|
VĂN PHÒNG CHÍNH
PHỦ
********
|
CỘNG HOÀ XÃ HỘI
CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
********
|
|
Số: 183/TB-VPCP
|
Hà Nội, ngày 14
tháng 11 năm 2003
|
THÔNG BÁO
CỦA VĂN PHÒNG CHÍNH PHỦ SỐ 183/TB-VPCP NGÀY 14 THÁNG 11 NĂM
2003 VỀ KẾT LUẬN CỦA THỦ TƯỚNG PHAN VĂN KHẢI TẠI HỘI NGHỊ PHÁT TRIỂN KINH TẾ -
XÃ HỘI VÙNG ĐÔNG NAM BỘ ĐẾN NĂM 2010
Ngày 23 tháng 10 năm 2003, tại
Hà Nội, Thủ tướng Phan Văn Khải đã chủ trì Hội nghị nghe ý kiến tham gia vào Đề
án phát triển kinh tế - xã hội Vùng Đông Nam Bộ đến năm 2010 để hoàn thiện
trình Bộ Chính trị. Cùng dự có Phó Thủ tướng Vũ Khoan, lãnh đạo Ban Kinh tế
Trung ương và các Bộ, ngành: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Xây dựng, Công nghiệp,
Giao thông vận tải, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Thủy sản, Lao động,
Thương binh và Xã hội, Giáo dục và Đào tạo, Y tế, Văn phòng Chính phủ, Tổng cục
Du lịch, các Tổng công ty: Dầu khí, Cao su và lãnh đạo các tỉnh, thành phố: Hồ
Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước, Tây Ninh và Bà Rịa - Vũng Tàu.
Sau khi nghe lãnh đạo Bộ Kế hoạch
và Đầu tư báo cáo tóm tắt Đề án phát triển kinh tế - xã hội Vùng Đông Nam Bộ, ý
kiến của Phó Thủ tướng Vũ Khoan, ý kiến của các địa phương và các Bộ, ngành, Thủ
tướng Phan Văn Khải đã kết luận như sau:
I- ĐÁNH GIÁ
CHUNG:
Nhất trí với nội dung cơ bản Đề
án do Bộ Kế hoạch và Đầu tư báo cáo, những ý kiến đóng góp của Phó Thủ tướng Vũ
Khoan và các Bộ, ngành, các địa phương.
1) Về vị trí, vai trò Vùng Đông
Nam Bộ;
Vùng Đông Nam Bộ có vị trí, vai
trò rất quan trọng cả về kinh tế và quốc phòng; là Vùng hoàn thành kế hoạch thu
cao nhất cả nước về thu ngân sách, đồng thời cũng là Vùng kẻ địch luôn tìm cách
chống phá ta.
Hội nghị này cần bàn về định hướng
phát triển những ngành, lĩnh vực cụ thể để phát huy tối đa và có hiệu quả tiềm
năng, thế mạnh như: kết cấu hạ tầng tốt, đầu mối giao thông đường biển, hàng
không, đường bộ, đường sắt; là nơi phát luồng cho hàng hóa xuất khẩu không chỉ
của Vùng Đông Nam Bộ mà còn của cả khu vực đồng bằng sông Cửu Long, Tây
Nguyên...; là vùng có hiệu quả đầu tư cao nhất. Vấn đề đặt ra là phải làm gì để
Vùng Đông Nam Bộ phát huy vai trò của Vùng động lực, đóng góp nhiều hơn cho cả
nước.
2) Những tồn tại của Vùng cần khắc
phục:
Đông Nam Bộ là Vùng công nghiệp,
nhưng so với yêu cầu cần phát triển trong khu vực, quy mô sản xuất còn nhỏ bé,
tiềm lực còn hạn chế, chưa đủ sức cạnh tranh trên thị trường. Quy hoạch chưa trở
thành tiền đề để tập trung tiềm lực đầu tư phát triển nhanh sản xuất và dịch vụ.
