Trường hợp phạm tội theo khoản 2 Điều 300 BLHS (tội làm sai lệch hồ sơ vụ án)

   a) Có tổ chức:
 
    Phạm tội làm sai lệch hồ sơ vụ án có tổ chức là trường hợp có sự câu kết chặt chẽ giữa những người cùng thực hiện tội phạm, trong đó có người tổ chức, người thực hành, người xúi giục, người giúp sức.
 
    Khi xác định hành vi làm sai lệch hồ sơ vụ án có tổ chức cần chú ý:
 
    - Đối với người thực hành nhất thiết phải là chủ thể đặc biệt (điều tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán, hội thẩm, thư ký Tòa án, nhận viên tư pháp khác, người bào chữa, người bảo vệ quyền lợi của đương sự) và họ phải trực tiếp thực hiện một trong các hành vi: thêm, bớt, sửa đổi, đánh tráo, hủy, làm hư hỏng các tài liệu, vật chứng của vụ án hoặc bằng các thủ đoạn khác nhằm làm sai lệch nội dung hồ sơ vụ án. Đối với người khác mà không nhất thiết phải là điều tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán, hội thảm, thư ký Tòa án, nhân viên tư pháp khác, người bào chữa, người bảo vệ quyền lợi của đương sự.
 
    - Đối với giúp sức có thể có những hành vi độc lập và nếu tách hành vi đó ra để xem xét thì có thể cấu thành tội phạm khác như: tội khai báo gian dối, tội cung cấp tài liệu sai sự thật, tội vi phạm kê biên, niêm phong…, nhưng vì là người giúp sức trong vụ án làm sai lệch hồ sơ vụ án có tổ chức nên họ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự về các tội phạm đó nữa.
 
    b) Gây hậu quả nghiêm trọng:  
 
    Hậu quả nghiêm trọng do hành vi làm sai lệch hồ sơ vụ án gây ra là những thiệt hại nghiêm trọng về vật chất và phi vật chất cho xã hội.
 
    Những thiệt hại do hành vi làm sai lệch hồ sơ vụ án gây ra trước hết là làm cho việc giải quyết vụ án không đúng pháp luật, có thể dẫn đến các cơ quan tiến hành tố tụng truy cứu trách nhiệm hình sự oan người không có tội hoặc không truy cứu trách nhiệm hình sự người có tội; áp dụng hình phạt quá nặng hoặc quá nhẹ đối với bị cáo; gây thiệt hại nghiêm trọng cho các đương sự trong các vụ án dân sự kinh tế, hành chính, lao động.
 
    Cũng như đối với một số trường hợp gây hậu quả nghiêm trọng quy định ở một số tội phạm khác trong chương này, trong khi chưa có hướng dẫn chính thức của cơ quan có thẩm quyền thì có thể tham khảo Thông tư liên tịch số 02/2001/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BTP ngày 25/12/2001 để xác định hậu quả nghiêm trọng do hành vi làm sai lệch hồ sơ vụ án gây ra, nhất là đối với các thiệt hại về vật chất.
 
    Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 của Điều 300 Bộ luật hình sự, người phạm tội có thể bị phạt tù từ ba năm đến mười năm, là tội phạm rất nghiêm trọng.
 
    Khi quyết định hình phạt đối với người phạm tội, nếu người phạm tội không vì động cơ xấu hoặc không vì nhận hối lộ mà làm sai lệch hồ sơ vụ án và có nhiều tình tiết giảm nhẹ, không có tình tiết tăng nặng hoặc tuy có nhưng mức độ tăng nặng không đáng kể, thì có thể được áp dụng Điều 47 Bộ luật hình sự phạt dưới ba năm tù nhưng không được dưới một năm tù. Nếu người phạm tội vì động cơ xấu hoặc vì nhận hối lội mà làm sai lệch hồ sơ vụ án và có nhiều tình tiết tăng nặng, không có tình tiết giảm nhẹ hoặc nếu có nhưng mức độ giảm nhẹ không đáng kể thì có thể bị phạt đến mười năm tù.