Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng trong tố tụng hình sự

Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng trong tố tụng hình sự được quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều 4 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2018). Theo đó:

Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng gồm cơ quan tiến hành tố tụng và cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra.

Trong đó, cơ quan tiến hành tố tụng gồm có Tòa án, Viện Kiểm sát và Cơ quan điều tra còn cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra bao gồm: 

- Các cơ quan của Bộ đội biên phòng;

- Các cơ quan của Hải quan;

- Các cơ quan của Kiểm lâm;

- Các cơ quan của lực lượng Cảnh sát biển;

- Các cơ quan của Kiểm ngư;

- Các cơ quan của Công an nhân dân được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra;

Trong quá trình tiến hành tố tụng, cơ quan tiến hành tố tụng phải nghiêm chỉnh thực hiện quy định của pháp luật và phải chịu trách nhiệm về hành vi, quyết định của mình.

Tương tự, cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải tuân thủ pháp luật khi tiến hành hoạt động điều tra theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Theo đó, mọi hoạt động điều tra phải tôn trọng sự thật, tiến hành khách quan, toàn diện và đầy đủ; phát hiện nhanh chóng, chính xác mọi hành vi phạm tội, làm rõ chứng cứ xác định có tội và chứng cứ xác định vô tội, tình tiết tăng nặng, tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, nguyên nhân, điều kiện phạm tội và những tình tiết khác có ý nghĩa đối với việc giải quyết vụ án.

Đối với thắc mắc của bạn, trong vụ án hình sự Tòa án và cơ quan điều tra đều đóng vai trò là cơ quan tiến hành tố tụng. Tuy nhiên, về trách nhiệm, chức năng của hai cơ quan này, một cách cơ bản chúng ta có thể phân biệt như sau:

Tòa án là cơ quan duy nhất được pháp luật trao cho quyền thực hiện chức năng xét xử vụ án hình sự thông qua hồ sơ vụ án còn cơ quan điều tra thực hiện chức năng điều tra, làm rõ các vấn đề phát sinh trong vụ án hình sự để làm cơ sở, căn cứ cho hoạt động xét xử và đưa ra bản án, quyết định của Tòa án đồng thời có trách nhiệm đề nghị truy tố, kiến nghị khởi tố vụ án hình sự. Về cơ bản, Tòa án và cơ quan điều tra khác nhau ở chức năng nêu trên. Tuy nhiên, về nhiệm vụ cụ thể, bạn có thể xem thêm tại Luật Tổ chức Tòa án nhân dân 2014 và Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2008) để xác định rõ hơn.

Trên đây là nội dung tư vấn của Ban biên tập Thư Ký Luật về cơ quan tiến có thẩm quyền tiến hành tố tụng trong lĩnh vực tố tụng hình sự. Để hiểu chi tiết hơn vấn đề này, bạn vui lòng tham khảo thêm tại Bộ luật tố tụng hình sự 2015.

Trân trọng!