Công nghệ sản xuất chưa được hiện
đại hóa, chi phí cao, hiệu quả thấp. Nếu không nâng cao sức cạnh tranh, phấn đấu
giảm chi phí bằng các biện pháp ứng dụng các công nghệ tiên tiến, công nghệ mới,
công nghệ sạch... để thúc đẩy sản xuất phát triển vượt trội thì hệ quả là sẽ
làm cho nền kinh tế của cả nước phát triển chậm lại và không bền vững.
Kết cấu hạ tầng (đường, cảng,
sân bay, thông tin...) nhìn chung chưa thể hiện những yếu tố phát triển văn
minh, hiện đại; thị trường công nghệ, thông tin còn bất cập; chưa gắn nghiên cứu,
giảng dạy với ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất... Vấn đề môi trường,
nguồn nguyên liệu, dịch vụ chưa đáp ứng yêu cầu phát triển sản xuất.
Trong quá trình phát triển sản
xuất và dịch vụ, do chưa tính toán kỹ và thiếu đồng bộ, phân bố và điều chỉnh
chưa hợp lý nên đã gây ô nhiễm nguồn nước, không khí, nhất là môi trường tại
các đô thị lớn.
II- MỘT SỐ VIỆC
CẦN LÀM:
1. Tập trung xây dựng quy hoạch
Vùng Đông Nam Bộ; quy hoạch cần được xây dựng chi tiết làm rõ mục đích là phát
huy tối đa tiềm năng, lợi thế của Vùng Đông Nam Bộ để có tốc độ tăng trưởng
nhanh, bền vững, nâng cao khả năng cạnh tranh và phấn đấu hội nhập thắng lợi.
- Đề án cần làm rõ việc ưu tiên
phát triển ngành nào, lĩnh vực nào để khắc phục những mặt còn lạc hậu (như kết
cấu hạ tầng, môi trường, nguồn nguyên liệu và dịch vụ). Đồng thời, phải xây dựng
hệ thống cơ chế chính sách tạo điều kiện cho Vùng phát triển. Cần xác định hướng
đi, các biện pháp thiết thực cho quá trình đầu tư phát triển ngành chủ lực, sản
phẩm chủ lực...
- Đề án phát triển kinh tế - xã
hội Vùng Đông Nam Bộ phải gắn kết với quá trình chuyển động chung của khu vực
và thế giới như Chương trình, kế hoạch tiểu Vùng sông Mê Kông; gắn phát triển
Vùng với quá trình hội nhập; cần dự báo những biến động mạnh của khu vực Đông
Nam á tác động như thế nào đến Vùng để có dịnh hướng chuyển dịch cơ cầu kinh tế
phù hợp...
- Trong quá trình xây dựng quy
hoạch cần học hỏi kinh nghiệm của các nước, nhất là các nước khu vực để vận dụng
vào quá trình xác định quy hoạch tổng tbể, quy hoạch ngành và lĩnh vực. Cần
thuê chuyên gia tư vấn giúp đỡ trong một số lĩnh vực mà ta chưa đủ kinh nghiệm
trong xây dựng quy hoạch như: giao thông, công nghiệp, bưu chính viễn thông....
- Về quy hoạch khu công nghiệp
Vùng Đông Nam Bộ: Vùng có số lượng dự án và vốn đầu tư nước ngoài lớn. Cần xem
xét lại các khu công nghiệp để việc đầu tư xây dựng có trật tự, hợp lý, hỗ trợ,
tác động lẫn nhau, tránh triệt tiêu nhau. Hiện nay, công nghiệp hỗ trợ của
chúng ta chưa có nên giá thành sản xuất cao. Các Bộ cần tập trung chỉ đạo làm
quyết liệt để xây dựng cho được những ngành công nghiệp hỗ trợ cần thiết. Quy
hoạch cho tương lai phải chú trọng phát triển các ngành công nghiệp ứng dụng
công nghệ cao, công nghệ mới, tạo sản phẩm chủ lực có sức cạnh tranh trên thị
trường và phải phát triển để đạt được tỷ trọng giá trị công nghiệp Vùng chiếm từ
50% trở lên so với cả nước.
