Ba tôi ở xã Bình Phục, huyện Thăng Bình, muốn mua bảo hiểm theo hộ gia đình. Người bán BH bảo là tất cả người có tên trong hộ khẩu phải mua bảo hiểm thì mới bán và yêu cầu con trai (tức em trai của tôi) đang ở TP Hồ Chí Minh phải gởi bản sao thẻ BHYT đã mua về thì mới bán BH cho ba tôi. Nhưng em trai tôi (đang tạm trú ở TP HCM) chưa mua bảo hiểm y tế. Theo như lý luận của người bán này thì em tôi muốn mua bảo hiểm thì cần chứng mình ba tôi đã mua BH và ba tôi muốn mua BH thì phải chứng minh được em trai tôi đã mua BH rồi. Nhưng hai người ở xa nhau cả 1000 cây số làm sao có mặt tại một nơi chỉ để mua bảo hiểm cùng lúc? Điều này là bất khả thi. Thử tưởng tượng người thân trong gia đình của tất cả hộ trên cả nước phải về mơi mình sinh sống để mua bảo hiểm y tế theo hộ gia đình. Trong thông tư liên tịch 41/2014/TTLT-BYT-BTC của Bộ y tế và Bộ tài chính, ở điểm a, khoản 5 của điều 1 có quy định về đối tượng mua bảo hiểm y tế hộ gia đình: "Toàn bộ những người có tên trong sổ hộ khẩu, trừ đối tượng quy định tại các khoản 1, 2, 3 và Khoản 4 Điều này và người đã khai báo tạm vắng". Em tôi đã khai báo tạm trú ở TP Hồ Chí Minh rồi nên nghiễm nhiên thuộc đối tượng "người đã khai báo tạm vắng" và không phải mua bảo hiểm y tế hộ gia đình tại địa phương cũng chứng mình rằng mình đã mua bảo hiểm. Em tôi đã gởi bản sao công chứng giấy tạm trú tại TP HCM cho người bán bảo hiểm nhưng người này không đồng ý. Vậy trường hợp này giải quyết như thế nào?
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2015, trong đó quy định tham gia BHYT theo hộ gia đình như bạn trình bày. Ngày 12 tháng 3 năm 2015, Bảo hiểm xã hội Việt Nam mới có Công văn số 777/BHXH-BT hướng dẫn một số nội dung về thu bảo hiểm y tế. Theo đó, hộ gia đình tham gia BHYT lập danh sách theo mẫu D01-HGĐ kê khai thành viên đã có thẻ, thành viên chưa có thẻ BHYT, người tạm trú, tạm vắng từ trên 12 tháng (theo quy định Luật cư trú) có tên trong sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú và có xác nhận của UBND xã, phường, thị trấn (trên mẫu D01-HGĐ); đối với người tham gia BHYT lần đầu thì làm tờ khai theo mẫu TK01-TS, ngoài ra không yêu cầu người tham gia BHYT sao chụp một loại giấy tờ nào khác. BHXH tỉnh đã chỉ đạo BHXH các huyện, thành phố triển khai thực hiện kịp thời quy định này đến các Đại lý thu và tăng cường kiểm tra, giám sát để thực hiện đúng quy định