Đòi bồi thường thiệt hại do xây dựng công trình liền kề

Trưng cầu giám định để xác định nguyên nhân làm lún, nứt nhà liền kề do xây dựng công trình là một trong những chứng cứ quan trọng mà Tòa án căn cứ vào đó để xác định lỗi, xác định việc bồi thường thiệt hại. Nghĩa vụ chứng minh này thuộc về nguyên đơn. Nguyên đơn yêu cầu giám định nhưng không nộp lệ phí là vi phạm Điều 138 Bộ luật tố tụng dân sự, đồng thời việc giám định không thực hiện được, cũng có nghĩa là nguyên đơn không đưa ra được chứng cứ thì họ phải chịu hậu quả của việc không chứng minh được hoặc chứng minh không đầy đủ.

Hậu quả này không phải bằng quyết định tạm đình chỉ vì không có căn cứ nào của Điều 189 Bộ luật tố tụng dân sự cho phép được tạm đình chỉ. Nếu Tòa án căn cứ điểm đ khoản 1 Điều 168 Bộ luật tố tụng dân sự để trả lại đơn vì chưa đủ điều kiện khởi kiện cũng không chính xác vì: chưa đủ điều kiện khởi kiện là trường hợp các đương sự có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định về các điều kiện cần và đủ để khởi kiện nhưng đương sự đã không thực hiện đầy đủ các điều kiện đó.

Ví dụ: Trong vụ việc tranh chấp đất đai, nếu chưa được Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn hòa giải thì chưa đủ điều kiện để khởi kiện tại Tòa án (Điều 136 (Luật đất đai năm 1993).

Do vậy, theo chúng tôi  khi đương sự (nguyên đơn) không xuất trình được chứng cứ để chứng minh yêu cầu của mình thì Tòa án xử bác yêu cầu và đó là hậu quả mà nguyên đơn phải gánh chịu. Việc bác đơn của Tòa án trong trường hợp này có thể được giải quyết lại khi nguyên đơn đưa ra được chứng cứ để chứng minh yêu cầu bồi thường thiệt hại (điểm c khoản 1 Điều 168 Bộ luật tố tụng dân sự).