Cần tập trung xác định và phát
triển những ngành công nghiệp phát huy được lợi thế so sánh, đáp ứng nhu cầu
lâu dài trong nước và xuất khẩu. Việc xây dựng các xí nghiệp vừa phải phát huy
lợi thế của địa phương (như không gian, đất đai, lao động, nguồn nguyên liệu...);
đồng thời, phải đóng góp cao nhất cho ngân sách nhà nước. Định rõ loại công
nghiệp nào được xây dựng, phát triển trong thành phố, loại nào đưa về các địa
phương khác. Những ngành công nghiệp sử dụng nhiều lao động, gây ô nhiễm không
nên để tại thành phố Hồ Chí Minh. Bộ Công nghiệp chủ trì, cùng Bộ Kế hoạch và Đầu
tư làm việc cụ thể với địa phương để làm rõ. Một số công trình then chốt của
Vùng Đông Nam Bộ bao gồm:
Ngành Dầu khí: Vùng thềm lục địa
Đông Nam Bộ có nguồn dầu khí quan trọng; hiện nay đã có trung tâm Điện Phú Mỹ,
Bà Rịa, khí hóa lỏng, đạm. Tương lại sẽ xây dựng nhà máy lọc dầu, hóa dầu tại
Vùng này. Bộ Công nghiệp, Tổng Công ty Dầu khi Việt Nam nghiên cứu, đề xuất cụ
thể về địa điểm xây dựng.
Ngành công nghệ thông tin, công
nghệ phần mềm cần được phát triển (xúc tiến việc xây dựng Chính phủ Điện tử,
doanh nghiệp điện tử...). Ngành Bưu chính Viễn thông phải được xây dựng theo hướng
đi trước, hiện đại hóa nhằm hỗ trợ đắc lực cho sản xuất và phát triển. Đồng thời,
phải tạo ra thị trường công nghệ để các doanh nghiệp có cơ hội lựa chọn, ứng dụng
những công nghệ hiện đại, công nghệ sinh học... vào sản xuất nhằm đạt hiệu quả
cao và tăng năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
- Trong cơ cấu kinh tế, tuy ảnh
hưởng của nông nghiệp đến tăng trưởng không lớn nhưng đây là một ngành rất quan
trọng. Nông nghiệp Vùng Đông Nam Bộ phải được phát triển theo hướng trồng những
cây công nghiệp có giá trị kinh tế cao nhằm cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp
chế biến, tạo nguồn thực phẩm sạch cho thành phố và đáp ứng yêu cầu xuất khẩu,
phấn đấu để người nông dân có thu nhập cao.
2. Cần chú trọng phát triển
ngành dịch vụ, du lịch; trong đó, dịch vụ Hàng không Vùng Đông Nam Bộ có ưu thế
vì đây là cửa ngõ quốc tế, lưu lượng khách vào, ra chiếm phần lớn so với cả nước.
Hiện nay, nhiều nước trên thế giới hợp tác Hàng không theo hướng "Bầu trời
mở". Vì vậy, phải quy hoạch ngành Hàng không đủ sức cạnh tranh trong quá
trình hội nhập.
Đối với các ngành dịch vụ nói
chung, cần lựa chọn, xây dựng những ngành tạo ra sản phẩm có hàm lượng chất
xám, hàm lượng trí tuệ cao. Các Bộ, ngành cùng địa phương bàn chi tiết nhằm
phát triển nhanh ngành dịch vụ, du lịch cả về quy mô và chất lượng. Đặc biệt
chú trọng phát triển thị trường tài chính, tín dụng, thị trường chứng khoán.
3) Phát triển nguồn nhân lực: cần
tổ chức đào tạo nguồn lao động có kỹ thuật, có kỷ luật phục vụ cho quá trình
công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Cần chú trọng lĩnh vực giáo dục và đào tạo; nhất
là đào tạo công nhân có tay nghề cao, kể cả lĩnh vực công nghệ thông tin. Bộ
Giáo dục và đào tạo cùng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội sắp xếp cơ sở đào tạo
ngành nghề hợp lý. Các Bộ, ngành liên quan và các địa phương thực hiện chủ
trương xã hội hóa công tác đào tạo. Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì, phối hợp với
các Bộ, ngành liên quan xây tiêu chuẩn Giám đốc, Chủ tịch Hội đồng quản trị các
doanh nghiệp.
