Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 14270:2024 quy định yêu cầu về thiết bị thi công nhựa đường a xít thấm bám ra sao?

Nội dung chính

• Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 14270:2024 quy định yêu cầu về thiết bị thi công nhựa đường a xít thấm bám ra sao?
• Công tác chuẩn bị bề mặt trước khi phun tưới nhũ tương nhựa đường a xít thấm bám như thế nào?
• Thi công phun tưới nhũ tương nhựa đường a xít thấm bám được thực hiện như thế nào?

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 14270:2024 quy định yêu cầu về thiết bị thi công nhựa đường a xít thấm bám ra sao?

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 14270:2024 về Nhũ tương nhựa đường a xít thấm bám (EAP) - Yêu cầu kỹ thuật, thi công và nghiệm thu quy định các chỉ tiêu chất lượng, công nghệ thi công, kiểm tra, giám sát và nghiệm thu tưới nhũ tương nhựa đường a xít thấm bám (EAP) trên các lớp móng bằng vật liệu cấp phối đá dăm (TCVN 8859), cấp phối thiên nhiên (TCVN 8857), cấp phối đá dăm và cấp phối thiên nhiên gia cố xi măng (TCVN 8858) hoặc lớp cào bóc tái sinh nguội tại chỗ.

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 14270:2024 áp dụng cho việc làm mới, sửa chữa, khôi phục, gia cường mặt đường ô tô, bến bãi có lớp móng bằng vật liệu cấp phối đá dăm, cấp phối thiên nhiên, cấp phối đá dăm và cấp phối thiên nhiên gia cố xi măng hoặc lớp cào bóc tái sinh nguội tại chỗ cần tưới thấm bám trước khi rải lớp mặt nhựa (bê tông nhựa, láng nhựa ...) lên trên.

Theo đó, yêu cầu về thiết bị thi công nhựa đường a xít thấm bám được quy định tại Mục 7 Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 14270:2024, cụ thể như sau:

(1) Máy phun tưới nhũ tương nhựa đường

- Máy phun tưới nhũ tương nhựa đường nên hoạt động tự động, có thùng chứa nhũ tương nhựa đường, được đặt trên xe tải hoặc xe bồn và thường có các trang thiết bị cần thiết như sau:

+ Thiết bị đo khối lượng nhũ tương nhựa đường trong thùng chứa;

+ Thiết bị gia nhiệt cho nhũ tương nhựa đường;

+ Nhiệt kế đo nhiệt độ nhũ tương nhựa đường;

+ Máy bơm nhũ tương nhựa đường;

+ Bộ nguồn;

+ Giàn phun tưới + vòi phun nhũ tương nhựa đường;

+ Thiết bị tưới nhũ tương nhựa đường cầm tay;

+ Thùng chứa nhũ tương nhựa đường.

- Máy phun tưới nhũ tương nhựa đường cần thực hiện được các công đoạn sau:

+ Có thể bơm nhũ tương nhựa đường vào thùng chứa trên xe;

+ Có thể tuần hoàn nhũ tương nhựa đường;

+ Có thể phun tưới nhũ tương nhựa đường qua giàn tưới và thiết bị tưới cầm tay;

+ Bơm nhũ tương nhựa đường từ thùng chứa trên xe ra ngoài để lưu trữ ở nơi khác.

- Máy phun tưới nhũ tương nhựa đường được lắp đặt thiết bị đo khối lượng nhũ tương nhựa đường trong thùng chứa (bằng áp lực hoặc bằng phương pháp khác).

- Giàn phun tưới nhũ tương nhựa đường có vòi phun được lắp ở khoảng cách đều nhau, vòi phun có thể điều chỉnh góc phun và có bộ phận đóng mở ống phun. Khi sử dụng, công suất máy bơm phải đủ mạnh cho toàn bộ giàn phun tưới và có thể điều chỉnh độ cao và chiều rộng tưới.

- Thiết bị tưới nhũ tương nhựa đường cầm tay được sử dụng để phun tưới tại những nơi, vị trí máy phun tưới không thể tiếp cận được.

