Người không viết, không nói được có lập được di chúc? Sau bao lâu thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ?
Người không viết, không nói được có lập được di chúc không?
Cho hỏi: Người bị tai biến không nói được, không viết được nhưng vẫn ngồi nghe được và vẫn nhận thức được thì có việc lập di chúc được thực hiện như thế nào?
Trả lời:
Theo quy định tại Điều 627 Bộ luật dân sự 2015, có quy định:
Điều 627. Hình thức của di chúc
Di chúc phải được lập thành văn bản; nếu không thể lập được di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng.
=> Như vậy, theo quy định nên trên thì di chúc được lập thành văn bản hoặc bằng miệng. Đối với trường hợp trên việc lập di chúc bằng miệng được loại trừ bởi người lập di chúc không nói được.
Và di chúc bằng văn bản bao gồm:
1. Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng.
2. Di chúc bằng văn bản có người làm chứng.
3. Di chúc bằng văn bản có công chứng.
4. Di chúc bằng văn bản có chứng thực.
Tại Điều 633 Bộ luật có quy định. Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng:
Người lập di chúc phải tự viết và ký vào bản di chúc.
Việc lập di chúc bằng văn bản không có người làm chứng phải tuân theo quy định tại Điều 631 của Bộ luật này.
=> Với trường hợp này di chúc bằng văn bản không có người làm chứng thì người lập di chúc yêu cầu phải tự viết và ký vào văn bản. Nên không thể lập di chúc cho trường hợp trên với cách này.
Tại Điều 634 của Bộ luật có quy định. Di chúc bằng văn bản có người làm chứng:
Trường hợp người lập di chúc không tự mình viết bản di chúc thì có thể tự mình đánh máy hoặc nhờ người khác viết hoặc đánh máy bản di chúc, nhưng phải có ít nhất là hai người làm chứng. Người lập di chúc phải ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc trước mặt những người làm chứng; những người làm chứng xác nhận chữ ký, điểm chỉ của người lập di chúc và ký vào bản di chúc.
...
=> Với trường hợp này người lập không bắt buộc tự viết có thể nhờ người khác viết hộ bản di chúc, nhưng người lập di chúc cũng phải nói được hoặc có cách nào để thể hiện cho người viết hộ biết được. Với trường hợp trên thì người kia không đọc, không viết được thì làm sao thể hiện được mong muốn của mình cho người kia viết hộ được.
Tại Điều 635 Bộ luật có quy định. Di chúc có công chứng hoặc chứng thực:
Người lập di chúc có thể yêu cầu công chứng hoặc chứng thực bản di chúc.
=> Với trường hợp này người lập di chúc không nói, không viết được được nên cũng không có cách nào để thể hiện ý định của mình được
Tại Điều 636 Bộ luật cũng có quy định. Thủ tục lập di chúc tại tổ chức hành nghề công chứng hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã
Việc lập di chúc tại tổ chức hành nghề công chứng hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã phải tuân theo thủ tục sau đây:
- Người lập di chúc tuyên bố nội dung của di chúc trước công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã. Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã phải ghi chép lại nội dung mà người lập di chúc đã tuyên bố. Người lập di chúc ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc sau khi xác nhận bản di chúc đã được ghi chép chính xác và thể hiện đúng ý chí của mình. Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã ký vào bản di chúc.
- Trường hợp người lập di chúc không đọc được hoặc không nghe được bản di chúc, không ký hoặc không điểm chỉ được thì phải nhờ người làm chứng và người này phải ký xác nhận trước mặt công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã. Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã chứng nhận bản di chúc trước mặt người lập di chúc và người làm chứng.
=> Người lập di chúc cũng không thể lập di chúc theo cách này được bởi họ không thể yêu cầu công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực lập được.
==> Vậy nên theo quan điểm cá nhân của tôi thì người không nói, không viết được thì không thể lập di chúc được.
Sau bao lâu thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ?
Theo quy định điều chỉnh bởi pháp luật về dân sự cụ thể là thừa kế thì: Sau bao lâu thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ?
Trả lời:
Căn cứ Khoản 2 Điều 629 Bộ luật dân sự 2015 quy định về di chúc miệng như sau:
- Trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể lập di chúc miệng.
- Sau 03 tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ.
Người đang quản lý tài sản có được làm chứng về việc lập di chúc hay không?
Theo quy định pháp luật hiện hành thì đối với người đang quản lý tài sản có được làm chứng về việc lập di chúc hay không?
Trả lời:
Căn cứ Khoản 2 Điều 632 Bộ luật dân sự 2015 quy định như sau:
Mọi người đều có thể làm chứng cho việc lập di chúc, trừ những người sau đây:
1. Người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc.
2. Người có quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan tới nội dung di chúc.
Như vậy, có thể thấy người quản lý tài sản ít nhiều cũng có quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan tới nội dung di chúc. Do vậy, sẽ không được làm chứng về việc lập di chúc.
Trân trọng!
Mạc Duy Văn