4) Về vấn đề môi trường: trong Đề
án phải tính kỹ các yếu tố để bố trí sản xuất hợp lý và không gây ô nhiễm môi
trường nước, không khí. Cần nghiên cứu, triển khai dự án xử lý rác thải cho cả
vùng, với công nghệ hiện đại trong quá trình xử lý chất thải... Đầu tư phát triển
sản xuất phải gắn với giữ gìn cảnh quan môi trường, tránh sai lầm trong phát
triển.
III- VỀ MỘT SỐ
ĐỀ NGHỊ CỦA CÁC TỈNH VÙNG ĐÔNG NAM BỘ:
1) Về đề nghị Chính phủ sớm duyệt
và thông qua các Đề án: Quy hoạch chung, quy hoạch ngành cho Vùng (có lộ trình
phát triển từng năm):
Giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ
trì, phối hợp cùng các Bộ, ngành liên quan rà soát, điều chỉnh quy hoạch tổng
thể phát triển kinh tế - xã hội Vùng;
Bộ Công nghiệp chủ trì, phối hợp
với các địa phương rà soát, bổ sung, chi tiết hóa quy hoạch công nghiệp của
Vùng; trong đó, chỉ rõ phát triển những ngành, những công trình cần đầu tư, địa
điểm, định hướng phát triển.
Bộ Giao thông vận tải chủ trì,
phối hợp với các địa phương xây dựng quy hoạch liên kết mạng giao thông đường bộ,
đường sắt, cảng v.v... gắn kết chặt chẽ với quá trình phát triển đô thị.
2) Về cơ chế quản lý Vùng, đề
nghị được áp dụng cơ chế chính sách quy định tại Nghị định số 93/NĐ-CP, ngày 12
tháng 12 năm 2001 của Chính phủ;
Giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng
Bộ Tài chính nghiên cứu báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
3) Về bộ máy chỉ đạo của Trung
ương đối với Vùng:
Giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ
trì cùng với Văn phòng Chính phủ, các Bộ liên quan chuẩn bị, trình Thủ tướng
Chính phủ.
4) Việc phân cấp cấp giấy phép đầu
tư nước ngoài cho địa phương:
Trung ương đang tiến hành mở rộng
phân cấp, giao thêm quyền cho địa phương, nhưng đầu tư phải tránh trùng lắp, phải
theo tiêu chí cụ thể, đúng quy hoạch chi tiết. Giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư
nghiên cứu, đề xuất ý kiến trình Thủ tướng Chính phủ.
5) Việc bổ sung và điều chỉnh một
số tuyến đường theo quy hoạch của Bộ Giao thông vận tải: Bộ Giao thông vận tải
phải nghiên cứu hiện đại hóa giao thông Vùng Đông Nam Bộ nhằm bảo đảm vận chuyển
tốt, giảm chi phí. Cần quy hoạch lại hệ thống mạng giao thông và các loại hình
vận tải trong Vùng.
Đường 13, Bộ Giao thông vận tải
chuẩn bị trình Thủ tướng Chính phủ.
Đường 14, thuộc hệ thống đường Hồ
Chí Minh.
Đường 22, đã ghi nguồn vốn trái
phiếu Chính phủ.
Các truyến đường bộ khác, tuyến
đường sắt, đường tàu điện ngầm từ thành phố Hồ Chí Minh qua Đồng Nai, Bình
Dương, đường vành đai 4 (Bình Dương, Bình Phước, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu,
Tây Ninh): giao Bộ Giao thông vận tải chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu
tư xem xét, xác định thứ tự ưu tiên và tính khả thi để bổ sung và Đề án.
6) Việc xử lý chất thải công
nghiệp trong Vùng, cần có các đề án cụ thể:
Giao Bộ Tài nguyên và Môi trường
chủ trì, phối hợp các Bộ liên quan xử lý vấn đề này.
