Chủ nghĩa duy vật biện chứng là gì? Ví dụ về chủ nghĩa duy vật biện chứng? Có được phân biệt người lao động do khác biệt về chính kiến không?

Nội dung chính

• Chủ nghĩa duy vật biện chứng là gì?
• Một số ví dụ về chủ nghĩa duy vật biện chứng là gì?
• Có được phân biệt người lao động do khác biệt về chính kiến không?

Chủ nghĩa duy vật biện chứng là gì?

Chủ nghĩa duy vật biện chứng là một hệ tư tưởng triết học do Karl Marx và Friedrich Engels phát triển vào thế kỷ XIX. Đây là sự kết hợp giữa chủ nghĩa duy vật và phép biện chứng, nhằm giải thích sự phát triển và biến đổi của thế giới tự nhiên, xã hội và tư duy.

Các nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa duy vật biện chứng:

- Nguyên lý về sự phát triển: Mọi sự vật và hiện tượng đều luôn thay đổi và phát triển không ngừng. Sự phát triển này diễn ra thông qua các mâu thuẫn nội tại và sự đấu tranh giữa các mặt đối lập.

- Nguyên lý về mối liên hệ phổ biến: Mọi sự vật và hiện tượng đều có mối liên hệ với nhau. Không có sự vật hay hiện tượng nào tồn tại độc lập mà không có sự tác động qua lại với các sự vật và hiện tượng khác.

- Nguyên lý về sự chuyển hóa từ lượng sang chất: Sự thay đổi về lượng (số lượng, kích thước, mức độ) sẽ dẫn đến sự thay đổi về chất (bản chất, tính chất) khi đạt đến một ngưỡng nhất định.

Chủ nghĩa duy vật biện chứng không chỉ là cơ sở lý luận của thế giới quan khoa học mà còn là phương pháp luận để nghiên cứu và giải quyết các vấn đề trong tự nhiên, xã hội và tư duy.

Chủ nghĩa duy vật biện chứng là gì? Ví dụ về chủ nghĩa duy vật biện chứng? Có được phân biệt người lao động do khác biệt về chính kiến không? (Hình từ Internet)

Một số ví dụ về chủ nghĩa duy vật biện chứng là gì?

Dưới đây là một số ví dụ về chủ nghĩa duy vật biện chứng:

Quá trình nước sôi: Khi đun nước, từ 0°C đến 100°C, nước vẫn là nước, chỉ thay đổi về nhiệt độ (lượng). Tuy nhiên, khi đạt đến 100°C, nước chuyển từ trạng thái lỏng sang trạng thái hơi (chất). Đây là ví dụ về quy luật chuyển hóa từ lượng sang chất.

Sự phát triển của cây: Một hạt giống nảy mầm và phát triển thành cây con, rồi cây trưởng thành. Quá trình này diễn ra thông qua sự đấu tranh và mâu thuẫn giữa các yếu tố bên trong và bên ngoài, như ánh sáng, nước, và dinh dưỡng. Đây là ví dụ về quy luật mâu thuẫn.

Sự phát triển của xã hội: Xã hội phong kiến chuyển sang xã hội tư bản chủ nghĩa, và từ xã hội tư bản chủ nghĩa chuyển sang xã hội chủ nghĩa. Mỗi giai đoạn phát triển đều phủ định giai đoạn trước đó, nhưng đồng thời kế thừa và phát triển những yếu tố tích cực. Đây là ví dụ về quy luật phủ định của phủ định.

Những ví dụ này minh họa cách mà các nguyên lý của chủ nghĩa duy vật biện chứng được áp dụng để giải thích sự phát triển và biến đổi trong tự nhiên, xã hội và tư duy.

Có được phân biệt người lao động do khác biệt về chính kiến không?

Theo Điều 3 Bộ luật Lao động 2019 quy định:

Giải thích từ ngữ

Trong Bộ luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

...

5. Quan hệ lao động là quan hệ xã hội phát sinh trong việc thuê mướn, sử dụng lao động, trả lương giữa người lao động, người sử dụng lao động, các tổ chức đại diện của các bên, cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Quan hệ lao động bao gồm quan hệ lao động cá nhân và quan hệ lao động tập thể.

6. Người làm việc không có quan hệ lao động là người làm việc không trên cơ sở thuê mướn bằng hợp đồng lao động.

7. Cưỡng bức lao động là việc dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc các thủ đoạn khác để ép buộc người lao động phải làm việc trái ý muốn của họ.

8. Phân biệt đối xử trong lao động là hành vi phân biệt, loại trừ hoặc ưu tiên dựa trên chủng tộc, màu da, nguồn gốc quốc gia hoặc nguồn gốc xã hội, dân tộc, giới tính, độ tuổi, tình trạng thai sản, tình trạng hôn nhân, tôn giáo, tín ngưỡng, chính kiến, khuyết tật, trách nhiệm gia đình hoặc trên cơ sở tình trạng nhiễm HIV hoặc vì lý do thành lập, gia nhập và hoạt động công đoàn, tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp có tác động làm ảnh hưởng đến bình đẳng về cơ hội việc làm hoặc nghề nghiệp.

Việc phân biệt, loại trừ hoặc ưu tiên xuất phát từ yêu cầu đặc thù của công việc và các hành vi duy trì, bảo vệ việc làm cho người lao động dễ bị tổn thương thì không bị xem là phân biệt đối xử.

9. Quấy rối tình dục tại nơi làm việc là hành vi có tính chất tình dục của bất kỳ người nào đối với người khác tại nơi làm việc mà không được người đó mong muốn hoặc chấp nhận. Nơi làm việc là bất kỳ nơi nào mà người lao động thực tế làm việc theo thỏa thuận hoặc phân công của người sử dụng lao động.

Theo đó hành vi phân biệt loại trừ hoặc ưu tiên dựa trên chính kiến làm ảnh hưởng đến bình đẳng về cơ hội việc làm hoặc nghề nghiệp là hành vi phân biệt đối xử trong lao động.

Ngoài ra theo Điều 8 Bộ luật Lao động 2019 quy định hành vi phân biệt đối xử trong lao động là một trong các hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực lao động.

Như vậy doanh nghiệp không được phân biệt đối xử với người lao động do khác biệt về chính kiến.