Những trường hợp tranh chấp lao động cá nhân nào không bắt buộc thông qua bước hòa giải?

Nội dung chính

• Những trường tranh chấp lao động cá nhân nào không bắt buộc thông qua bước hòa giải?
• Trình tự thủ tục, khi hòa giải tranh chấp lao động cá nhân được pháp luật quy định như thế nào?
• Thời hiệu giải quyết tranh chấp lao động cá nhân được pháp luật quy định bao lâu?

Những trường tranh chấp lao động cá nhân nào không bắt buộc thông qua bước hòa giải?

Căn cứ Điều 188 Bộ luật Lao động 2019 quy định cụ thể như sau:

Trình tự, thủ tục hòa giải tranh chấp lao động cá nhân của hòa giải viên lao động

1. Tranh chấp lao động cá nhân phải được giải quyết thông qua thủ tục hòa giải của hòa giải viên lao động trước khi yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động hoặc Tòa án giải quyết, trừ các tranh chấp lao động sau đây không bắt buộc phải qua thủ tục hòa giải:

a) Về xử lý kỷ luật lao động theo hình thức sa thải hoặc về trường hợp bị đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động;

b) Về bồi thường thiệt hại, trợ cấp khi chấm dứt hợp đồng lao động;

c) Giữa người giúp việc gia đình với người sử dụng lao động;

d) Về bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, về bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật về bảo hiểm y tế, về bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của pháp luật về việc làm, về bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp theo quy định của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động;

đ) Về bồi thường thiệt hại giữa người lao động với doanh nghiệp, tổ chức đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng;

e) Giữa người lao động thuê lại với người sử dụng lao động thuê lại.

Theo đó, đa số các tranh chấp lao động cá nhân sẽ bắt buộc thông qua hòa giải nhưng đối với các tranh chấp lao động sau đây sẽ không bắt buộc phải thông qua thủ tục hòa giải:

- Xử lý kỷ luật lao động theo hình thức sa thải hoặc về trường hợp bị đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động;

- Bồi thường thiệt hại, trợ cấp khi chấm dứt hợp đồng lao động;

- Giữa người giúp việc gia đình với người sử dụng lao động;

- Bảo hiểm xã hội;

- Bồi thường thiệt hại giữa người lao động với doanh nghiệp, tổ chức đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng lao động;

- Giữa người lao động thuê lại với người sử dụng lao động thuê lại.

Những trường hợp tranh chấp lao động cá nhân nào không bắt buộc thông qua bước hòa giải?(Hình từ Internet)

Trình tự thủ tục, khi hòa giải tranh chấp lao động cá nhân được pháp luật quy định như thế nào?

Căn cứ quy định tại Điều 14 Nghị định 22/2017/NĐ-CP quy định cụ thể như sau:

Trình tự, thủ tục tiến hành hòa giải

1. Các bên có quyền lựa chọn Quy tắc hòa giải của tổ chức hòa giải thương mại để tiến hành hòa giải hoặc tự thỏa thuận trình tự, thủ tục hòa giải. Trường hợp các bên không có thỏa thuận về trình tự, thủ tục hòa giải thì hòa giải viên thương mại tiến hành hòa giải theo trình tự, thủ tục mà hòa giải viên thương mại thấy phù hợp với tình tiết vụ việc, nguyện vọng của các bên và được các bên chấp thuận.

2. Tranh chấp có thể do một hoặc nhiều hòa giải viên thương mại tiến hành theo thỏa thuận của các bên.

3. Tại bất kỳ thời điểm nào trong quá trình hòa giải, hòa giải viên thương mại đều có quyền đưa ra đề xuất nhằm giải quyết tranh chấp.

4. Địa điểm, thời gian hòa giải được thực hiện theo thỏa thuận của các bên hoặc theo lựa chọn của hòa giải viên thương mại trong trường hợp các bên không có thỏa thuận.

Như vậy, các bên có quyền lựa chọn quy tắc hòa giải của tổ chức hòa giải thương mại để tiến hành hòa giải hoặc tự thỏa thuận trình tự, thủ tục hòa giải.

