Xin chào Luật sư! Cháu xin luật sư tư vấn giúp cháu một vấn đề như sau: Vừa qua gia đình cháu có ý định bán căn nhà 3 tầng nằm trên diện tích đất 94,5 m2. Bán cả nhà và đất là 1 tỷ 7 cho 2 vợ chồng nhà cậu mợ. Ban đầu, cậu mợ đồng ý mua với giá như trên, hai bên lập bản hợp đồng, tuy nhiên mới chỉ có mẹ cháu ký, bố cháu chưa ký. Vì cần tiền trang trải nợ nên mẹ cháu đã cầm 446 triệu đồng tiền đặt cọc. Được 1 thời gian thì vợ chồng cậu mợ kia ép giá xuống còn 1 tỷ 5, và mẹ cháu ký vào giấy biên nhận tiền (giấy biên nhận là do mợ kia viết, còn mẹ cháu ký và chỉ có mỗi chữ ký của mẹ cháu thôi). Bản hơp đồng trước kia coi như bỏ đi. Vì mẹ cháu muốn giấu bố bán 1 tỷ 5 nên khi viết lại bản hợp đồng mới sau này vẫn ghi là 1 tỷ 7, và bản hợp đồng này đích tay mợ kia viết và vẫn chỉ mới có chữ ký của mẹ cháu thôi, bố cháu chưa ký. Cả bản giấy biên nhận tiền và bản hợp đồng sau này đều chưa có công chứng của xã. Tuy nhiên, vơ chồng cậu mợ kia muốn trả trước 1 tỷ, còn đòi chịu lại 5 trăm triệu. Bố mẹ cháu không đồng ý và sau này bố cháu mới biết là mẹ cháu bán 1 tỷ 5,dĩ nhiên bố cháu không đồng ý bán với giá đó. Do ý đồ muốn mua với giá 1 tỷ 5 và chịu lại ( để quịt tiền) không thành nên vợ chồng kia làm đơn ra xã kiện. Vậy cho cháu hỏi: - Khi bị khởi kiện ra thì phía nhà cháu sẽ được xử như thế nào? - Nếu bây giờ nhà cháu không muốn bán nữa (do đã cãi nhau rồi,không còn tình nghĩa nữa) thì tòa sẽ xử như thế nào? - Số tiền đặt cọc trên sẽ xử lý như thế nào (gia đình cháu cũng không chiếm mà hứa là khi nào có sẽ trả)?
Sự việc của gia đình em cũng khá phức tạp, căn cứ quy định pháp luật về đất đai, hôn nhân và gia đình, bộ luật dân sự thì việc giao dịch trên chưa đảm bảo một số yếu tố như hình thức hợp đồng, chủ thể hợp đồng (mới có mình mẹ em ký hợp đồng trong khi đây là tài sản chung của hai vợ chồng)... trường hợp đưa vụ việc ra giải quyết tại tòa án thì có nhiều căn cứ để kết luận đây là hợp đồng vô hiệu.
Nếu việc đặt cọc là hợp pháp đảm bảo đúng quy định thì khi bên chuyển nhượng không chuyển nhượng nữa - tức là không ký hợp đồng chuyển nhượng nữa sẽ phải trả lại bên đặt cọc toàn bộ số tiền và phải chịu phạt cọc nếu có thỏa thuận.