Nghỉ phép năm có cần phải có lý do không?
Theo Điều 113 Bộ luật Lao động 2019 có quy định về nghỉ hằng năm như sau:
1. Người lao động làm việc đủ 12 tháng cho một người sử dụng lao động thì được nghỉ hằng năm, hưởng nguyên lương theo hợp đồng lao động như sau:
a) 12 ngày làm việc đối với người làm công việc trong điều kiện bình thường;
b) 14 ngày làm việc đối với người lao động chưa thành niên, lao động là người khuyết tật, người làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm;
c) 16 ngày làm việc đối với người làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.
2. Người lao động làm việc chưa đủ 12 tháng cho một người sử dụng lao động thì số ngày nghỉ hằng năm theo tỷ lệ tương ứng với số tháng làm việc.
3. Trường hợp do thôi việc, bị mất việc làm mà chưa nghỉ hằng năm hoặc chưa nghỉ hết số ngày nghỉ hằng năm thì được người sử dụng lao động thanh toán tiền lương cho những ngày chưa nghỉ.
4. Người sử dụng lao động có trách nhiệm quy định lịch nghỉ hằng năm sau khi tham khảo ý kiến của người lao động và phải thông báo trước cho người lao động biết. Người lao động có thể thỏa thuận với người sử dụng lao động để nghỉ hằng năm thành nhiều lần hoặc nghỉ gộp tối đa 03 năm một lần.
5. Khi nghỉ hằng năm mà chưa đến kỳ trả lương, người lao động được tạm ứng tiền lương theo quy định tại khoản 3 Điều 101 của Bộ luật này.
6. Khi nghỉ hằng năm, nếu người lao động đi bằng các phương tiện đường bộ, đường sắt, đường thủy mà số ngày đi đường cả đi và về trên 02 ngày thì từ ngày thứ 03 trở đi được tính thêm thời gian đi đường ngoài ngày nghỉ hằng năm và chỉ được tính cho 01 lần nghỉ trong năm.
7. Chính phủ quy định chi tiết điều này.
Điều 65 đến Điều 67 Nghị định 145/2020/NĐ-CP quy định chi tiết Điều này.
Theo đó luật không quy định khi nghỉ phép năm người lao động phải có lý do (tức không có lý do người lao động vẫn có thể nghỉ mà không bị ràng buộc).
Tuy nhiên, quy định về trình tự thủ tục để xin nghỉ phép năm sẽ do NSDLĐ quyết định và có thể được quy định rõ trong nội quy, quy chế tại đơn vị và NLĐ phải tuân theo để được nghỉ phép năm. Thông thường sẽ yêu cầu NLĐ nêu rõ lý do xin nghỉ phép, bắt buộc phải nêu rõ lý do, nhưng lý do xin nghỉ phép này không phải là điều kiện để NSDLĐ có cho NLĐ nghỉ phép hay không. Chỉ cần tuân thủ quy định về xin nghỉ phép của đơn vị mình thì sẽ được nghỉ phép.
Trân trọng!
Nguyễn Đăng Huy