7) Việc đào tạo công nhân kỹ thuật
cao và tập trung đào tạo công nhân kỹ thuật ở thành phố Hồ Chí Minh:
Thành phố Hồ Chí Minh chủ trì,
phối hợp với các địa phương trong Vùng tổ chức thực hiện, trên cơ sở các Bộ
giúp xây dựng tốt quy hoạch đào tạo.
8) Việc xử lý nợ xây dựng trụ sở
của tỉnh Bình Phước do tỉnh mới tái lập:
Giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ
trì, phối hợp với Bộ Tài chính nghiên cứu báo cáo Thủ tướng Chính phủ xử lý.
9) Việc xin bỏ sung khu liên hợp
Công nghiệp - Dịch vụ và Đô thị mới Bình Dương, tỉnh Bình Dương vào quy hoạch
Vùng:
Giao Bộ Xây dựng xem xét, trình
Thủ tướng Chính phủ.
10) Việc bổ sung, sửa đổi Nghị định
71/2001/NĐ-CP , ngày 05 tháng 10 năm 2001 của Chính phủ để xử lý nhà ở cho người
có thu nhập thấp:
Giao Bộ Xây dựng nghiên cứu xử
lý theo hướng cần có chính sách ưu đãi tối đa cho việc xây dựng nhà ở cho công
nhân.
11) Việc bổ sung dự án Khu công
nghiệp phần mềm 300 ha của tỉnh Đồng Nai vào quy hoạch của Vùng:
Đồng ý về nguyên tắc. Giao tỉnh
bàn với Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư giải quyết cụ thể.
12) Giao Bộ Nông nghiệp và Phát
triển nông thôn chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Tổng cục Du lịch
và các địa phương trong Vùng nghiên cứu vị trí, vai trò, giải pháp về phát triển
kinh tế rừng và ngành du lịch.
13) Vấn đề quy hoạch lại mạng lưới
các khu công nghiệp cả nước và trong Vùng:
Giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư xem
xét, bổ sung vào Đề án.
14) Về Dự án lọc hóa dầu thứ 3 ở
Bà Rịa - Vùng Tàu: xét tổng thể việc chọn khu vực Long Sơn là tốt nhất. Dự án
này cần báo cáo Bộ Chính trị.
Giao Bộ Công nghiệp chủ trì, phối
hợp với Bộ Xây dựng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư xử lý.
15) Việc cho phép mời chuyên gia
nước ngoài vào làm quy hoạch: Việc mời chuyên gia là cần thiết, Bộ Xây dựng chủ
trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các Bộ, ngành liên quan hướng dẫn.
16) Việc xin bổ sung xây dựng
Nhà máy Xi măng Tây Ninh công suất 1,4 triệu tấn/năm;
Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý về
chủ trương. Giao Bộ Xây dựng chủ trì cùng địa phương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và
các Bộ liên quan nghiên cứu trình Thủ tướng Chính phủ quyết định.
17) Về cơ chế Khu thương mại Mộc
Bài, tỉnh Tây Ninh:
Thực hiện theo ý kiến chỉ đạo của
Thủ tướng Chính phủ tại Thông báo số 135/TB-VPCP ngày 26 tháng 8 năm 2003 của
Văn phòng Chính phủ.
18) Vấn đề biên giới và người
dân tộc ở Bình Phước:
Các Bộ, ngành phải rất quan tâm
xây dựng chính sách, tạo điều kiện xóa đói, giảm nghèo cho các vùng nghèo, vùng
sâu, vùng xa, đặc biệt là đối với đồng bào dân tộc ít người ở Bình Phước, đây
là những Tộc người đã đóng góp lớn sức người, của cải cho kháng chiến, nhiều
người đã hy sinh cho cách mạng.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì,
phối hợp với các Bộ, ngành, các địa phương, tiếp thu các vấn đề nêu trong Hội
nghị, hoàn chỉnh Đề án trình Chính phủ thông qua trước khi trình Bộ Chính trị,
Chính phủ sẽ tổ chức Hội ngị bàn chuyên đề về Quy hoạch Vùng Đông Nam Bộ.
Văn phòng Chính phủ xin thông
báo để Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố Vùng Đông Nam Bộ và các Bộ, ngành
liên quan biết, thực hiện.