- Tốc độ của xe khi tưới thấm bám phải tương ứng với tỷ lệ tưới nhũ tương nhựa đường. Xe phải có khả năng tưới đều, đúng tỷ lệ và phải có sự kiểm tra, giám sát của tư vấn giám sát.

- Thùng chứa nhũ tương nhựa đường trên xe thường có lớp cách nhiệt, bên trong thùng có ống dẫn nhiệt từ một hoặc nhiều giàn sấy có tấm kim loại tản nhiệt, trao đổi nhiệt với nhũ tương nhựa đường. Thùng chứa có thiết bị đo khối lượng nhũ tương nhựa đường, kim chỉ báo khối lượng hoặc cả hai. Có nhiệt kế có thể đo chính xác tới 01 °C.

- Ở các công trình sửa chữa nhỏ, khối lượng ít, dàn trải, ở các vùng sâu, vùng xa chưa có điều kiện thi công cơ giới, có thể dùng thiết bị tưới nhũ tương nhựa đường cầm tay hoặc nửa cơ giới để thi công.

(2) Xe phun tưới nước

- Dùng để tưới một lượng nước vừa đủ lên bề mặt lớp móng để tạo trạng thái bão hòa nước khô bề mặt của vật liệu lớp móng đường.

- Xe phải có thùng chứa nước, hệ thống phun tưới đảm bảo phun nước đều trên bề mặt lớp móng theo đúng tỷ lệ quy định.

CHÚ THÍCH 3: Trường hợp công trình sửa chữa nhỏ, khối lượng ít có thể dùng thiết bị tưới nước cầm tay hoặc nửa cơ giới để thi công nhưng phải đảm bảo tưới đều và đúng tỷ lệ.

(3) Máy quét bụi

- Máy quét bụi có thể là loại xe tự động hoặc loại lắp trên các máy sẵn có, ví dụ như lắp trên máy kéo. Lông chổi quét thường làm bằng xơ sợi, dây thép. Máy quét bụi có khả năng điều chỉnh tốc độ xoay và lực tác động lên mặt đường.

CHÚ THÍCH 4: Trường hợp công trình sửa chữa nhỏ, khối lượng ít có thể quét bụi thủ công nhưng phải đảm bảo bề mặt sạch trước khi tưới vật liệu thấm bám.

(4) Máy thổi khí, máy nén khí

- Máy thổi khí, máy nén khí phải thổi khí đủ mạnh để làm sạch bề mặt đường trước khi thi công tưới thấm bám.

(5) Máy hút bụi

- Máy hút bụi phải đảm bảo hút sạch bụi trên bề mặt đường trước khi thi công tưới thấm bám.

(6) Kiểm tra, hiệu chỉnh thiết bị trước khi thi công

- Trước khi đưa máy phun tưới nhũ tương nhựa đường vào hoạt động phải kiểm tra và hiệu chỉnh máy để có thể tưới đều và đúng khối lượng nhũ tương nhựa đường theo chiều rộng và chiều dài của đường. Trước khi tiến hành tưới đại trà cần phải tưới thử nghiệm trên một đoạn dài tối thiểu 50 m để hiệu chỉnh thiết bị đảm bảo phun tưới theo đúng tỷ lệ yêu cầu.

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 14270:2024 quy định yêu cầu về thiết bị thi công nhựa đường a xít thấm bám ra sao? (Hình từ Internet)

Công tác chuẩn bị bề mặt trước khi phun tưới nhũ tương nhựa đường a xít thấm bám như thế nào?

Công tác chuẩn bị bề mặt trước khi phun tưới nhũ tương nhựa đường a xít thấm bám được quy định tại tiểu mục 8.2 Mục 8 Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 14270:2024, cụ thể như sau:

- Trước khi phun tưới nhũ tương nhựa đường a xít thấm bám, lớp móng đường [cấp phối đá dăm (TCVN 8859), cấp phối thiên nhiên (TCVN 8857), cấp phối đá dăm và cấp phối thiên nhiên gia cố xi măng (TCVN 8858) hoặc lớp cào bóc tái sinh nguội tại chỗ] phải được thi công và nghiệm thu theo đúng quy định hiện hành, bảo đảm được các yêu cầu về cường độ và các yếu tố hình học như thiết kế đã quy định.

