Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 10097-2:2013 về Hệ thống ống chất dẻo - Phần 2: Ống

Bảng 2 - Các giá trị S_calc.max đối với PP-B

p_D

bar

Loại ứng dụng

Loại 1

Loại 2

Loại 4

Loại 5

Giá trị S_calc,max^a

...

...

...

4,2

3,0

4,9

3,0

6

2,8

2,0

3,2

2,0

...

...

...

2,1

1,5

2,4

1,5

10

1,7

1,2

1,9

1,2

...

...

...

Bảng 3 - Các giá trị S_calc,max đối với PP-R

p_D

bar

Loại ứng dụng

Loại 1

Loại 2

Loại 4

Loại 5

Giá trị S_calc,max^a

...

...

...

6,9

5,3

6,9

4,7

6

5,0

3,5

5,5

3,2

...

...

...

3,8

2,6

4,1

2,4

10

3,0

2,1

3,3

1,9

...

...

...

Bảng 4 - Các giá trị S_calc,max đối với PP-RCT

p_D

bar

Loại ứng dụng

Loại 1

Loại 2

Loại 4

Loại 5

Giá trị S_calc,max^a

...

...

...

8,2

8,2

8,2

7,3

6

6,1

5,7

6,1

4,9

...

...

...

4,5

4,3

4,6

3,7

10

3,6

3,4

3,7

2,9

...

...

...

CHÚ THÍCH: Việc xác định các giá trị S_calc,max được nêu trong Phụ lục A. Phương pháp này được mô tả có tính đến các tính chất của PP dưới các điều kiện vận hành ứng với các loại khác nhau được cho trong Bảng 1 của TCVN 10097-1 (ISO 15874-1).

Các giá trị của đường kính ngoài và/hoặc độ dày thành áp dụng cho ống polypropylen và không bao gồm các lớp bên ngoài bổ sung. Đối với ống có lớp bọc, giá trị đường kính ngoài và độ dày thành có thể áp dụng cho sản phẩm hoàn chỉnh, gồm cả lớp bọc đó, miễn là độ dày của lớp bọc ngoài, gồm cả lớp kết dính ≤ 0,4 mm và việc tính toán thiết kế sử dụng các giá trị đường kính ngoài và độ dày thành này của ống cơ sở (PP) đáp ứng các giá trị S_calc,max theo từ Bảng 1 đến Bảng 4.

Nhà sản xuất phải công bố kích thước và dung sai của ống cơ sở trong tài liệu của mình nếu các giá trị đó khác các giá trị trong Bảng 5 đến Bảng 9 của tiêu chuẩn này.

Cho phép sử dụng ống có mặt cắt ngang không phải là hình tròn nếu nó đáp ứng các yêu cầu của tiêu chuẩn này.

6.2. Kích thước ống

6.2.1. Đường kính ngoài

Đối với loại kích thước ống áp dụng được thì đường kính ngoài trung bình, d_em của ống phải tuân theo Bảng 5, 6, 7 hoặc 8, nếu áp dụng.

6.2.2. Độ dày thành và dung sai độ dày thành

Đối với loại điều kiện vận hành cụ thể bất kỳ, áp suất thiết kế và kích thước danh nghĩa, độ dày thành tối thiểu, e_min phải được lựa chọn sao cho dãy S tương ứng hoặc giá trị S_calc bằng hoặc nhỏ hơn các giá trị S_calc,max cho trong Bảng 1, 2, 3 hoặc 4.

...

...

...

Dung sai độ dày thành, e phải tuân theo Bảng 9.

Bảng 5 - Kích thước ống đối với loại kích thước A
(các kích thước tuân theo TCVN 6141 (ISO 4065) và áp dụng được cho tất cả các loại điều kiện vận hành)

Kích thước tính bằng milimét

Kích thước danh nghĩa DN/OD

Đường kính ngoài danh nghĩa

Đường kính ngoài trung bình

Dãy ống

S 8 ^a

S 6,3 ^a

...

...

...

S 4 ^a

S 3,2

S 2,5

S 2

d_n

d_em,min

d_em,max

Độ dày thành

...

...

...

12

12

12

12,3

1,8

1,8

1,8

1,8

1,8

...

...

...

2,4

16

16

16

16,3

1,8

1,8

1,8

1,8

...

...

...

2,7

3,3

20

20

20

20,3

1,8

1,8

1,9

...

...

...

2,8

3,4

4,1

25

25

25

25,3

1,8

1,9

...

...

...

2,8

3,5

4,2

5,1

32

32

32

32,3

1,9

...

...

...

