|
BỘ
TÀI CHÍNH
********
|
CỘNG
HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
********
|
|
Số:
17/1998/TT-BTC
|
Hà
Nội, ngày 11 tháng 2 năm 1998
|
THÔNG TƯ
CỦA BỘ TÀI CHÍNH SỐ 17/1998/TT-BTC NGÀY 11 THÁNG 02 NĂM 1998
HƯỚNG DẪN THI HÀNH MỘT SỐ ĐIỂM VỀ CHỦ TRƯƠNG, BIỆN PHÁP ĐIỀU HÀNH DỰ TOÁN NGÂN
SÁCH NHÀ NƯỚC NĂM 1998
Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết
định số 1179/1997/QĐ-TTg ngày 30/12/1997 về một số chủ trương, biện pháp điều
hành kế hoạch kinh tế, xã hội và dự toán Ngân sách Nhà nước năm 1998.
Bộ Tài chính hướng dẫn một số điểm
cụ thể về chủ trương và biện pháp điều hành Ngân sách Nhà nước như sau:
1. Về phân cấp
ngân sách:
Năm 1998, năm thứ 2 thực hiện việc
ổn định ngân sách theo Luật nên về cơ bản:
a. Nguồn thu và nhiệm vụ chi của
mỗi cấp chính quyền được thực hiện theo Luật ngân sách Nhà nước và các văn bản
hướng dẫn Luật của Chính phủ và Bộ Tài chính. Chính phủ chỉ điều chuyển nhiệm vụ
chi rà phá vật cản năm 1997 đã bố trí trong ngân sách địa phương của một số tỉnh
biên giới phía Bắc về ngân sách Trung ương và giao cho Bộ Quốc phòng thực hiện.
b. Tiếp tục khuyến khích các địa
phương tạo vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế - xã hội từ
các nguồn:
- 100% số thu về tiền giao quyền
sử dụng đất và tiền thuê đất, kể cả tiền thuê đất của các doanh nghiệp có vốn đầu
tư nước ngoài (trừ tiền cho thuê đất từ các hoạt động thăm dò, khai thác dầu
khí do Trung ương quản lý) để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng.
- 100% số thu về tiền bán nhà ở
thuộc sở hữu Nhà nước để đầu tư phát triển quỹ nhà ở và xây dựng các công trình
kết cấu hạ tầng khu dân cư như hệ thống cấp thoát nước, hệ thống đèn chiếu
sáng, công trình vệ sinh công cộng...
- Thu xổ số kiến thiết ngân sách
địa phương được hưởng 100%, trong đó địa phương được sử dụng một phần hoặc toàn
bộ để đầu tư mới, nâng cấp, sửa chữa các công trình giáo dục, y tế, phúc lợi
theo nguyên tắc: Số thu từ 20 tỷ đồng trở xuống, được sử dụng toàn bộ cho đầu
tư; số thu trên 20 tỷ đồng được sử dụng thêm 50% của số thu cao hơn cho đầu tư.
- Thu thuế sử dụng đất nông nghiệp
ngân sách địa phương được hưởng 100%, trong đó: các tỉnh miền núi được sử dụng
toàn bộ, các địa phương khác được sử dụng 50% để đầu tư cho nông nghiệp và phát
triển nông thôn như: Xây dựng, cải tạo, nâng cấp, sửa chữa các công trình thuỷ
lợi, phát triển cơ sở hạ tầng nông thôn, chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông thôn...
- Thuế tài nguyên rừng, kể cả tiền
bán cây đứng (nếu có) địa phương được sử dụng 100% cho đầu tư, bảo vệ, trồng mới
rừng và cải tạo rừng.
- Nguồn thu quảng cáo truyền
hình: được sử dụng toàn bộ hoặc một phần để đầu tư nâng cấp, cải tạo, sửa chữa,
mua sắm thiết bị cho đài truyền hình theo quy định tại Thông tư số 81 TC/HCSN
ngày 23/12/1996 của Bộ Tài chính.