Trường hợp các bên không có thỏa thuận về trình tự, thủ tục hòa giải thì hòa giải viên thương mại tiến hành hòa giải theo trình tự, thủ tục mà hòa giải viên thương mại thấy phù hợp với tình tiết vụ việc, nguyện vọng của cá bên và được các bên chấp thuận.

- Tranh chấp có thể do một hoặc nhiều hòa giải viên thương mại tiến hành theo thỏa thuận của các bên.

- Tại bất kỳ thời điểm nào trong quá trình hòa giải, hòa giải viên thương mại đều có quyền đưa ra đề xuất nhằm giải quyết tranh chấp.

- Địa điểm, thời gian hòa giải được thực hiện theo thỏa thuận của các bên, và do trong tài viên lựa chọn trong trường hợp các bên không có thỏa thuận.

Bên cạnh đó, theo quy định tại Điều 15 và Điều 16 Nghị định 22/2017/NĐ-CP quy định về kết quả hòa giải và công nhận kết quả

- Khi đạt được kết quả hòa giải thành các bên lập văn bản về kết quả hòa giải thành.

- Văn bản về kết quả hòa giải thành có hiệu lực thi hành đối với các bên theo quy định của pháp luật dân sự.

- Văn bản về kết quả hòa giải thành gồm các nội dung chính sau đây:

+ Căn cứ tiến hành hòa giải;

+ Thông tin cơ bản về các bên;

+ Nội dung chủ yếu của vụ việc;

+ Thỏa thuận đạt được và giải pháp thực hiện;

+ Các nội dung khác theo thỏa thuận của các bên phù hợp với quy định của pháp luật.

- Văn bản về kết quả hòa giải thành có chữ ký của các bên và hòa giải viên thương mại.

- Văn bản về kết quả hòa giải thành được xem xét công nhận theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự.

Lưu ý: Trường hợp không đạt được kết quả hòa giải thành, các bên có quyền tiếp tục hòa giải hoặc yêu cầu Trọng tài hoặc Tòa án giải quyết tranh chấp theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, thủ tục hòa giải chấm dứt trong các trường hợp (Điều 17 Nghị định 22/2017/NĐ-CP):

- Khi các bên đạt được kết quả hòa giải thành.

- Khi hòa giải viên thương mại xét thấy không cần thiết tiếp tục thực hiện hòa giải, sau khi tham khảo ý kiến của các bên.

- Theo đề nghị của một hoặc các bên tranh chấp.

Thời hiệu giải quyết tranh chấp lao động cá nhân được pháp luật quy định bao lâu?

Căn cứ vào Điều 190 Bộ luật Lao động 2019 quy định cụ thể như sau:

Thời hiệu yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động cá nhân

1. Thời hiệu yêu cầu hòa giải viên lao động thực hiện hòa giải tranh chấp lao động cá nhân là 06 tháng kể từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị vi phạm.

2. Thời hiệu yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động giải quyết tranh chấp lao động cá nhân là 09 tháng kể từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị vi phạm.

3. Thời hiệu yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp lao động cá nhân là 01 năm kể từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị vi phạm.

4. Trường hợp người yêu cầu chứng minh được vì sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan hoặc lý do khác theo quy định của pháp luật mà không thể yêu cầu đúng thời hạn quy định tại Điều này thì thời gian có sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan hoặc lý do đó không tính vào thời hiệu yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động cá nhân.

Như vậy, thời hiệu yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động cá nhân là:

- Đối với hòa giải là 06 tháng kể từ ngày xảy ra tranh chấp;

- Đối với Hội đồng trọng tài là 09 tháng kể từ ngày xảy ra tranh chấp;

- Đối với Tòa án là 01 năm kể từ ngày xảy ra tranh chấp.

Lưu ý, trường hợp người yêu cầu chúng mình được vì sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan hoặc lý do khác theo quy định của pháp luật mà không thể yêu cầu đúng thời hạn quy định thì thời gian có sự kiện bất khả kháng đó không tính vào thời hiệu yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động cá nhân.