- Các vật liệu thừa phải được dọn sạch khỏi lòng đường.

- Dùng máy quét bụi để làm vệ sinh sạch bề mặt lớp mỏng đường trước khi phun tưới nhũ tương nhựa đường a xít thấm bám. Trường hợp phun tưới thấm bám trên lớp cấp phối đá dăm hoặc cấp phối thiên nhiên thì máy quét bụi cần điều chỉnh tốc độ xoay và áp lực chổi quét cho phù hợp để không làm bong bật các cốt liệu nằm ở phần trên của mặt đường. Phạm vi làm sạch mặt đường phải rộng hơn phạm vi sẽ phun tưới nhũ tương nhựa đường a xít thấm bám ít nhất là 0,20 m dọc theo hai mép.

- Trường hợp có nhiều sạn, rác trên bề mặt lớp móng thì dùng các dụng cụ, trang thiết bị phù hợp để dọn sạch toàn bộ sạn, rác, sau đó dùng máy quét bụi để làm sạch bụi bẩn.

- Sau khi dùng máy quét bụi để làm vệ sinh sạch bề mặt lớp móng đường thì dùng máy thổi khí (nén khí) hoặc máy hút bụi làm sạch bụi bẩn trên bề mặt lớp móng đường. Đối với đường qua khu đông dân cư, nếu có thể thì nên sử dụng thiết bị liên hợp thực hiện đồng thời quét, thổi, hút bụi làm sạch bề mặt lớp móng đường để giảm thiểu phát tán bụi vào môi trường.

Tùy theo thực tế công trường, nếu cần cải thiện khả năng thấm của nhũ tương nhựa đường EAP có thể phun tưới nước để tạo bão hòa nước khô bề mặt cho lớp móng. Việc phun tưới nước là tùy chọn và được quyết định bởi Tư vấn giám sát.

- Trong trường hợp phun tưới nước thì dùng xe phun tưới một lượng nước vừa đủ lên bề mặt lớp móng để tạo trạng thái bão hòa nước khô bề mặt. Đối với lớp móng có bề mặt hở [cấp phối đá dăm (TCVN 8859), cấp phối thiên nhiên (TCVN 8857) ...] lượng nước phun tưới vào khoảng (0,25 ÷ 0,80) L/m2.

Đối với lớp móng có bề mặt kín hơn [cấp phối đá dăm và cấp phối thiên nhiên gia cố xi măng (TCVN 8858), lớp cào bóc tái sinh nguội tại chỗ ...] lượng nước phun tưới vào khoảng (0,15 ÷ 0,60) L/m2. Sau khi phun tưới nước quan sát bề mặt lớp móng vẫn còn ẩm nhưng thấm giấy thì khô là đạt trạng thái bão hòa nước khô bề mặt. Nếu phun tưới đẫm quá phải để cho khô bớt, nếu nước đọng thành vũng phải loại bỏ hết.

- Dùng thiết bị tưới nước cầm tay để tưới tại những nơi, vị trí xe phun tưới không thể tiếp cận được.

- Sau khi hoàn tất công tác chuẩn bị bề mặt lớp móng và chuẩn bị các loại máy móc, dụng cụ, phương tiện thi công thì chuyển sang công đoạn thi công phun tưới nhũ tương nhựa đường a xít thấm bám.

Thi công phun tưới nhũ tương nhựa đường a xít thấm bám được thực hiện như thế nào?

Thi công phun tưới nhũ tương nhựa đường a xít thấm bám được thực hiện theo quy định tại tiểu mục 8.3 Mục 8 Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 14270:2024, cụ thể như sau:

- Nếu có đường tránh hoặc có thể phân luồng giao thông sang tuyến khác thì có thể thi công trên toàn bộ chiều rộng của đường.

- Trường hợp vừa thi công phun tưới vừa phải đảm bảo giao thông trên tuyến thì xem xét thi công mỗi lần một nửa chiều rộng đường.