Các nguồn thu về quỹ đất, quỹ
nhà, xổ số kiến thiết, thuế sử dụng đất nông nghiệp trồng lúa, thuế doanh thu,
thuế lợi tức, lợi tức sau thuế từ hoạt động quảng cáo truyền hình, thuế tài
nguyên rừng và tiền bán cây đứng, phải đưa vào dự toán thu để từ đó bố trí chi
theo dự án được cấp có thẩm quyền duyệt, đảm bảo chi đúng mục đích, tiết kiệm;
đồng thời cần theo dõi riêng để đảm bảo chi phù hợp với tiến độ và khả năng thu
phát sinh, tránh tình trạng chi quá khả năng thu, gây bị động trong điều hành
ngân sách.
c. Thưởng vượt dự toán thu:
Nhằm khuyến khích các địa phương
nỗ lực quản lý thu, chống thất thu, Chính phủ thực hiện thưởng vượt dự toán thu
cho các tỉnh về các khoản:
+ Thuế tiêu thụ đặc biệt hàng nhập
khẩu, thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu qua cửa khẩu biên giới đất liền.
+ Thuế tiêu thụ đặc biệt hàng nhập
khẩu, thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu không qua biên giới đất liền.
+ Thuế tiêu thụ đặc biệt từ hàng
sản xuất trong nước.
- Điều kiện và nguyên tắc xét
thưởng:
+ Địa phương phải được Chính phủ
giao số thu về các khoản thu nêu trên và số thu về thuế xuất, nhập khẩu phải là
số thu từ hàng xuất, nhập khẩu qua cửa khẩu của địa phương. Không xét thường đối
với số thu thuế xuất, nhập khẩu từ hàng qua cửa khẩu của địa phương khác nhưng
nộp ngân sách tại kho bạc địa phương.
+ Địa phương thường xuyên quan
tâm chỉ đạo công tác thu, tổ chức thu đúng, thu đủ theo quy định của pháp luật.
+ Xét thưởng riêng cho từng khoản
thu vượt, không bù trừ giữa các khoản nêu trên.
- Mức thưởng:
+ Thưởng cho ngân sách tỉnh 100%
số thu vượt dự toán được giao về thuế tiêu thụ đặc biệt hàng nhập khẩu, thuế xuất
khẩu, thuế nhập khẩu qua cửa khẩu biên giới đất liền của địa phương.
+ Thưởng cho ngân sách tỉnh một
phần theo tỷ lệ phần trăm (%) số thu vượt dự toán được giao đối với thuế tiêu
thụ đặc biệt thu từ hàng sản xuất trong nước; thuế tiêu thụ đặc biệt hàng nhập
khẩu; thuế xuất, nhập khẩu qua cửa khẩu hàng không, đường biển trên địa bàn. Tỷ
lệ thưởng cụ thể do Thủ tướng Chính phủ quyết định.
Đối với những tỉnh không được
Chính phủ giao dự toán thu thuế tiêu thụ đặc biệt hàng sản xuất trong nước, thuế
tiêu thụ đặc biệt từ hàng nhập khẩu, thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu, trong quá
trình thực hiện nếu có các khoản thu về các khoản thuế trên thì không thuộc đối
tượng xét thưởng.
- Số tiền thưởng vượt dự toán
thu trên đây chỉ được sử dụng cho mục đích đầu tư xây dựng các công trình cơ sở
hạ tầng kinh tế - xã hội của địa phương. Việc sử dụng tiền thưởng cụ thể đầu tư
cho từng công trình và thưởng cho ngân sách cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã do Uỷ
ban nhân dân tỉnh quyết định, báo cáo Hội đồng nhân dân tỉnh.
- Bộ Tài chính sẽ trích từ Ngân
sách Trung ương năm sau để thưởng cho Ngân sách tỉnh, trong mọi trường hợp, địa
phương không được tự trích thưởng. Để có căn cứ xét thưởng, các tỉnh có số thu
vượt dự toán về các khoản thu trên hết năm có trách nhiệm tổng hợp báo cáo gửi
Bộ Tài chính trước ngày 31/1 năm sau theo đúng quy định tại Thông tư số 09
TC/NSNN ngày 18/3/1997 của Bộ Tài chính.
2.- Về thu
ngân sách:
Các Bộ, cơ quan trung ương, các
tỉnh và Tổng cục Hải quan cần khẩn trương làm tốt công tác giao dự toán thu cho
các đơn vị trực thuộc và cấp dưới. Mức giao tối thiểu phải tăng 5% so với mức
thu Thủ tướng Chính phủ đã giao cho các Bộ, ngành và địa phương.
