiến hành hoán đổi phần đất còn lại 203m2 cho ông Đ1. Ông Ngô Minh Đ1 (con bà Phạm Thị M2) cũng thống nhất hoán đổi và không có ý kiến phản đối. Nếu ông Đ1 cho rằng đất này thuộc quyền sử dụng của mẹ ông thì ông Đ1 phải từ chối nhận hoán đổi.

[5] Sổ mục kê đất lập sau khi thực hiện Nghị định 64/CP của Chính phủ có tên bà Phạm Thị M2 là do có sai sót trong công tác quản lý, thống kê đất đai của Ủy ban nhân dân xã A, không phải là căn cứ để bồi thường khi thu hồi đất.

[6] Do đó, việc ông Ngô Minh A yêu cầu giải quyết bồi thường đối với thửa đất số 596 là không căn cứ. Quyết định số 49/QĐ-UBND ngày 07/6/2017 của Chủ tịch UBND xã A1 và Quyết định số 901/QĐ-UBND ngày 17/4/2018 của Chủ tịch UBND huyện H, tỉnh Bình Định không chấp nhận khiếu nại của ông Ngô Minh A là có căn cứ, đúng pháp luật. Tòa án cấp sơ thẩm bác yêu cầu khởi kiện của ông Ngô Minh A là có cơ sở.

[7] Vì vậy, không có căn cứ chấp nhận kháng cáo của ông Ngô Minh A. Án phí phúc thẩm ông Ngô Minh A phải chịu.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 1 Điều 241 Luật Tố tụng hành chính;

Căn cứ Điều 82 Luật Đất đai 2013;

1. Không chấp nhận kháng cáo của ông Ngô Minh A.

2. Giữ nguyên bản án hành chính sơ thẩm số 59/2018/HC-ST ngày 22-11-2018 của Tòa án nhân dân tỉnh Bình Định.

3. Bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của ông Ngô Minh A yêu cầu Tòa án hủy Quyết định số 49/QĐ-UBND ngày 07/6/2017 của Chủ tịch UBND xã A1, huyện H, tỉnh Bình Định và Quyết định số 901/QĐ-UBND ngày 17/4/2018 của Chủ tịch UBND huyện H, tỉnh Bình Định.

4. Án phí hành chính sơ thẩm: Ông Ngô Minh A phải chịu 300.000đ, đã nộp tại biên lai số 08173 ngày 27/6/2018 của Cục Thi hành án dân sự tỉnh Bình Định.

5. Án phí hành chính phúc thẩm: Ông Ngô Minh A phải chịu 300.000đ, đã nộp tại biên lai số 0003552 ngày 06/12/2018 của Cục Thi hành án dân sự tỉnh Bình Định.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.