2,9

3,6

4,4

5,4

6,5

40

40

40

40,4

...

...

...

3,0

3,7

4,5

5,5

6,7

8,1

50

50

50

...

...

...

3,0

3,7

4,6

5,6

6,9

8,3

10,1

63

63

...

...

...

63,6

3,8

4,7

5,8

7,1

8,6

10,5

12,7

75

...

...

...

75

75,7

4,5

5,6

6,8

8,4

10,3

12,5

15,1

...

...

...

90

90

90,9

5,4

6,7

8,2

10,1

12,3

15,0

...

...

...

110

110

110

111

6,6

8,1

10,0

12,3

15,1

...

...

...

22,1

125

125

125

126,2

7,4

9,2

11,4

14,0

...

...

...

20,8

25,1

140

140

140

141,3

8,3

10,3

12,7

...

...

...

19,2

23,3

28,1

160

160

160

161,5

9,5

11,8

...

...

...

17,9

21,9

26,6

32,1

^a Chỉ có giá trị đối với PP-RCT.

Bảng 6 - Kích thước ống đối với loại kích thước B1
(các kích thước dựa trên kích thước của ống đồng đối với tất cả các loại điều kiện vận hành)

Kích thước tính bằng milimét

Kích thước danh nghĩa DN/OD

Đường kính ngoài danh nghĩa

...

...

...

Dãy ống

S 8 ^a

S 6,3 ^a

S 5

S 4 ^a

S 3,2

S 2,5

S 2

...

...

...

d_em,min

d_em,max

Độ dày thành

e_min và e_n

10

10

9,9

10,2

1,8

...

...

...

1,8

1,8

1,8

1,8

2,0

12

12

11,9

12,2

...

...

...

1,8

1,8

1,8

1,8

2,0

2,4

15

15

14,9

...

...

...

1,8

1,8

1,8

1,8

2,0

2,5

3,0

18

18

...

...

...

18,2

1,8

1,8

1,8

2,0

2,4

3,0

3,6

22

...

...

...

21,9

22,2

1,8

1,8

2,0

2,5

3,0

3,7

4,4

...

...

...

28

27,9

28,2

1,8

2,1

2,5

3,2

3,8

4,7

...

...

...

35

35

34,9

35,4

2,1

2,6

3,2

3,9

4,8

...

...

...

7,0

^a Chỉ có giá trị đối với PP-RCT.

Bảng 7 - Kích thước ống đối với loại kích thước B2
(các kích thước dựa trên kích thước của ống đồng đối với tất cả các loại điều kiện vận hành)

Kích thước tính bằng milimét

Kích thước danh nghĩa

DN/OD

Đường kính ngoài danh nghĩa

d_n

Đường kính ngoài trung bình

...

...

...

e_min và e_n

S_calc

d_em,min

d_em,max

14,7

14,7

14,63

14,74

1,6

...

...

...

21

21

20,98

21,09

2,05

4,6

27,4

27,4

27,33

...

...

...

2,6

4,8

34

34

34,08

34,19

3,15

4,9

Bảng 8 - Kích thước ống đối với loại kích thước C
(kích thước ống không ưu tiên được sử dụng cho hệ thống gia nhiệt)

...

...

...

Kích thước danh nghĩa

DN/OD

Đường kính ngoài danh nghĩa

d_n

Đường kính ngoài trung bình

Độ dày thành

e_min và e_n

S_calc

d_em,min

...

...

...

14

14

14,0

14,3

2,0

3,0

15

15

15,0

...

...

...

2,0

3,2

16

16

16,0

16,3

2,0

3,5

17

...

...

...

17,0

17,3

2,0

3,8

18

18

18,0

18,3

2,0

...

...

...

20

20

20,0

20,3

2,0

4,5

Bảng 9 - Dung sai độ dày thành

Kích thước tính bằng milimét

Độ dày thành tối thiểu

...

...

...

Dung sai ^a

X

Độ dày thành tối thiểu

e_min

Dung sai ^a

X

> 

≤

...

...

...

≤

1,0

2,0

0,3

17,0

18,0

1,9

2,0

...

...

...

0,4

18,0

19,0

2,0

3,0

4,0

0,5

19,0

20,0

...

...

...

4,0

5,0

0,6

20,0

21,0

2,2

5,0

6,0

0,7

...

...

...

22,0

2,3

6,0

7,0

0,8

22,0

23,0

2,4

7,0

...

...

...

0,9

23,0

24,0

2,5

8,0

9,0

1,0

24,0

25,0

...

...

...

