Giao dịch thế chấp có bị vô hiệu không? Mua xe bằng hợp đồng miệng có bị vô hiệu hay không?
Giao dịch thế chấp có bị vô hiệu không?
Tôi có nhận chuyển nhượng nhà đất từ một người quen với giá 2 tỷ 500 triệu đồng, tôi đã được cấp sổ đỏ cho căn nhà chuyển nhượng này, Sau đó tôi có đem tài sản này đi thế chấp ngân hàng lấy 2 tỷ để đầu tư chứng khoán và kiếm được số tiền gần 4 tỷ, tuy nhiên mới được một năm thì căn nhà của tôi bị tuyên bố là tài sản không được giao dịch, và hợp đồng mua bán nhà trước đây của tôi bị tòa án tuyên là vô hiệu, bên ngân hàng biết được tin yêu cầu tôi bán gấp cổ phiếu để trả cho họ anh chị cho tôi hỏi vậy trong trường hợp này giao dịch thế chấp nhà của tôi có đương nhiên vô hiệu theo không? Tôi có phải bán số cổ phiếu để trả lại số tiền hai tỷ ban đầu cho ngân hàng không?
Trả lời:
Căn cứ Khoản 2 Điều 133 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:
...
2. Trường hợp giao dịch dân sự vô hiệu nhưng tài sản đã được đăng ký tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền, sau đó được chuyển giao bằng một giao dịch dân sự khác cho người thứ ba ngay tình và người này căn cứ vào việc đăng ký đó mà xác lập, thực hiện giao dịch thì giao dịch đó không bị vô hiệu.
Trường hợp tài sản phải đăng ký mà chưa được đăng ký tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì giao dịch dân sự với người thứ ba bị vô hiệu, trừ trường hợp người thứ ba ngay tình nhận được tài sản này thông qua bán đấu giá tại tổ chức có thẩm quyền hoặc giao dịch với người mà theo bản án, quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền là chủ sở hữu tài sản nhưng sau đó chủ thể này không phải là chủ sở hữu tài sản do bản án, quyết định bị hủy, sửa
Như vậy, mục đích của thế chấp là người có nghĩa vụ dùng tài sản thuộc sở hữu của mình để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ đối với bên nhận thế chấp, trong trường hợp nghĩa vụ đó không được bên thế chấp thực hiện hoặc thực hiện không đúng thì phải giao tài sản đã thế chấp cho bên nhận thế chấp xử lý nhằm bảo đảm quyền lợi của bên nhận thế chấp. Vì vậy, đối với trường hợp này phải xem thế chấp tài sản là một giao dịch chuyển giao tài sản có điều kiện; để bảo đảm quyền lợi cho bên nhận thế chấp ngay tình thì phải hiểu quy định “chuyển giao bằng một giao dịch dân sự khác” tại khoản 2 Điều 133 của Bộ luật Dân sự được áp dụng cả trong trường hợp giao dịch về thế chấp tài sản.
Cho nên, trường hợp giao dịch chuyển nhượng nhà đất bị vô hiệu nhưng bên nhận chuyển nhượng đã được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà, quyền sử dụng đất và đã thế chấp nhà, quyền sử dụng đất đó cho Ngân hàng theo đúng quy định của pháp luật thì giao dịch thế chấp đó không vô hiệu do vậy anh không phải có bán số cổ phiếu của mình để trả lại 2 tỷ cho ngân hàng ngay mà thực hiện theo thỏa thuận của hợp đồng thế chấp.
Mua xe bằng hợp đồng miệng có bị vô hiệu không?
Tôi có mua xe từ một người khác bằng miệng. Vậy hợp đồng của tôi có bị vô hiệu không?
Trả lời:
Căn cứ Khoản 2 Điều 119 Bộ luật dân sự 2015 thì:
Trường hợp luật quy định giao dịch dân sự phải được thể hiện bằng văn bản có công chứng, chứng thực, đăng ký thì phải tuân theo quy định đó.
Điều 129 Bộ luật dân sự 2015 nêu rõ: Giao dịch dân sự vi phạm quy định điều kiện có hiệu lực về hình thức thì vô hiệu trừ trường hợp sau đây:
1. Giao dịch dân sự đã được xác lập theo quy định phải bằng văn bản nhưng văn bản không đúng quy định của luật mà một bên hoặc các bên đã thực hiện ít nhất hai phần ba nghĩa vụ trong giao dịch thì theo yêu cầu của một bên hoặc các bên, Tòa án ra quyết định công nhận hiệu lực của giao dịch đó.
2. Giao dịch dân sự đã được xác lập bằng văn bản nhưng vi phạm quy định bắt buộc về công chứng, chứng thực mà một bên hoặc các bên đã thực hiện ít nhất hai phần ba nghĩa vụ trong giao dịch thì theo yêu cầu của một bên hoặc các bên, Tòa án ra quyết định công nhận hiệu lực của giao dịch đó. Trong trường hợp này, các bên không phải thực hiện việc công chứng, chứng thực.
Đối chiếu trường hợp của bạn, hợp đồng mua bán xe bằng miệng của bạn về nguyên tắc sẽ vô hiệu về mặt hình thức theo quy định này. Tuy nhiên, cần xét trên thực tế các bên đã thực hiện giao dịch đến đâu, nếu một bên hoặc cả 2 bên đã thực hiện ít nhất 2/3 nghĩa vụ thì nếu các bên yêu cầu Tòa án công nhận hiệu lực của giao dịch, giao dịch này vẫn có hiệu lực bình thường.
Người ký hợp đồng sử dụng CMND hết hạn thì hợp đồng có bị vô hiệu không?
Tôi có ký hợp đồng mua lô hàng với người ở tỉnh khác, tuy nhiên khi tôi đọc kỹ hợp đồng thì phát hiện người này đã sử dụng CMND hết thời hạn. Tôi rất lo lắng liệu hợp động của tôi ký với người này liệu có bị vô hiệu không? Xin tư vấn giúp tôi.
Trả lời:
Theo quy định tại Điều 116 và Điều 117 Bộ luật dân sự 2015 thì:
"Giao dịch dân sự là hợp đồng hoặc hành vi pháp lý đơn phương làm phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự."
Giao dịch dân sự có hiệu lực khi có đủ các điều kiện sau đây:
- Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập;
- Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện;
- Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.
- Hình thức của giao dịch dân sự là điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự trong trường hợp luật có quy định.
Theo đó, giao dịch dân sự vô hiệu là giao dịch không có một trong các yếu tố trên. Bên cạnh đó Các trường hợp hợp đồng vô hiệu khi không đáp ứng được các điều kiện sau:
- Giao dịch dân sự vô hiệu do vi phạm điều cấm của luật, trái đạo đức xã hội.
- Giao dịch dân sự vô hiệu do giả tạo.
- Giao dịch dân sự vô hiệu do người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự xác lập, thực hiện.
- Giao dịch dân sự vô hiệu do bị nhầm lẫn.
- Giao dịch dân sự vô hiệu do bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép.
- Giao dịch dân sự vô hiệu do người xác lập không nhận thức và làm chủ được hành vi của mình.
- Giao dịch dân sự vô hiệu do không tuân thủ quy định về hình thức.
Do vậy, trường hợp chứng minh thư nhân dân đã quá hạn sử dụng không có giá trị chứng minh nhân thân khi giao dịch, tuy nhiên nếu vẫn đảm bảo về chủ thể giao kết thì sẽ không ảnh hưởng đến việc ký kết các loại hợp đồng và hợp đồng sẽ không bị coi là vô hiệu.
Trân trọng!
Mạc Duy Văn