Người phạm tội đã ngăn chặn, làm giảm bớt tác hại của tội phạm

 Tội phạm bao giờ cũng là hành vi nguy hiểm cho xã hội, đã gây ra hoặc đe dọa gây ra cho những quan hệ xã hội được luật hình sự bảo vệ. Nếu người phạm tội lại ngăn chặn, làm giảm bớt sự thiệt hại đó, tức là họ đã làm cho mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội giảm bớt
 
Hành động ngăn chặn, làm giảm bớt tác hại có thể do người phạm tội tự làm, cũng có thể do người khác khuyên bảo hoặc bắt làm. Vì vậy, điều luật chỉ quy định “ đã ngăn chặn, làm giảm bớt ” chứ không quy định “ tự ngăn chặn, làm giảm bớt ”. Tất nhiên mức độ làm giảm nhẹ trách nhiệm hình sự sẽ phụ thuộc vào thái độ của người phạm tội đối với việc ngăn chặn, làm giảm bớt thiệt hại. Nếu họ tự hành động sẽ được giảm nhẹ trách nhiệm hình sự hơn các trường hợp phải để người khác khuyên bảo hoặc bắt buộc.
 
Hành động ngăn chặn, làm giảm bớt tác hại phải thực tế xảy ra thì mới coi là tình tiết giảm nhẹ. Nếu có chỉ là khả năng thì không được coi là tình tiết giảm nhẹ.
 
Hành động của người phạm tội phải thực sự ngăn chặn được hoặc làm giảm bớt được tác hại thì mới được coi là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Nếu họ có hành động nhưng không hiệu quả thì không được giảm nhẹ theo tình tiết này.
 
Luật chỉ quy định đã ngăn chặn, làm giảm bớt tác hại chứ không quy định đã ngăn chặn, làm giảm bớt thiệt hại. Do đó cần phải phân biệt: thiệt hại và tác hại không phải bao giờ cũng như nhau; có sự tác hại là thiệt hại, nhưng có sự tác hại không phải là thiệt hại.
 
Mức độ giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của tình tiết này không chỉ phụ thuộc vào thái độ của người phạm tội đối với việc ngăn chặn, làm giảm bớt tác hại mà còn phụ thuộc vào mức độ mà người phạm tội đã ngăn chặn hoặc làm giảm bớt.