9,0

10,0

1,1

25,0

26,0

2,7

10,0

11,0

1,2

...

...

...

27,0

2,8

11,0

12,0

1,3

27,0

28,0

2,9

12,0

...

...

...

1,4

28,0

29,0

3,0

13,0

14,0

1,5

29,0

30,0

...

...

...

14,0

15,0

1,6

30,0

31,0

3,2

15,0

16,0

1,7

...

...

...

32,0

3,3

16,0

17,0

1,8

32,0

33,0

3,4

^a Dung sai được biểu thị dưới dạng  mm, trong đó "x” là giá trị của dung sai đã cho. Mức dung sai phải phù hợp với Cấp V trong TCVN 7093-1 (ISO 11922-1)^[2].

...

...

...

Khi được thử theo các phương pháp thử quy định trong Bảng 10, sử dụng các thông số đã cho, ống phải chịu được ứng suất (vòng) thủy tĩnh mà không bị vỡ. Trong trường hợp ống có (các) lớp bọc thì phép thử phải được tiến hành trên các mẫu thử được chế tạo mà không có (các) lớp bọc này.

Bảng 10 - Đặc tính cơ học của ống

Đặc tính

Yêu cầu

Thông số thử đối với các phép thử riêng PP-H

Phương pháp thử

Độ bền với áp suất bên trong

Không bị phá hủy trong suốt phép thử

Ứng suất (vòng) thủy tĩnh

...

...

...

Nhiệt độ thử

°C

Thời gian thử

h

Số lượng mẫu thử

TCVN 6149-1 (ISO 1167-1)

TCVN 6149-2 (ISO 1167-2)

21,0

20

...

...

...

3

5,1

95

22

3

4,2

95

165

3

...

...

...

95

1000

3

PP-B

Ứng suất (vòng) thủy tĩnh

MPa

Nhiệt độ thử

°C

Thời gian thử

...

...

...

Số lượng mẫu thử

16,0

20

1

3

3,5

95

22

3

...

...

...

95

165

3

2,6

95

1000

3

PP-R

Ứng suất (vòng) thủy tĩnh

...

...

...

Nhiệt độ thử

⁰C

Thời gian thử

H

Số lượng mẫu thử

16,0

20

1

3

...

...

...

95

22

3

3,8

95

165

3

3,5

95

...

...

...

3

PP-RCT

Ứng suất (vòng) thủy tĩnh

MPa

Nhiệt độ thử

°C

Thời gian thử

h

Số lượng mẫu thử

...

...

...

20

1

3

4,2

95

22

3

4,0

95

...

...

...

3

3,8

95

1000

3

Thông số thử đối với tất cả các phép thử

Quy trình lấy mẫu

...

...

...

Hướng của mẫu thử

Kiểu thử

^a

Loại A

Không quy định

Nước trong nước

^a Quy trình lấy mẫu không được quy định. Xem hướng dẫn trong TCVN 10097-7 (ISO/TS 15874-7) ^[4].

8. Đặc tính vật lý và hóa học

Khi được thử theo các phương pháp quy định trong Bảng 11, sử dụng các thông số đã cho, ống phải tuân theo các yêu cầu cho trong bảng này.

...

...

...

Đặc tính

Yêu cầu

Thông số thử

Phương pháp thử

Thông số

Giá trị

Sự thay đổi kích thước theo chiều dọc

≤ 2%

Nhiệt độ thử

...

...

...

Phương pháp B của TCVN 6148 (ISO 2505) (thử trong tủ sấy)

PP-H

150 °C

PP-B

150 °C

PP-R

135 °C

PP-RCT

135 °C

...

...

...

e_n ≤ 8 mm

1 h

8 mm < e_n ≤ 16 mm

2 h

e_n > 16 mm

4 h

Số lượng mẫu thử

3

...

...

...

Không bị vỡ trong suốt quá trình thử

Quy trình lấy mẫu

^a

Ứng suất (vòng) thủy tĩnh

TCVN 6149-1

(ISO 1167-1)

TCVN 6149-2

...

...

...

PP-H

1,9 MPa

PP-B

1,4 MPa

PP-R

1,9 MPa

PP-RCT

2,6 MPa

Nhiệt độ thử

...

...

...

Kiểu thử

Nước trong không khí

Đầu bịt

Loại A

Hướng

Không quy định

Thời gian thử

8760 h

Số lượng mẫu thử

...

...

...

Độ bền va đập

≤ 10%

Quy trình lấy mẫu

^a

ISO 9854-1

ISO 9854-2

Nhiệt độ thử

PP-H

...

...

...

