Hệ thống cơ quan điều tra hình sự tại Việt Nam
Hệ thống cơ quan điều tra hình sự tại Việt Nam được quy định tại Điều 4 Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015 có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2018. Cụ thể bao gồm:
1. Cơ quan Điều tra của Công an nhân dân.
2. Cơ quan Điều tra trong Quân đội nhân dân.
3. Cơ quan Điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao.
Cơ quan điều tra hình sự là cơ quan đầu tiên tiếp cận những thông tin về tội phạm, thực hiện những biện pháp theo quy định của pháp luật để thu thập chứng cứ chứng minh có hay không tội phạm xảy ra, ai là người thực hiện tội phạm và những tình tiết khác của vụ án. Hoạt động điều tra của cơ quan điều tra là nhân tố quan trọng quyết định để giải quyết một vụ án hình sự.
Cơ quan điều tra hình sự ở nước ta được tổ chức trong Công an nhân dân, Quân đội nhân dân và Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Là cơ sở hình thành hệ thống cơ quan điều tra tại Việt Nam bao gồm: cơ quan Điều tra của Công an nhân dân, cơ quan Điều tra trong Quân đội nhân dân, cơ quan Điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Mỗi cơ quan được quy định thẩm quyền nhất định trong hoạt động điều tra trong phạm vi từng loại tội phạm, từng loại đối tượng khác nhau và theo phạm vi quản lý. Mặt khác, tại mỗi cơ quan điều tra được tổ chức theo từng cấp điều tra nhất định để tránh sự chồng chéo thẩm quyền và tạo sự linh hoạt trong công tác điều tra vụ án hình sự.
Ngoài các cơ quan có thẩm quyền điều tra các vụ án hình sự thì trong một số trường hợp nhất định thì pháp luật còn cho phép một số cơ quan được tiến hành hoạt động điều tra như: Bộ đội biên phòng, cơ quan Hải quan, cơ quan Kiểm lâm, lực lượng Cảnh sát biển, cơ quan Kiểm ngư, các cơ quan khác (ngoài Cơ quan điều tra) trong Công an nhân dân, cơ quan khác (ngoài Cơ quan điều tra) trong Quân đội nhân dân. Tuy nhiên, các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra chỉ được hoạt động điều tra trong phạm vi quyền hạn được giao và trên phạm vi mà mình quản lý.
Trên đây là nội dung tư vấn của Ban biên tập Thư Ký Luật về hệ thống cơ quan điều tra hình sự tại Việt Nam. Để biết thêm thông tin chi tiết, bạn nên tham khảo thêm quy định tại Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015.
Trân trọng!
Thư Viện Pháp Luật