Chăm sóc bà mẹ và trẻ sơ sinh 06 tuần đầu sau đẻ

Về mẹ

Về con

Tình hình chung:

- Ăn uống, ngủ, nghỉ ngơi, lao động.

- Tiêu hóa, tiết niệu.

- Dịch âm đạo

- Cho con bú: có đủ sữa không, số lần bú/ngày.

- Uống viên sắt, vitamin A.

- Có kinh trở lại chưa.

- Các nhu cầu về KHHGĐ

- Những nỗi lo lắng, thắc mắc liên quan đến sức khỏe mẹ và con.

Những bất thường:

- Sốt.

- Đau bụng dưới.

- Tìm hiểu và hỗ trợ những vấn đề bà mẹ lo lắng.

- Bú mẹ.

- Toàn trạng.

- Ngủ.

- Đại tiểu tiện.

- Đã tiêm phòng các loại vaccin nào.

- Tìm hiểu và hỗ trợ các vấn đề bà mẹ lo lắng.

Cho mẹ

Cho con

- Quan sát toàn thân và trạng thái tinh thần.

- Đo mạch, huyết áp, thân nhiệt, cân nặng.

- Khám vú và tìm hiểu các vấn đề liên quan đến cho con bú.

- Khám nắn bụng.

- Kiểm tra tầng sinh môn.

- Đặt mỏ vịt kiểm tra nếu nghi có viêm sinh dục.

- Cân trẻ.

- Khám toàn thân: tim, phổi, bụng.

- Khám mắt.

- Khám tai, mũi, họng.

- Khám da.

- Khám rốn.

Cho mẹ

Cho con

- Sau mỗi lần đại, tiểu tiện phải rửa và lau khô âm hộ.

- Có thể tắm hàng ngày bằng nước sạch và ấm.

- Mặc đồ sạch sẽ và rộng rãi.

- Ăn uống no, đủ chất để có sức khỏe và đủ sữa nuôi con.

- Cho con bú mẹ hoàn toàn.

- Sau đẻ 1 tuần có thể làm việc nhẹ, tránh lao động nặng, kéo dài.

- Nên tập thể dục giúp cơ thể chóng phục hồi, tránh táo bón, giúp ăn ngon miệng.

- Nên tránh quan hệ tình dục trong vòng 6 tuần vì dễ sang chấn, nhiễm khuẩn.

Giống như phần chăm sóc trẻ trong vòng 1 tuần sau đẻ:

- Chăm sóc chung hàng ngày.

- Cho con bú mẹ hoàn toàn.

- Chăm sóc mắt.

- Chăm sóc rốn: rốn rụng từ khoảng 7 đến 10 ngày sau đẻ, liền sẹo khoảng 15 ngày.

- Vệ sinh thân thể và chăm sóc da cho trẻ.

- Hướng dẫn bà mẹ những dấu hiệu nguy hiểm cần đưa trẻ đi khám.

Đánh giá sự phát triển của trẻ:

- Kiểm tra cân nặng và theo dõi tăng cân trên biểu đồ tăng trưởng.

- Phát hiện sớm các vấn đề về thính giác, thị giác.

- Nếu trẻ đẻ non/nhẹ cân, có các vấn đề về dinh dưỡng, bệnh tật, sinh ra từ bà mẹ có HIV(+) cần được hướng dẫn theo dõi, chăm sóc đặc biệt.

Xử trí và hướng dẫn bà mẹ xử trí một số vấn đề thông thường:

- Nhiễm khuẩn tại chỗ.

- Có khó khăn khi cho con bú.

- Nhắc nhở bà mẹ lịch tiêm vaccin phòng bệnh cho trẻ.

Cho mẹ

Cho con

Phát hiện

Xử trí

Phát hiện

Xử trí

Tất cả đều bình thường.

- Thảo luận thực hiện KHHGĐ.

- Ghi phiếu theo dõi.

Tất cả đều bình thường

- Hướng dẫn vệ sinh, cho bú, giấc ngủ, theo dõi tăng trưởng, tiêm chủng.

- Ghi phiếu theo dõi.

Thiếu máu.

Điều trị thiếu máu.

Trẻ không tăng cân.

- Đánh giá bữa bú.

- Chuyển tuyến trên để khám.

Nhiễm khuẩn.

Điều trị nhiễm khuẩn.

Nếu có bất thường. (xem “Chăm sóc bà mẹ và trẻ sơ sinh trong vòng 1 tuần sau đẻ”)

Chuyển tuyến.

Cương vú, nứt núm vú.

Đánh giá bữa bú, cho lời khuyên phù hợp.

Bệnh lý nặng.

Chuyển tuyến.