Đổi họ cho con theo họ của cha dượng có được không?

Pháp luật hiện hành đúng là có cho phép cá nhân thay đổi họ, tên nhưng có một số trường hợp và hạn chế nhất đinh. Ban biên tập xin tư vấn cho bạn được rõ như sau:

Theo quy định tại Khoản 1 Điều 26 Luật Hộ tịch 2014 thì việc thay đổi họ của cá nhân trong nội dung khai sinh đã đăng ký chỉ được pháp luật hộ tịch cho phép và công nhận khi có căn cứ theo quy định của pháp luật dân sự.

Căn cứ tại Khoản 1 Điều 27 Bộ luật dân sự 2015 thì cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ trong trường hợp sau đây:

a) Thay đổi họ cho con đẻ từ họ của cha đẻ sang họ của mẹ đẻ hoặc ngược lại;

b) Thay đổi họ cho con nuôi từ họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ sang họ của cha nuôi hoặc họ của mẹ nuôi theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi;

c) Khi người con nuôi thôi làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ yêu cầu lấy lại họ cho người đó theo họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ;

d) Thay đổi họ cho con theo yêu cầu của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc của con khi xác định cha, mẹ cho con;

đ) Thay đổi họ của người bị lưu lạc đã tìm ra nguồn gốc huyết thống của mình;

e) Thay đổi họ theo họ của vợ, họ của chồng trong quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài để phù hợp với pháp luật của nước mà vợ, chồng người nước ngoài là công dân hoặc lấy lại họ trước khi thay đổi;

g) Thay đổi họ của con khi cha, mẹ thay đổi họ;

h) Trường hợp khác do pháp luật về hộ tịch quy định.

Căn cứ vào quy định trên, có thể thấy giữa bạn và con riêng của vợ không có quan hệ huyết thống, do đó bạn chỉ dược thay đổi họ của cháu từ họ của vợ bạn sang họ của bạn khi bạn nhận nuôi cháu theo quy định của Luật nuôi con nuôi 2010. Căn cứ theo quy định tại Điều 8 Luật Nuôi con nuôi 2010, con riêng của vợ bạn là trẻ em dưới 16 tuổi, do đó đủ điều kiện để được nhận nuôi. Theo quy định tại khoản 1 Điều 9 Luật Nuôi con nuôi 2010, để đăng ký nuôi con nuôi, bạn phải nộp hai bộ hồ sơ đăng ký nuôi con nuôi đến UBND cấp xã nơi bạn thường trú, một là hồ sơ cho bạn (người nhận nuôi) và hai là hồ sơ cho con riêng của vợ bạn (người được nhận nuôi). 

Hồ sơ của người nhận con nuôi gồm: (quy định tại Điều 17 Luật Nuôi con nuôi 2010)

- Đơn xin nhận con nuôi

- Bản sao Hộ chiếu, Giấy chứng minh nhân dân hoặc giấy tờ có giá trị thay thế

- Phiếu lý lịch tư pháp

- Văn bản xác nhận tình trạng hôn nhân

Hồ sơ của người được giới thiệu nhận nuôi bao gồm: (quy định tại Điều 18 Luật Nuôi con nuôi 2010)

- Giấy khai sinh

- Giấy khám sức khỏe do cơ quan y tế cấp huyện trở lên cấp

- Hai ảnh toàn thân, nhìn thẳng chụp không quá 06 tháng

Thời hạn giải quyết việc nuôi con nuôi là 30 ngày, kể từ ngày Ủy ban nhân dân cấp xã nhận đủ hồ sơ hợp lệ.

Theo thông tin mà bạn cung cấp, hiện tại con riêng của vợ bạn 6 tuổi. Việc thay đổi họ cho cháu thuộc phạm vi thay đổi hộ tịch theo quy định tại Điều 26 Luật Hộ tịch 2014. Do đó, theo quy định tại Điều 27 Luật Hộ tịch 2014, thông thường UBND cấp xã nơi đăng ký khai sinh cho cháu là cơ quan có thẩm quyền giải quyết vấn đề thay đổi họ của cháu trong nội dung khai sinh đã đăng ký. Theo quy định tại Điều 27 Luật Hộ tịch 2014: Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đã đăng ký hộ tịch trước đây hoặc nơi cư trú của cá nhân có thẩm quyền giải quyết việc thay đổi, cải chính hộ tịch cho người chưa đủ 14 tuổi; bổ sung hộ tịch cho công dân Việt Nam cư trú ở trong nước."

Căn cứ vào quy định trên, để thay đổi họ cho cháu, bạn đến tại UBND cấp xã nơi đã đăng ký khai sinh trước đây cho cháu để thực hiện thủ tục này theo quy định tại Điều 28 Luật Hộ tịch 2014. Theo quy định tại Khoản 1 Điều 7 Nghị định 123/2015/NĐ-CP: "Việc thay đổi họ, chữ đệm, tên cho người dưới 18 tuổi theo quy định tại Khoản 1 Điều 26 của Luật Hộ tịch phải có sự đồng ý của cha, mẹ người đó và được thể hiện rõ trong Tờ khai; đối với người từ đủ 9 tuổi trở lên thi còn phải có sự đồng ý của người đó." Như vậy, đối với trường hợp của gia đình bạn, con riêng của vợ bạn mới tuổi, mặt khác trong nội dung giấy khai sinh của cháu không có tên cha và ghi đã chết, do đó viêc thay đổi này phải có sự đồng ý của mẹ cháu (tức vợ bạn) và phải ghi rõ trong tờ khai.

Hồ sơ yêu cầu thay đổi họ trong nội dung khai sinh bao gồm:

- Tờ khai (theo mẫu).

-  Bản chính giấy khai sinh của người thay đổi họ tên.

- Các giấy tờ liên quan làm căn cứ cho việc thay đổi (Trường hợp của cháu là do mẹ cháu đã kết hôn với bạn và mong muốn con theo họ của bạn: giấy đăng ký kết hôn).

Theo quy định trên thì yêu cầu của bạn sẽ được giải quyết trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày cơ quan có thẩm quyền nhận đủ giấy tờ trên. Công chức tư pháp - hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch, cùng với bạn ký vào Sổ hộ tịch và báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã, cấp trích lục cho bạn. Trong trường hợp này, nội dung thay đổi họ cho cháu sẽ được ghi vào Giấy khai sinh đã cấp của cháu. Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn được kéo dài thêm không quá 03 ngày làm việc.

Trên đây là tư vấn của Ban biên tập Thư Ký Luật về thủ tục chuyển họ cho con theo họ cha dượng trong giấy khai sinh. Bạn nên tham khảo chi tiết Luật Hộ tịch 2014 để nắm rõ quy định này.

Trân trọng!