Để thực hiện đạt và vượt dự toán
thu, trong phạm vi và quyền hạn của mình, các cấp, các ngành cần có biện pháp
thiết thực:
+ Bám sát tình hình sản xuất
kinh doanh của các doanh nghiệp kể cả doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài để
thu phù hợp với kết quả sản xuất kinh doanh.
+ Có cơ chế, chính sách tập
trung tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp, tạo điều kiện đẩy mạnh sản xuất và
tiêu thụ sản phẩm. Sắp xếp lại các doanh nghiệp Nhà nước, nâng cao hiệu quả
kinh doanh, tập trung vốn cho các doanh nghiệp làm ăn có hiệu quả.
+ Đối với khu vực kinh tế ngoài
quốc doanh, tổ chức hướng dẫn các doanh nghiệp và các hộ kinh doanh, trước mắt
là các hộ kinh doanh lớn thực hiện tốt chế độ kế toán; thực hiện công khai mức
thuế với những hộ kinh doanh để các đoàn thể, nhân dân biết, giám sát và kiểm
tra. Cải tiến nghiệp vụ thu thuế, tạo sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan thu
với các cơ quan nội chính và các đoàn thể để tăng cường quản lý thu. ổn định mức
thu 6 tháng hoặc cả năm cho các hộ kinh doanh buôn bán nhỏ.
+ Tăng cường quản lý thu ngân
sách đối với hoạt động chuyển nhượng nhà đất, đẩy nhanh bán nhà thuộc sở hữu Nhà
nước.
3. Về chi
ngân sách và tiết kiệm chi:
a. Về chi ngân sách:
- Chính phủ giao dự toán chi
ngân sách năm 1998 cho các Bộ, cơ quan Trung ương bằng mức 90% dự toán theo
phương án phân bổ ngân sách Trung ương đã được Uỷ ban thường vụ Quốc hội thông
qua (trừ các khoản chi tiền lương và có tính chất lương, chi trả nợ trong và
ngoài nước, chi viện trợ, chi đầu tư phát triển, chi thường xuyên từ nguồn vốn
vay và viện trợ ngoài nước). Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung
ương thực hiện giao dự toán chi ngân sách năm 1998 cho các đơn vị trực thuộc bằng
mức 90% (trừ các khoản chi tiền lương và có tính chất lương, chi trả nợ, chi đầu
tư phát triển, chi thường xuyên từ nguồn vốn vay và viện trợ ngoài nước) và cho
ngân sách cấp dưới bằng mức 100% theo phương án phân bổ dự toán chi ngân sách địa
phương đã được Hội đồng nhân dân quyết định. Căn cứ vào nguyên tắc trên, Uỷ ban
nhân dân huyện giao cho các đơn vị trực thuộc bằng 90% và cho ngân sách cấp dưới
bằng mức 100% theo phương án phân bổ dự toán chi ngân sách đã được Hội đồng
nhân dân quyết định. Quá trình điều hành, căn cứ vào tình hình cụ thể Chính phủ
sẽ có quyết định sau.
- Trên cơ sở mức chi được giao,
các đơn vị sử dụng ngân sách phải chi tiết các khoản chi ngân sách theo Mục lục
Ngân sách Nhà nước; cơ quan Tài chính chủ động phối hợp với Kho bạc Nhà nước
cùng cấp hướng dẫn cụ thể cho các cơ quan đơn vị dự toán thuộc cấp mình thực hiện
theo đúng quy định của Luật ngân sách Nhà nước và các văn bản đã hướng dẫn của
Bộ Tài chính, tránh gây ách tắc cho việc thực hiện các nhiệm vụ được giao.
Trong quá trình thực hiện, điều
hành, đảm bảo chi đúng mục tiêu, đúng đối tượng và theo đúng dự toán được duyệt.
Thủ trưởng các Bộ, ngành, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân các cấp và Thủ trưởng các cơ
quan, các đơn vị cơ sở chịu trách nhiệm về quản lý, sử dụng có hiệu quả kinh
phí ngân sách Nhà nước.
