Kính gửi luật sư: Tôi có việc không giả quyết được về chia di sản thừa kế như sau: Trước kia bố mẹ tôi ly thân, bố tôi bán đi một nửa nhà đất để đưa tiền cho mẹ tôi đi mua chỗ khác ở cùng với em trai đầu. Phần nhà đất còn lại bố tôi ở cùng với em trai thứ 2,. tôi và em gái, hai người coi như thỏa thuận phân chia xong tài sản. Sau này khi em trai thứ hai mất, mẹ tôi ở một mình nên bố tôi lại cho mẹ tôi về ở cùng nhưng tài sản thì vẫn là phần nhà của bố tôi. Cách đây gần 2 năm bố tôi ốm nặng nằm một chỗ, mẹ tôi đã ép bố tôi đưa sổ đỏ cho bà giữ, có biên bản bàn giao sổ đỏ gồm chữ ký của mẹ tôi là người nhận và những người chứng kiến trong gia đình. Năm 2011, bố tôi mất để lại di chúc chia nhà đất đứng tên sổ đỏ là bố tôi cho 3 chị em gồm: tôi, em trai thứ 2 và em gái nhưng mẹ và em trai tôi không coi di chúc là gì, mặc nhiên làm mọi thứ không hỏi ý kiến gì những người có liên quan trong di chúc của bố tôi, khi nói về vấn đề mẹ tôi đưa sổ đỏ để tôi và em gái thực hiện việc phân chia tài sản thừa kế thì mẹ tôi không đưa và xảy ra xung đột giữa em trai với hai chị em gái, không giải quyết được. Vậy tôi khởi kiện đòi quyền thừa kế tại tòa án mà không có sổ đỏ có được không? Tôi nên đưa việc này đên nơi nào giải quyết là đúng thẩm quyền?
Theo thông tin bạn cung cấp, tôi tư vấn như sau:
Trước đây bố mẹ bạn đã ly thân, thỏa thuận phân chia tài sản và bán đi một nửa nhà đất để đưa tiền cho mẹ bạn đi mua chỗ khác. Vậy việc thỏa thuận đó có lập thành văn bản và được công chứng không? Trong trường hợp việc thỏa thuận không phù hợp với quy định của pháp luật thì nhà đất mà mẹ bạn được chia tiền để mua chỗ khác vẫn có 50% giá trị quyền sở hữu nhà ở và sử dụng đất ở của bố bạn (bạn có thể khởi kiện để yêu cầu Tòa án chia thừa kế cả phần này). Bởi vì, bố mẹ bạn chưa có một Bản án hay quyết định của Tòa án về việc ly hôn.
Việc giải quyết tranh chấp về thừa kế thuộc thẩm quyền của Tòa án theo quy định tại điều 25, Điều 33, Điều 35 của Bộ Luật tố tụng dân sự.
Để tiến hành khởi kiện tranh chấp về thừa kế thì thì bạn phải chuẩn bị hồ sơ khởi kiện. Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) là một trong những điều kiện cần phải có nhưng mẹ bạn đã cất giấu. Tuy nhiên, nó không phải là giấy tờ duy nhất, bạn có thể đề nghị cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xin sao hồ sơ liên quan đến thửa đất tranh chấp để hoàn thiện hồ sơ khởi kiện.