PP-B

0°C

PP-R

0°C

PP-RCT

0°C

Số lượng mẫu thử

10

Chỉ số chảy (hợp chất)

...

...

...

Nhiệt độ thử

230 °C

ISO 1133-1

Khối lượng

2,16 kg

Số lượng mẫu thử

3

Chỉ số chảy (ống)

Chênh lệch tối đa 30 % khi so sánh với hợp chất của cùng mẻ đó

...

...

...

230 °C

ISO 1133-1

Khối lượng

2,16 kg

Số lượng mẫu thử

3

^a Quy trình lầy mẫu không được quy định. Xem hướng dẫn trong TCVN 10097-7 (ISO/TS 15874-^[4].

9. Yêu cầu tính năng

Khi các ống tuân theo tiêu chuẩn này được nối với nhau hoặc với các chi tiết tuân theo TCVN 10097-3 (ISO 15874-3) thì ống và các mối nối phải tuân theo TCVN 10097-5 (ISO 15874-5).

...

...

...

10.1. Quy định chung

Nội dung chi tiết của nhãn phải được in hoặc dán trực tiếp lên ống với khoảng cách giữa các nhãn không quá một mét sao cho sau khi lưu giữ, vận chuyển và lắp đặt (ví dụ theo CEN/TR 12108 [1]) thì nhãn vẫn rõ ràng.

CHÚ THÍCH: Nhà sản xuất không có trách nhiệm đối với việc nhãn bị mờ do các hành động như sơn, cạo, phủ lên các chi tiết hoặc do sử dụng hóa chất, v.v... lên trên các chi tiết trừ khi được thỏa thuận hoặc quy định bởi nhà sản xuất.

Việc ghi nhãn không được làm nứt hoặc gây ra các khuyết tật khác làm ảnh hưởng đến tính năng của ống.

Nếu sử dụng phương pháp in thì màu của nhãn in phải khác với màu nền của ống.

Nhãn phải có kích cỡ sao cho dễ nhìn mà không cần phóng đại.

10.2. Yêu cầu nội dung ghi nhãn tối thiểu

Yêu cầu nội dung ghi nhãn tối thiểu cho ống được quy định trong Bảng 12.

Bảng 12 - Yêu cầu nội dung ghi nhãn tối thiểu

...

...

...

Nhãn hoặc ký hiệu

Số hiệu tiêu chuẩn này

TCVN 10097 (ISO 15874)

Tên nhà sản xuất và/hoặc nhãn hiệu thương mại

Tên hoặc mã

Đường kính ngoài danh nghĩa và độ dày thành danh nghĩa

Ví dụ. 16 x 2,2

Loại kích thước ống

Ví dụ. A

...

...

...

Ví dụ. PP-R

Loại ứng dụng và áp suất vận hành

Ví dụ. Loại 1/10 bar

Độ đục ^a

Ví dụ. đục

Thông tin của nhà sản xuất

^b

^a Nếu được công bố bởi nhà sản xuất.

^b Để cung cấp khả năng truy xuất thì các thông tin chi tiết sau phải được đưa ra:

...

...

...

b) tên hoặc mã vùng sản xuất nếu nhà sản xuất hoạt động ở các vùng khác nhau.

CHÚ THÍCH: Lưu ý đến sự cần thiết của dấu CE khi có yêu cầu về mặt pháp lý.

Phụ lục A

(tham khảo)

Xác định Scalc,max

A.1. Quy định chung

Phụ lục này nêu chi tiết nguyên tắc tính toán giá trị S_calc,max và từ đó tính độ dày thành tối thiểu, e_min của ống tương ứng với các loại điều kiện vận hành (loại ứng dụng) cho trong Bảng 1 của TCVN 10097-1 (ISO 15874-1) và áp suất thiết kế được ứng dụng, p_D.

A.2. Ứng suất thiết kế

...

...

...

A.1 - Hệ số thiết kế

Nhiệt độ

°C

Hệ số thiết kế

C

PP-H

PP-B

PP-R

PP-RCT

...

...

...

1,5

1,5

1,5

1,5

T_max

1,3

1,3

1,3

1,3

...

...

...

1,0

1,0

1,0

1,0

T_cold

1,6

1,4

1,4

1,4

...

...

...

Bảng A.2 - Ứng suất thiết kế

Nhiệt độ

°C

Hệ số thiết kế ^a

s_D

MPa

PP-H

PP-B

PP-R

...

...

...

1

2,88

1,66

3,02

3,64

2

1,99

1,19

2,12

...

...

...

4

3,23

1,94

3,29

3,67

5

1,82

1,19

1,89

...

