Mọi tranh chấp đất đai đều bắt buộc phải hòa giải trước khi khởi kiện?
Theo quy định tại Luật Đất đai 2013 thì tranh chấp đất đai mà các bên tranh chấp không hòa giải được thì gửi đơn đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp để hòa giải. Tranh chấp đất đai đã được hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã mà không thành thì được giải quyết như sau:
(1) Tranh chấp đất đai mà đương sự có Giấy chứng nhận hoặc có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 Luật Đất đai 2013 và tranh chấp về tài sản gắn liền với đất thì do Tòa án nhân dân giải quyết;
(2) Tranh chấp đất đai mà đương sự không có Giấy chứng nhận hoặc không có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 Luật Đất đai 2013 thì đương sự chỉ được lựa chọn một trong hai hình thức giải quyết tranh chấp đất đai theo quy định sau đây:
- Nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền theo quy định của pháp luật;
- Khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự;
Theo quy định tại Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP thì đối với tranh chấp ai là người có quyền sử dụng đất mà chưa được hòa giải tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp thì được xác định là chưa có đủ điều kiện khởi kiện.
Tuy nhiên, Tại Khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP có quy định đối với các tranh chấp liên quan đến quyền sử dụng đất sau đây thì thủ tục hòa giải tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp nơi có đất tranh chấp không phải là điều kiện khởi kiện vụ án:
(1) Tranh chấp về giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất;
(2) Tranh chấp về thừa kế quyền sử dụng đất;
(3) Tranh chấp chia tài sản chung của vợ chồng là quyền sử dụng đất;
(4) Các tranh chấp khác.
Như vậy: Có thể kết luận, không phải mọi tranh chấp đất đai về quyền sử dụng đất đều bắt buộc phải hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã, mà tùy trường hợp cụ thể kể trên, các tranh chấp đất đai về quyền sử dụng đất sẽ không bắt buộc phải hòa giải trước khi khởi kiện.
Trên đây là quan điểm tư vấn của chúng tôi đối với vấn đề mà bạn đang thắc mắc.
Trân trọng!
Thư Viện Pháp Luật