- Các cơ quan, đơn vị sử dụng
kinh phí ngân sách Nhà nước phải lập dự toán chi hàng quý (chia ra tháng), hết
quý có báo cáo quyết toán hoặc tình hình sử dụng kinh phí cho cơ quan tài chính
cùng cấp theo đúng quy định của Luật ngân sách Nhà nước; Các trường hợp không
có báo cáo quý trước mà không có lý do chính đáng thì cơ quan tài chính có quyền
ngừng cấp phát ngân sách quý tiếp theo (trừ các khoản chi lương và có tính chất
lương) cho đến khi các đơn vị này có báo cáo.
- Những khoản chi đã ghi trong dự
toán và có nguồn thu đảm bảo, các Bộ, ngành, địa phương không được cắt giảm. Cơ
quan tài chính các cấp có trách nhiệm cấp phát theo tiến độ thực hiện công việc,
tránh cấp dồn vào cuối quý, cuối năm (kể cả cấp bổ sung cho ngân sách cấp dưới).
Đối với số bổ sung từ ngân sách cấp trên, hàng quý, cơ quan Tài chính cấp trên
phải thông báo mức bổ sung cho ngân sách cấp dưới (có chia ra tháng) để chủ động
trong điều hành ngân sách của mỗi cấp. Trường hợp thu không đạt dự toán, từng cấp
ngân sách phải chủ động sắp xếp lại chi, giảm chi tương ứng. Nếu tăng thu thì
phần tăng thu được sử dụng tăng chi đầu tư cơ sở hạ tầng, tăng chi cho giáo dục
- đào tạo, khoa học công nghệ và những nhiệm vụ chi thiết yếu khác.
- Thực hiện Luật ngân sách Nhà
nước việc sửa đổi, bổ sung các chế độ, chính sách làm giảm thu hoặc tăng chi cần
được cân nhắc thận trọng trước khi quyết định nhằm tránh đảo lộn ngân sách đã
được giao và chỉ được thực hiện khi có nguồn thu đảm bảo và phải được cấp có thẩm
quyền phê duyệt. Các Bộ, ngành, địa phương không được tuỳ tiện ban hành các chế
độ thu, chi trái với quy định chung của Nhà nước. Ngân sách Nhà nước năm 1998 rất
khó khăn, ngân sách Trung ương không có dự phòng; vì vậy, những công việc phát
sinh ngoài kế hoạch (kể cả chi cứu đói, khắc phục hậu quả thiên tai...) các Bộ,
ngành, địa phương và đơn vị phải chủ động sắp xếp chi trong phạm vi nguồn thu
và tổng mức kinh phí được giao cả năm. Trường hợp khó khăn do nguồn thu chưa tập
trung kịp, có thể đề nghị ngân sách cấp trên tăng tiến độ cấp phát số bổ sung
cho cấp dưới. Trong những trường hợp đặc biệt, có biến động lớn, ngân sách cấp
trên mới xem xét giải quyết.
- Về chương trình Quốc gia:
+ Căn cứ vào mức chi được giao,
Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan Trung ương, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành
phố trực thuộc Trung ương tổ chức phê duyệt các dự án của chương trình Quốc
gia; xây dựng kế hoạch thực hiện gửi về Bộ quản lý chương trình, Bộ Kế hoạch và
Đầu tư, Bộ Tài chính để Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp chung báo cáo Thủ tướng
Chính phủ.
+ Đối với các chương trình Quốc
gia đã có nhưng từ năm 1998 không được xếp vào danh mục chương trình Quốc gia,
trước mắt vẫn thực hiện theo cơ chế tài chính quy định tại Quyết định 531/TTg
ngày 8/8/1996 của Thủ tướng Chính phủ, đồng thời các Bộ, ngành, địa phương quản
lý chương trình khẩn trương chuẩn bị các điều kiện để từ năm 1999 chuyển vào
nhiệm vụ thường xuyên của các Bộ, ngành và địa phương.
Cơ quan chủ quản chương trình cần
chủ động phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư thường xuyên hướng dẫn,
kiểm tra, đảm bảo chi đúng đối tượng, đúng chế độ, đúng mục tiêu đề ra.
