Sử dụng điện bẫy chuột gây chết người sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội gì?
Sử dụng điện bẫy chuột có vi phạm pháp luật không?
Căn cứ điểm đ khoản 4 Điều 15 Nghị định 134/2013/NĐ-CP được sửa đổi bởi Khoản 18 Điều 2 Nghị định 17/2022/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực điện lực, an toàn thuỷ điện, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả có quy định như sau:
Vi phạm quy định về an toàn điện
...
5. Phạt tiền từ 60.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:
...
đ) Sử dụng điện để bẫy, bắt động vật hoặc làm phương tiện bảo vệ trực tiếp trái quy định của pháp luật;
...
Tại Điều 3 Nghị định 134/2013/NĐ-CP được sửa đổi bởi khoản 5 Điều 2 Nghị định 17/2022/NĐ-CP có quy định như sau:
Các hình thức xử phạt vi phạm hành chính và mức phạt tiền
1. Hình thức xử phạt chính:
a) Cảnh cáo;
b) Phạt tiền.
2. Hình thức xử phạt bổ sung:
a) Tịch thu tang vật vi phạm hành chính, phương tiện được sử dụng để vi phạm hành chính (gọi chung là tang vật, phương tiện vi phạm hành chính);
b) Tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề có thời hạn;
c) Đình chỉ hoạt động điện lực có thời hạn; đình chỉ hoạt động dán nhãn năng lượng có thời hạn.
3. Mức phạt tiền:
a) Mức phạt tiền tối đa trong lĩnh vực điện lực là 100.000.000 đồng đối với cá nhân và 200.000.000 đồng đối với tổ chức;
b) Mức phạt tiền quy định tại Chương II Nghị định này là mức phạt tiền áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính do cá nhân thực hiện, trừ các hành vi vi phạm hành chính được quy định do tổ chức thực hiện tại Điều 5, Điều 7, Điều 8, từ khoản 2 đến khoản 6 Điều 9, Điều 10, khoản 4 và các khoản từ khoản 6 đến khoản 9 Điều 11, Điều 13, Điều 14, Điều 20, khoản 2 Điều 21, Điều 23, Điều 31 Nghị định này.”.
Theo đó, cá nhân có hành vi sử dụng điện bẫy chuột là hành vi vi phạm pháp luật và bị xử phạt hành chính từ 60.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng.
Sử dụng điện bẫy chuột gây chết người bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội gì? (Hình từ Internet)
Sử dụng điện bẫy chuột gây chết người bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội gì?
Căn cứ tiết b Mục 12 Phần I Công văn 81/2002/TANDTC năm 2002 của TANDTC “giải đáp, hướng dẫn các vấn đề về nghiệp vụ”, thì hành vi trên về nguyên tắc có thể phạm vào các tội danh khác nhau tùy vào các trường hợp cụ thể như sau:
12. Đề nghị hướng dẫn đối với các trường hợp sử dụng điện trái phép làm chết người thì xét xử về tội gì?
Để xét xử đúng tội cần phải xem xét từng trường hợp cụ thể. Về nguyên tắc chung, Toà án nhân dân tối cao hướng dẫn như sau:
...
b. Đối với trường hợp sử dụng điện trái phép để diệt chuột, chống súc vật phá hoại mùa màng thì cần phân biệt như sau:
+ Nếu người sử dụng điện mắc điện ở nơi có nhiều người qua lại (cho dù có làm biển báo hiệu), biết việc mắc điện trong trường hợp này là nguy hiểm đến tính mạng con người, nhưng cứ mắc hoặc có thái độ bỏ mặc cho hậu quả xẩy ra và thực tế là có người bị điện giật chết, thì người phạm tội bị xét xử về tội giết người.
+ Nếu người sử dụng điện mắc điện ở nơi họ tin rằng không có người qua lại, có sự canh gác cẩn thận, có biển báo nguy hiểm và tin rằng hậu quả chết người không thể xảy ra..., nhưng hậu quả có người bị điện giật chết, thì người phạm tội bị xét xử về tội vô ý làm chết người.
Theo đó, sử dụng điện bẫy chuột gây chết người bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo từng trường hợp như sau:
- Nếu việc lắp đặt hàng rào điện tự chế để bẫy, bắt chuột được thực hiện ở nơi có nhiều người qua lại và người mắc điện biết điều đó nhưng vẫn cố ý mắc hoặc người đó để mặc cho các hậu quả xảy ra sau khi mắc điện (cho dù đều có để Biển báo nguy hiểm) thì nếu có người bị điện giật chết cho vướng phải lưới điện, người mắc điện sẽ bị xét xử về Tội giết người theo Điều 123 Bộ luật Hình sự 2015 với mức hình phạt cao nhất là tử hình.
- Nếu việc lắp đặt, sử dụng điện bẫy chuột được thực hiện ở nơi mà người mắc điện cho rằng sẽ không có người qua lại, người đó tự tin mình sẽ thực hiện tốt các biện pháp như canh gác cẩn trọng, cảnh báo người qua lại, cắm Biển báo nguy hiểm nhưng vẫn có hậu quả làm chết người xảy ra do lưới điện đó thì người mắc điện sẽ bị xét xử về Tội vô ý làm chết người theo Điều 128 Bộ luật Hình sự 2015 với mức hình phạt cao nhất là 10 năm tù.
- Ngoài ra, nếu việc mắc điện không phải để bẫy, bắt chuột phá hoại mùa màng mà mục đích là để chống trộm và nếu có hậu quả chết người xảy ra do lưới điện đó thì người mắc điện sẽ bị xét xử về Tội giết người theo Điều 123 Bộ luật Hình sự 2015.
Tội vô ý làm chết người được quy định thế nào?
Căn cứ Điều 128 Bộ luật Hình sự 2015 về tội vô ý làm chết người có quy định như sau:
Tội vô ý làm chết người
1. Người nào vô ý làm chết người, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
2. Phạm tội làm chết 02 người trở lên, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm.
Căn cứ Điều 129 Bộ luật Hình sự 2015 về tội vô ý làm chết người do vi phạm quy tắc nghề nghiệp hoặc quy tắc hành chính có quy định như sau:
Tội vô ý làm chết người do vi phạm quy tắc nghề nghiệp hoặc quy tắc hành chính
1. Người nào vô ý làm chết người do vi phạm quy tắc nghề nghiệp hoặc quy tắc hành chính, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
2. Phạm tội làm chết 02 người trở lên, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 12 năm.
3. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm
Như vậy, nếu bị truy cứu và bị tuyên án với tội danh Vô ý làm chết người thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
Nếu là tội danh vô ý làm chết người do vi phạm quy tắc nghề nghiệp hoặc quy tắc hành chính thì có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
Đồng thời có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Xem toàn bộ VBHN các quy định được sửa đổi bổ sung nêu trên tại Văn bản hợp nhất 01/VBHN-VPQH năm 2017 hợp nhất Bộ luật Hình sự do Văn phòng Quốc hội ban hành. (Lưu ý văn bản hợp nhất không phải là văn bản quy phạm pháp luật, không được dùng làm căn cứ).
Trân trọng!
Nguyễn Võ Linh Trang