...

...

20 °C/50 năm

6,26

6,22

6,93

8,25

^a Các giá trị được làm tròn đến hai chữ số sau dấu phẩy (nghĩa là chính xác đến 0,01 MPa).

A.3. Tính giá trị lớn nhất của S_calc (S_calc,max)

S_calc,max là giá trị nhỏ hơn của

hoặc

...

...

...

s_DP là ứng suất thiết kế của vật liệu ống lấy từ Bảng A.2, tính bằng megapascal (MPa);

p_D là áp suất thiết kế bằng 4 bar, 6 bar, 8 bar hoặc 10 bar, tính bằng megapascal (MPa);

hoặc

trong đó

s_cold là ứng suất thiết kế ở 20 °C tương ứng với thời gian sử dụng là 50 năm;

p_D là áp suất thiết kế bằng 10 bar, tính bằng megapascal (MPa).

Các giá trị của S_calc,max liên quan với từng loại điều kiện vận hành [xem TCVN 10097-1 (ISO 15874-1)] được nêu trong Bảng A.3, A.4, A.5 và A.6.

Bảng A.3 - Giá trị S_calc,max cho PP-H

p_D

...

...

...

Loại ứng dụng

Loại 1

Loại 2

Loại 4

Loại 5

Giá trị S_calc,max ^a

4

6,3 ^b

5,0

...

...

...

4,6

6

4,8

3,3

5,4

3,0

8

3,6

2,5

...

...

...

2,3

10

2,9

2,0

3,2

1,8

^a Các giá trị được làm tròn đến một chữ số sau dấu phẩy.

^b Dựa trên s_cold:p_D.

Bảng A.4 - Giá trị S_calc,max cho PP-B

...

...

...

bar

Loại ứng dụng

Loại 1

Loại 2

Loại 4

Loại 5

Giá trị S_calc,max ^a

4

4,2

...

...

...

4,9

3,0

6

2,8

2,0

3,2

2,0

8

2,1

...

...

...

2,4

1,5

10

1,7

1,2

1,9

1,2

^a Các giá trị được làm tròn đến một chữ số sau dấu phẩy.

Bảng A.5 - Giá trị S_calc,max cho PP-R

...

...

...

bar

Loại ứng dụng

Loại 1

Loại 2

Loại 4

Loại 5

Giá trị S_calc,max ^a

4

6,9 ^b

...

...

...

6,9 ^b

4,7

6

5,0

3,5

5,5

3,2

8

3,8

...

...

...

4,1

2,4

10

3,0

2,1

3,3

1,9

^a Các giá trị được làm tròn đến một chữ số sau dấu phẩy.

^b Dựa trên s_cold:p_D.

...

...

...

p_D

bar

Loại ứng dụng

Loại 1

Loại 2

Loại 4

Loại 5

Giá trị S_calc,max ^a

4

...

...

...

8,2 ^b

8,2 ^b

7,3

6

6,1

5,7

6,1

4,9

8

...

...

...

4,3

4,6

3,7

10

3,6

3,4

3,7

2,9

^a Các giá trị được làm tròn đến một chữ số sau dấu phẩy.

...

...

...

A.4. Sử dụng (S_calc,max) để xác định độ dày thành

Các giá trị của dãy S và S_calc phải được lựa chọn cho mỗi loại ứng dụng và áp suất thiết kế từ Bảng 5, 6, 7 hoặc 8 nếu áp dụng sao cho S hoặc S_calc không lớn hơn S_cal,max cho trong Bảng A.3, A.4, A.5 hoặc A.6 (xem 6.2).

THƯ MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] CEN/TR 12108, Plastics piping systems - Guidance for the installation inside buildings of pressure piping systems for hot and cold water intended for human consumption.

[2] TCVN 7093-1 (ISO 11922-1), Ống nhựa nhiệt dẻo dùng để vận chuyển chất lỏng - Kích thước và dung sai - Phần 1: Dãy thông số theo hệ mét (Thermoplastics pipes for the conveyance of fluids - Determination and tolerances - Part 1: Metric series).

[3] ISO 13760, Plastics pipes for the conveyance of fluids under pressure - Miner's rule - Calculation method for cumulative damage.

[4] TCVN 10097-7 (ISO/TS 15874-7), Hệ thống ống chất dẻo dùng để dẫn nước nóng và nước lạnh - Polypropylen (PP) - Phần 7: Hướng dẫn đánh giá sự phù hợp (Plastics piping systems for hot and cold water installations - Polypropylene (PP) - Part 7: Guidance for the assessment of conformity).