- Sử dụng xe phun tưới nhũ tương nhựa đường để tưới thấm bám theo đúng khối lượng và nhiệt độ quy định. Khi xe phun tưới không thể sử dụng (do bị hỏng hoặc không thể tiếp cận vị trí cần tưới) hoặc ở các công trình sửa chữa nhỏ, khối lượng ít, ở các vùng sâu, vùng xa chưa có điều kiện thi công cơ giới thi dùng thiết bị tưới nhũ tương nhựa đường cầm tay hoặc nửa cơ giới để thi công.

Trong trường hợp này nếu sử dụng nhũ tương nhựa đường chứa trong các thùng thì cần lăn thùng qua lại để trộn đều nhũ tương nhựa đường trước khi sử dụng.

- Lớp nhũ tương nhựa đường phun ra phải đều và kín bề mặt lớp móng. Người điều khiển phải xác định tương quan giữa tốc độ đi của xe, tốc độ của bơm nhũ tương, chiều cao của vòi phun, chiều rộng phân bố của giàn phun tưới, góc đặt của các lỗ phun phù hợp với biểu đồ phun nhũ tương kèm theo của từng loại xe phun nhũ tương nhằm bảo đảm lượng nhũ tương phun ra trên 01 m2 bề mặt lớp móng phù hợp với định mức. Sai lệch cho phép là ±5 %.

- Để tránh nhũ tương nhựa đường không đều khi xe bắt đầu chạy và khi xe dừng lại cần rải một băng giấy dày hoặc một tấm tôn mỏng lên bề mặt lớp móng tại những vị trí này trên một chiều dài khoảng 2 m để hứng lượng nhũ tương phun xuống trước khi giàn phun đạt chế độ phun ổn định. Sau đó di chuyển bằng giấy (tấm tôn) ra vị trí khác và tiến hành rải bình thường.

- Trường hợp trên bề mặt lớp móng sau khi phun còn rải rác những chỗ chưa có nhũ tương nhựa đường, phải dùng thiết tưới bị cầm tay tưới bổ sung; ở những vị trí thừa nhũ tương nhựa đường thì phải thấm bỏ.

- Ở những đoạn đường dốc xe phun nhũ tương nhựa đường đi từ dưới lên dốc để nhũ tương nhựa đường khỏi chảy dồn xuống.

- Phải ngừng ngay việc phun tưới nhũ tương nhựa đường nếu máy phun nhũ tương nhựa đường gặp phải sự cố kỹ thuật (như tắc vòi phun, áp lực phun không đủ, chết máy ...), hoặc trời mưa.

Trường hợp quá trình thi công xuất hiện mưa bụi (không gây đọng nước trên mặt đường) và cần thi công ngay thì vẫn có thể thi công và quyết định bởi Tư vấn giám sát.

- Sau khi phun tưới nhũ tương nhựa đường a xít thấm bám thì không được thông xe cho đến khi nhũ tương thấm bám hoàn toàn vào lớp móng đường, thông thường không ít hơn 8 h tùy thuộc vào điều kiện thời tiết. Thời gian đợi thông xe có thể sớm hơn tùy theo thực tế công trường và quyết định bởi Tư vấn giám sát.

- Trường hợp không thể cấm xe đủ thời gian quy định (cho đến khi nhũ tương thấm bám hoàn toàn vào lớp mỏng đường) thì sử dụng cát sạch và khô (hoặc cát nghiền hay đá dăm kích thước 5 mm ÷ 10 mm) để rải lên bề mặt để bao phủ lớp nhũ tương nhựa đường a xít thấm bám, tuy nhiên cấm rải cát trước 8 h tính từ lúc hoàn tất việc phun tưới thấm bám.

- Sau khi phun tưới nhũ tương nhựa đường a xít thấm bám, cần để ít nhất 12 h mới tiến hành rải lớp mặt đường nhựa (việc thi công lớp mặt đường nhựa có thể sớm hơn tùy thuộc tình trạng thấm bám của nhũ tương nhựa đường và được quyết định bởi tư vấn giám sát) và phải rải trong vòng 10 ngày tính từ thời điểm hoàn tất việc phun tưới nhũ tương nhựa đường a xít thấm bám.