Nghỉ sinh trước 3 tháng có được hưởng thai sản không? Sinh con trước và sau ngày 15 ảnh hưởng chế độ thai sản không?
1. Nghỉ sinh trước 3 tháng có được hưởng thai sản không?
Nếu nghỉ sinh trước 3 tháng có được hưởng thai sản không? Cụ thể là em đóng bảo hiểm xã hội từ 2017 đến nay, em đang mang thai muốn nghỉ không lương trước 3 tháng thì có được hưởng bảo hiểm thai sản không?
Trả lời:
Theo Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định điều kiện hưởng chế độ thai sản như sau:
Người lao động nữ sinh có đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.
Theo thông tin bạn cung cấp thì bạn đã đóng BHXH 6 năm, bạn dự sinh vào tháng 5/2020, bạn muốn nghỉ vào tháng 2/2020 thì bạn đã đủ điều kiện được hưởng chế độ thai sản theo quy định (đã đóng 9 tháng BHXH trong 12 tháng trước khi sinh).
Mặt khác tại Khoản 1 Điều 34 Luật bảo hiểm xã hội 2014 quy định về thời gian hưởng chế độ khi sinh con như sau:
Lao động nữ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản trước và sau khi sinh con là 06 tháng. Trường hợp lao động nữ sinh đôi trở lên thì tính từ con thứ hai trở đi, cứ mỗi con, người mẹ được nghỉ thêm 01 tháng.
Thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản trước khi sinh tối đa không quá 02 tháng.
Như vậy, lao động nữ được nghỉ chế độ thai sản trước khi sinh con tối đa không quá 02 tháng. Tuy nhiên, bạn có thể thể thỏa thuận với công ty xin nghỉ trước 3 tháng. Về điều kiện hưởng chế độ thai sản thì bạn phải đối chiếu trường hợp của mình xem đã đóng đủ BHXH từ đủ 6 tháng trở lên trong 12 tháng trước khi sinh con hay không.
2. Sinh con trước và sau ngày 15 ảnh hưởng gì đến chế độ thai sản?
Em bắt đầu làm tại công ty và đóng bảo hiểm từ tháng 9/2019. Hiện tại em mang bầu, dự sinh tháng 1/2022. Em nghe nói sinh con trước hay sau ngày 15 ảnh hưởng như thế nào đó đến chế độ thai sản của em nên hơi lo ạ. Không rõ vấn đề này như thế nào? Em có được hưởng thai sản không ạ?
Trả lời:
Thứ nhất, chị có được hưởng chế độ thai sản hay không?
Căn cứ quy định tại Khoản 1, 2 Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì: Lao động nữ đóng bảo hiểm xã hội đủ 6 tháng trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con thì được hưởng chế độ thai sản.
Cách xác định thời gian 12 tháng trước khi sinh được áp dụng theo quy định tại Khoản 1 Điều 9 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH, cụ thể:
- Trường hợp sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi trước ngày 15 của tháng, thì tháng sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi không tính vào thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.
- Trường hợp sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi từ ngày 15 trở đi của tháng và tháng đó có đóng bảo hiểm xã hội, thì tháng sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi được tính vào thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi. Trường hợp tháng đó không đóng bảo hiểm xã hội thì thực hiện như trường hợp sinh con trước ngày 15 của tháng.
Theo quy định này, trường hợp chị bắt đầu tham gia bảo hiểm xã hội từ tháng 9/2019, dự sinh vào tháng 1/2022, nếu chị sinh trước ngày 15/1 thì thời gian 12 tháng trước khi sinh của chị được tính từ tháng 1/2021 đến tháng 12/2021 (trong đó có 12 tháng đóng bảo hiểm xã hội) => chị đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản.
Trường hợp chị sinh sau ngày 15/1 và tháng đó có đóng bảo hiểm xã hội thì thời gian 12 tháng trước khi sinh của chị được tính từ tháng 2/2021 đến tháng 1/2022 (đóng đủ 12 tháng bảo hiểm xã hội) => đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản.
