Hệ thống cơ quan Điều tra hình sự của Công an nhân dân
Hệ thống cơ quan điều tra của Công an nhân dân được quy định tại Điều 5 Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015 có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2018. Cụ thể bao gồm:
1. Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an; Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là Cơ quan An ninh điều tra Công an cấp tỉnh).
2. Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an; Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an cấp tỉnh); Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an cấp huyện).
Cơ quan điều tra hình sự ở nước ta được tổ chức trong Công an nhân dân, Quân đội nhân dân và Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Là cơ sở hình thành hệ thống cơ quan điều tra tại Việt Nam bao gồm: cơ quan Điều tra của Công an nhân dân, cơ quan Điều tra trong Quân đội nhân dân, cơ quan Điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Mỗi cơ quan được quy định thẩm quyền nhất định trong hoạt động điều tra trong phạm vi từng loại tội phạm, từng loại đối tượng khác nhau và theo phạm vi quản lý. Mặt khác, tại mỗi cơ quan điều tra được tổ chức theo từng cấp điều tra nhất định để tránh sự chồng chéo thẩm quyền và tạo sự linh hoạt trong công tác điều tra vụ án hình sự. Ngoài ra, còn có một số cơ quan, đơn vị được pháp luật giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra trong phạm vi quyền hạn được giao và trên phạm vi mà mình quản lý.
Trong đó, Cơ quan Điều tra của Công an nhân dân đóng vai trò quan trọng trong quá giải quyết vụ án hình sự. Cơ quan Điều tra của Công an nhân dân thực hiện phát hiện, tiếp nhận, giải quyết tin báo tố giác về tội phạm và kiến nghị khởi tố vụ án hình sự trên phạm vi cả nước; điều tra tất cả các loại tội phạm, trừ những tội thuộc thẩm quyền của Cơ quan điều tra Quân đội nhân dân và Cơ quan điều tra Viện kiểm sát nhân dân.
Hệ thống cơ quan điều tra của Công an nhân dân được tổ chức thành Cơ quan Anh ninh điều tra và Cơ quan Cảnh sát điều tra. Trong đó:
- Cơ quan An ninh điều tra là lực lượng nghiệp vụ trong ngành Công an và là cơ quan điều tra theo tố tụng hình sự của lực lượng An ninh trực tiếp sử dụng biện pháp pháp luật để điều tra các tội phạm xâm phạm an ninh quốc gia và tội phạm khác theo thẩm quyền được giao, là lực lượng mở đầu giai đoạn đấu tranh công khai, trực diện, cũng là lực lượng đảm nhận vai trò kết thúc của cuộc đấu tranh, trấn áp tội phạm. Cơ quan An ninh điều tra được tổ chức theo 2 cấp: Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an và cơ quan An ninh điều tra Công an các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
- Cơ quan Cảnh sát điều tra là cơ quan là lực lượng trực tiếp sử dụng các nghiệp vụ trong ngành Cảnh sát để đấu tranh, phòng ngừa, phát hiện và trấn áp tội phạm đối với các loại tội phạm được quy định trong Bộ Luật Hình sự. Cơ quan Cảnh sát điều tra được tổ chức theo 3 cấp: Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an; Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương.
Trên đây là nội dung tư vấn của Ban biên tập Thư Ký Luật về hệ thống cơ quan Điều tra hình sự trong Công an nhân dân. Để biết thêm thông tin chi tiết, bạn nên tham khảo thêm quy định tại Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015.
Trân trọng!
Thư Viện Pháp Luật