Phương pháp sao vàng dược liệu trong chế biến thuốc cổ truyền
Sao vàng dược liệu là một trong những phương pháp sao dược liệu trực tiếp không có phụ liệu trong chế biến các vị thuốc cổ truyền nhằm tăng tác dụng dẫn thuốc, làm khô, tạo mùi, giảm một số tác dụng phụ của thuốc. Hoạt động sao vàng dược liệu để chế biến các vị thuốc cổ truyền phải đảm bảo đúng các kỹ thuật theo quy định của pháp luật để đảm bảo không làm hư hỏng, mất tác dụng của dược liệu.
Phương pháp sao vàng dược liệu trong chế biến thuốc cổ truyền được quy định tại Khoản 2 Điều 11 Phụ lục I về phương pháp chung chế biến các vị thuốc cổ truyền ban hành kèm theo Thông tư 30/2017/TT-BYT có hiệu lực từ ngày 28/08/2017. Cụ thể như sau:
a) Mục đích:
- Tăng tác dụng dẫn thuốc vào kinh: tỳ, vị; giảm tính hàn vị thuốc;
- Làm khô dược liệu;
- Tạo mùi thơm vị thuốc;
- Giảm một số tác dụng không mong muốn.
b) Kỹ thuật và ứng dụng chế biến:
- Đun lửa nhỏ chảo nóng khoảng 100-160°C, cho dược liệu vào, đảo đều, nhanh đến khi mặt ngoài dược liệu có màu vàng hoặc màu sẫm hơn so với dược liệu chưa sao, bẻ phiến dược liệu, bên trong vẫn giữ nguyên màu. Lấy ra, để nguội, đóng gói.
- Sao lửa tăng từ từ, đều lửa không quá mạnh gây cháy xém. Những dược liệu có màu tối hơn màu vàng (như: màu nâu, xanh, lục, vàng cam, đỏ...), quá trình sao phải không có khói do cháy; vị thuốc phải có màu khác rõ rệt so với màu dược liệu khi chưa sao, nhưng không được có màu đen do cháy.
- Phương pháp này có thể áp dụng như sau:
Sao vàng ứng dụng với các vị thuốc để tăng tác dụng kiện tỳ, như: Bạch truật, Hoài sơn, Ý dĩ, Mạch nha, Cam thảo, Khiếm thực, Liên nhục, Sơn tra;
Sao vàng làm tăng tính ấm cho vị thuốc, như: Mạch môn;
Sao vàng làm giảm tác dụng không mong muốn, như: Khiên ngưu, Thảo quyết minh.
c) Yêu cầu chất lượng sau chế biến: Vị thuốc khô, mặt ngoài màu vàng tươi, mùi thơm.
Trên đây là nội dung tư vấn về phương pháp sao vàng dược liệu trong chế biến thuốc cổ truyền. Để biết thêm thông tin chi tiết, bạn nên tham khảo thêm tại Thông tư 30/2017/TT-BYT.
Trân trọng!
Thư Viện Pháp Luật