Cá nhân có được đăng ký kinh doanh hoạt động cho vay có lãi?

Luật gia Trần Thị Thanh Tình - Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Chúng tôi xin trích dẫn một số quy định của pháp luật có liên quan để anh (chị) tham khảo như sau:

- Luật các tổ chức tín dụng năm 2010 (Luật số 47/2010/QH12) quy định:

“Luật này áp dụng đối với các đối tượng sau đây: 1. Tổ chức tín dụng; 2. Chi nhánh ngân hàng nước ngoài; 3. Văn phòng đại diện của tổ chức tín dụng nước ngoài, tổ chức nước ngoài khác có hoạt động ngân hàng;4. Tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc thành lập, tổ chức, hoạt động, kiểm soát đặc biệt, tổ chức lại, giải thể tổ chức tín dụng; việc thành lập, tổ chức, hoạt động của chi nhánh ngân hàng nước ngoài, văn phòng đại diện của tổ chức tín dụng nước ngoài, tổ chức nước ngoài khác có hoạt động ngân hàng” (Điều 2).

“1. Tổ chức có đủ điều kiện theo quy định của Luật này và các quy định khác của pháp luật có liên quan được Ngân hàng Nhà nước cấp Giấy phép thì được thực hiện một hoặc một số hoạt động ngân hàng tại Việt Nam. 2. Nghiêm cấm cá nhân, tổ chức không phải là tổ chức tín dụng thực hiện hoạt động ngân hàng, trừ giao dịch ký quỹ, giao dịch mua, bán lại chứng khoán của công ty chứng khoán” (Điều 8).

“Cho vay là hình thức cấp tín dụng, theo đó bên cho vay giao hoặc cam kết giao cho khách hàng một khoản tiền để sử dụng vào mục đích xác định trong một thời gian nhất định theo thỏa thuận với nguyên tắc có hoàn trả cả gốc và lãi” (khoản 16 Điều 4). 
- Bộ luật Dân sự năm 2005 quy định: "Hợp đồng vay tài sản là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định" (Điều 471).
Như vậy, cho vay là một hình thức cung cấp tín dụng thuộc hoạt động của Ngân hàng. Chỉ có các tổ chức tín dụng thì mới có thể kinh doanh các hoạt động của Ngân hàng. Trong đó, tổ chức tín dụng phải đăng kí kinh doanh theo từng hình thức tương ứng ví dụ ngân hàng thì phải được thành lập công ty dưới dạng công ty cổ phần hoặc tổ chức tài chính vi mô được thành lập dưới hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn. 
Cá nhân không được đăng kí kinh doanh các hoạt động của ngân hàng. Tuy nhiên, anh (chị) vẫn có thể cho người khác vay có thỏa thuận về lãi suất (giao dịch dân sự) theo quy định của Bộ luật Dân sự.