- Đối với chi đầu tư xây dựng cơ
bản, nguyên tắc chung là ngân sách Nhà nước đảm bảo cấp phát theo kế hoạch,
không chuyển nợ sang năm sau và chỉ cấp phát cho khối lượng thực hiện trong năm
kế hoạch đủ thủ tục thanh toán, công trình nào, hạng mục nào không thực hiện được
trong năm thì bố trí vào dự toán năm sau theo đúng Luật ngân sách Nhà nước.
- Đối với các cơ sở đào tạo,
khám chữa bệnh thuộc các Tổng công ty, Ngân sách Nhà nước chỉ hỗ trợ bình quân
tối đa không quá 45% so với mức Ngân sách Nhà nước cấp phát năm 1997. Mức hỗ trợ
cụ thể cho từng đơn vị căn cứ vào hiệu quả sản xuất kinh doanh của đơn vị, số
còn lại cho phép đơn vị được hạch toán vào chi phí sản xuất kinh doanh.
b. Về tiết kiệm chi:
Nhằm sử dụng tiết kiệm, có hiệu
quả kinh phí từ Ngân sách Nhà nước: Năm 1998 tiếp tục thực hiện chủ trương hạn
chế tối đa việc xây dựng mới trụ sở làm việc, mua mới ôtô con và các phương tiện
đắt tiền trong các cơ quan hành chính sự nghiệp và các cơ quan, đơn vị có sử dụng
kinh phí từ ngân sách Nhà nước:
- Các Bộ, cơ quan ở Trung ương
và địa phương cần chủ động sắp xếp, bố trí, sử dụng hợp lý trụ sở làm việc và
phương tiện hiện có để phục vụ công tác. Trên cơ sở kết quả kiểm kê tài sản, đất
đai khu vực hành chính sự nghiệp ngày 31/12/1997 và chế độ trang bị tài sản, thực
hiện điều hoà tài sản giữa nơi thừa sang nơi thiếu để sử dụng hợp lý, có hiệu
quả. Những trường hợp đặc biệt cần thiết phải mua mới ôtô, xây dựng mới trụ sở,
các Bộ, ngành, cơ quan Trung ương, các địa phương phải tổng hợp nhu cầu báo cáo
cụ thể với Bộ Tài chính (nếu mua ôtô), với Bộ Kế hoạch và Đầu tư (nếu xây dựng
trụ sở). Báo cáo phải giải trình rõ sự cần thiết phải mua sắm, xây dựng, mức và
nguồn kinh phí cụ thể cho việc mua sắm, xây dựng trước 28/2/1998 để Bộ Tài
chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết
định.
- Các Bộ, ngành, địa phương, cơ
quan, đơn vị có trách nhiệm thực hiện đúng chế độ chính sách, chế độ chi tiêu của
Nhà nước quy định. Thực hiện nghiêm túc quy chế thẩm định giá và đấu thầu trong
việc sử dụng nguồn vốn ngân sách mua sắm các thiết bị, vật tư có giá trị cao hoặc
khối lượng lớn, các thiết bị, tài sản trong các dự án xây dựng. Cơ quan tài
chính các cấp có quyền từ chối cấp phát, thanh toán, chi trả các khoản chi sai
chế độ. Trường hợp cơ quan, đơn vị chi sai chế độ thì Thủ trưởng cơ quan, đơn vị
phải chịu trách nhiệm vật chất về quyết định của mình.
- Các Bộ, ngành và các địa
phương (kể cả các đơn vị cơ sở) có sử dụng kinh phí từ ngân sách Nhà nước cần
khẩn trương triển khai các biện pháp tiết kiệm, đăng ký với cơ quan cấp trên và
cơ quan tài chính các khoản tiết kiệm, mức tiết kiệm.
Thời gian các Bộ, địa phương tổng
hợp báo cáo Bộ Tài chính về mức và biện pháp tiết kiệm trước ngày 10/3/1998 để
Bộ Tài chính tổng hợp báo cáo Chính phủ và Quốc hội.
4. Tổ chức
thực hiện:
Thông tư ngày có hiệu lực thi
hành từ ngày 1/1/1998, các Bộ, ngành, Uỷ ban nhân dân các tỉnh căn cứ vào Quyết
định số 1179/1997/QĐ-TTg ngày 30/12/1997 của Thủ tướng Chính phủ và Thông tư hướng
dẫn này để tổ chức hướng dẫn các cơ quan, đơn vị và các cấp chính quyền địa
phương thực hiện.