Trường hợp con chết thì có được thừa kế tài sản của chồng cũ không?
Trường hợp con chết thì có được thừa kế tài sản của chồng cũ hay không?
Tôi và anh kết hôn được 5 năm thì ly hôn, đến nay đã được 4 năm, tôi và anh có một đứa con chung được 7 tuổi. Anh vừa bị tai nạn giao thông qua đời cách đây 2 năm, đang trong quá trình chia thừa kế cho con tôi thì nó cũng đột ngột qua đời sau anh 1 năm. Vì anh không để lại di chúc nên vợ mới của anh không cho tôi nhận phần tài sản mà con tôi được hưởng, cô ấy nói con tôi chết rồi thì tôi không được hưởng tài sản của anh. Xin hỏi luật sư cô ấy nói như vậy có đúng không? Tôi phải làm như thế nào?
Trả lời: Theo quy định tại Bộ luật dân sự 2015 thì phần di sản thừa kế mà người chết để lại sẽ được chia thừa kế theo di chúc (di chúc phải hợp pháp). Trường hợp không có di chúc hoặc di chúc không hợp pháp thì phần di sản thừa kế của người chết sẽ được chia theo pháp luật.
Trường hợp chia thừa kế theo pháp luật thì những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau, những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.
Theo đó, những hàng thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
- Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
- Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
- Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
Do đó: Đối với trường hợp chồng cũ của bạn ra đi đột ngột do tai nạn giao thông và không có để lại di chúc, nên phần di sản thừa kế của anh ấy sẽ được chia theo pháp luật cho những người thừa kế hợp pháp của anh ấy theo quy định kể trên.
Mặt khác, theo quy định tại Điều 613 Bộ luật dân sự 2015 thì người thừa kế là cá nhân phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. Trường hợp người thừa kế theo di chúc không là cá nhân thì phải tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.
Như vậy: Trong trường hợp này thì vợ mới của anh ấy, con của anh ấy với vợ mới, con của bạn với anh ấy và cha, mẹ anh ấy (phải còn sống hoặc chết sau thời điểm anh ấy chết) được quyền thừa kế phần di sản của anh ấy để lại sau khi chết theo quy định của pháp luật. Mỗi người được hưởng một phần bằng nhau theo quy định.
Mà theo như thông tin bạn cung cấp cho chúng tôi thì con của bạn (07 tuổi) đang trong thời gian chia thừa kế thì mất, nên phần di sản thừa kế mà cháu bé được nhận thừa kế từ cha của bé sẽ trở thành di sản thừa kế của bé, phần di sản này sẽ được chia theo pháp luật cho những người thừa kế hợp pháp của bé theo hàng thừa kế trên đây.
Do đó: Bạn (thuộc hàng thừa kế thứ nhất của bé) có quyền được nhận phần di sản mà bé được hưởng từ di sản thừa kế của cha theo quy định của pháp luật.
Việc vợ mới của anh ấy ngăn cản bạn không được nhận phần di sản đó trong trường hợp này là không phù hợp với quy định của pháp luật. Để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình thì bạn khởi kiện yêu cầu chia thừa kế ra Tòa án nhân dân để được giải quyết theo thẩm quyền.
Trên đây là quan điểm tư vấn của chúng tôi đối với vấn đề mà bạn đang thắc mắc.
Có được thừa kế nhà do bà để lại?
Căn nhà mẹ con em đang ở là nhà thờ, sổ đỏ Bà nội của em đứng tên. Hộ khẩu gồm có Bà nội, ba, mẹ, em và em trai. Nhưng nay Bà nội và Ba em qua đời, Bà em không có di chúc (giấy tờ nhà hiện tại vẫn là Bà em đứng tên). Bà em gồm có 3 người con gái, 3 người con trai, bây giờ các bác và cô không muốn cho mẹ con em tiếp tục ở họ đòi chia cho 6m2 ở góc nhà. Nhưng mẹ con em không đồng ý, mẹ con em vẫn muốn ở lại căn nhà đó để thờ cúng ông bà chứ không có ý định giành căn nhà hay đứng tên sổ đỏ. Anh chị cho em xin cách giải quyết như thế nào là có lợi nhất cho mẹ con em ạ. Em cảm ơn.
Trả lời: Điều 650 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:
1. Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong trường hợp sau đây:
a) Không có di chúc;
...
Theo Điều 651 Bộ luật này thì:
1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.
Trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống (Điều 652).
Như vậy, trong trường hợp này vì bà bạn chết không để lại di chúc nên tài sản sẽ chia đều cho những người con của bà. Ở đây, mẹ bạn là con dâu thì không có quyền hưởng di sản, tuy nhiên nếu bố bạn chết trước hoặc cùng một thời điểm với bà của bạn thì bạn sẽ được hưởng phần di sản của bố bạn nếu còn sống.
Do đó, căn nhà trên sẽ được chia đều cho các cô, bác và bạn nếu thuộc trường hợp thừa kế thế vị. Trường hợp khác, nếu bố bạn chết sau khi bà bạn mất thì mẹ con bạn không có quyền gì đến căn nhà nên được những người còn lại chia cho 6m2 là may mắn rồi, vì lẽ ra không nhận được gì.
Con không có tên trong di chúc vẫn được thừa kế tài sản của bố mẹ?
Theo như tôi biết thì pháp luật có quy định có một số đối tượng được hưởng di sản thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc. Vậy Ban tư vấn cho tôi hỏi con không có tên trong di chúc có được thừa kế tài sản của bố mẹ không? Mong sớm nhận được phản hồi từ Ban tư vấn. Chân thành cảm ơn!
Trả lời: Theo quy định tại Điều 626 Bộ luật Dân sự 2015 thì người lập di chúc có quyền sau:
1. Chỉ định người thừa kế; truất quyền hưởng di sản của người thừa kế.
2. Phân định phần di sản cho từng người thừa kế.
3. Dành một phần tài sản trong khối di sản để di tặng, thờ cúng.
4. Giao nghĩa vụ cho người thừa kế.
5. Chỉ định người giữ di chúc, người quản lý di sản, người phân chia di sản.
Việc chỉ định người thừa kế và truất quyền hưởng di sản của người thừa kế là quyền của người lập di chúc. Do đó người lập di chúc có quyền cho con hưởng hoặc không được hưởng di sản của mình.
Tuy nhiên, theo quy định tại Khoản 1 Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015 thì những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:
- Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
- Con thành niên mà không có khả năng lao động.
Theo quy định trên đây thì con không có tên trong di chúc sẽ được hưởng phần di sản bằng 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu thuộc trường hợp sau: con chưa thành niên, côn thành niên mà không có khả năng lao động. Trường hợp con đã thành niên và có khả năng lao động thì sẽ không được thừa kế di sản nếu như không có tên trong di chúc.
Mong rằng những tư vấn của chúng tôi sẽ giúp giải đáp được những vướng mắc của bạn.
Chúc sức khỏe và thành công!
Lê Bảo Y