Như vậy, dù chị sinh trước hay ngày 15/1 thì với thời gian tham gia bảo hiểm xã hội từ tháng 9/2019 liên tục đến thời điểm hiện tại, chị vẫn đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản.
Thứ hai, việc sinh con trước hay sau ngày 15 ảnh hưởng như thế nào đến chế độ thai sản của lao động nữ?
Như đã phân tích ở trên, việc xác định thời gian sinh con trước hay sau ngày 15 của tháng nhằm mục đích xác định thời gian 12 tháng trước khi sinh, xét xem người lao động có đủ điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội để hưởng chế độ thai sản hay không.
Đối với các trường hợp lao động nữ có thời gian đóng bảo hiểm xã hội liên tục trên 6 tháng trong thời gian 12 tháng trước khi sinh thì việc sinh con trước hay sau ngày 15 của tháng không ảnh hưởng đến việc hưởng chế độ thai sản của họ.
Còn trường hợp lao động nữ có thời gian tham gia bảo hiểm xã hội vừa đủ 6 tháng thì việc xác định sinh con trước hay sau ngày 15 rất quan trọng để quyết định họ có được hưởng chế độ thai sản hay không.
Lưu ý: Việc sinh con trước hay sau ngày 15 không ảnh hưởng đến mức hưởng chế độ thai sản của lao động nữ.
3. Nghỉ dưỡng sức sau sinh có cần chứng nhận của bác sĩ?
Sau khi nghỉ thai sản 6 tháng NLĐ tại công ty đi làm lại nhưng vẫn muốn được hưởng 5-7 ngày dưỡng sức sau sinh của BHXH thì có được không ạ? Mình có yêu cầu NLĐ gửi giấy chứng nhận của bác sỹ không?
Trả lời:
Điều 41 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định:
- Lao động nữ ngay sau thời gian hưởng chế độ thai sản quy định tại Điều 33, khoản 1 hoặc khoản 3 Điều 34 của Luật này, trong khoảng thời gian 30 ngày đầu làm việc mà sức khỏe chưa phục hồi thì được nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khoẻ từ 05 ngày đến 10 ngày.
Thời gian nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe bao gồm cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần. Trường hợp có thời gian nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe từ cuối năm trước chuyển tiếp sang đầu năm sau thì thời gian nghỉ đó được tính cho năm trước.
- Số ngày nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe quy định tại khoản 1 Điều này do người sử dụng lao động và Ban Chấp hành công đoàn cơ sở quyết định, trường hợp đơn vị sử dụng lao động chưa thành lập công đoàn cơ sở thì do người sử dụng lao động quyết định. Thời gian nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe được quy định như sau:
+ Tối đa 10 ngày đối với lao động nữ sinh một lần từ hai con trở lên;
+ Tối đa 07 ngày đối với lao động nữ sinh con phải phẫu thuật;
+ Tối đa 05 ngày đối với các trường hợp khác.
- Mức hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản một ngày bằng 30% mức lương cơ sở.
Như vậy, khi quay trở lại đi làm sau thời gian thai sản nhưng sức khỏe không đảm bảo thì người lao động có thể nghỉ dưỡng sức. Số ngày nghỉ dưỡng sức do công ty và Ban Chấp hành công đoàn cơ sở quyết định, trường hợp công ty chưa thành lập công đoàn cơ sở thì do công ty quyết định.
Theo Khoản 2.4 Điều 4 Quyết định 166/QĐ-BHXH năm 2019 thì trường hợp hưởng DSPHSK sau thai sản: Hồ sơ theo quy định tại khoản 5 Điều 101 Luật bảo hiểm xã hội 2014 là Danh sách 01B-HSB do đơn vị SDLĐ lập.
Theo đó, công ty có trách nhiệm lập Danh sách 01B-HSB gửi cơ quan BHXH, người lao động không phải nộp giấy xác nhận sức khỏe của bác sỹ.
Trân trọng!
Thư Viện Pháp Luật