Hành vi đánh bạc qua mạng - Ảnh minh họa

Đánh bạc là một tội phạm khó xác định về hành vi phạm tội, bởi lẽ có rất nhiều hình thức đánh bạc khác nhau. Việc áp dụng các phương tiện điện tử, kỹ thuật để thực hiện hành vi đánh bạc đã không còn xa lạ, nhưng thực tế vẫn còn nhiều thắc mắc trong việc truy cứu trách nhiệm hình sự.

Đánh bạc như thế nào mới bị truy cứu?

Mỗi tội phạm đều có dấu hiệu cấu thành nhất định và được pháp luật điều chỉnh. Tội đánh bạc theo Khoản 1 Điều 321 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) được quy định như sau:

“Người nào đánh bạc trái phép dưới bất kỳ hình thức nào được thua bằng tiền hay hiện vật trị giá từ 5.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 5.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc hành vi quy định tại Điều 322 của Bộ luật này hoặc đã bị kết án về tội này hoặc tội quy định tại Điều 322 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.”

Như vậy, để hành vi đánh bạc thuộc mộ trong những trường hợp sau sẽ cấu thành tội này:

(1) Đánh bạc trái phép dưới bất kỳ hình thức nào được thua bằng tiền hay hiện vật trị giá từ 5.000.000 đồng đến dưới 50.000.000.

(2) Đánh bạc được thua bằng hiện vật có giá trị dưới 5.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc hành vi tổ chức đánh bạc, gá bạc.

(3) Đánh bạc được thua bằng hiện vật có giá trị dưới 5.000.000 đồng nhưng đã bị kết án về tội này hoặc tội tổ chức đánh bạc, gá bạc, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.

3 trường hợp sẽ cấu thành tội phạm cơ bản của tội Đánh bạc, kể cả đối với hình thức đánh bạc qua mạng.

Đánh bạc qua internet và khung tăng nặng

Các tình tiết ở khung tăng nặng (phạt tù từ 3 đến 7 năm) tại Khoản 2 Điều 321 bao gồm:

- Có tính chất chuyên nghiệp;

- Tiền hoặc hiện vật dùng đánh bạc trị giá 50.000.000 đồng trở lên.

- Sử dụng mạng internet, mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội.

- Tái phạm nguy hiểm.

Có hai nhầm lần phổ biến về khung tăng nặng của tội này:

1. Đánh bạc qua mạng là đánh bạc có tính chất chuyên nghiệp

Về vấn đề này, Điểm d Khoản 2 Điều 1 Nghị quyết 01/2010/NQ-HĐTP có hướng dẫn cụ thể như sau:

“Trường hợp đánh bạc từ năm lần trở lên mà tổng số tiền, giá trị hiện vật dùng đánh bạc của từng lần đánh bạc bằng hoặc trên mức tối thiểu để truy cứu trách nhiệm hình sự (từ 2.000.000 đồng trở lên) và lấy tiền, hiện vật do đánh bạc mà có làm nguồn sống chính thì người đánh bạc phải bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội đánh bạc với tình tiết định khung “có tính chất chuyên nghiệp” quy định tại điểm a khoản 2 Điều 248 của Bộ luật hình sự.”

Văn bản này hướng dẫn Bộ luật hình sự 1999, tuy bộ luật đã được thay thế nhưng văn bản này vẫn là cơ sở để các Tòa án áp dụng tình tiết định khung “có tính chất chuyên nghiệp”.

Như vậy để được xem là “đánh bạc có tính chất chuyên nghiệp” theo BLHS 2015 thì người phạm tội phải đánh bạc từ 5 lần trở lên mà giá trị hiện vật mỗi lần bằng mức tối thiểu để truy cứu TNHS, tức 5 triệu đồng và dùng tiền kiếm được từ đánh bạc làm nguồn sống chính.

2. Chỉ cần đánh bạc qua internet là sẽ bị áp dụng mức tăng nặng

Để áp dụng khung tăng nặng với một hành vi, trước hết hành vi đó phải thỏa mãn dấu hiệu phạm tội của tội phạm, tức phải thuộc 3 trường hợp cấu thành tội này thì hành vi đánh bạc qua mạng mới bị xét vào khung tăng nặng

Có nghĩa:

- Việc đánh bạc qua mạng ít nhất phải thỏa mãn tình tiết được thua bằng hiện vật giá trị từ 5 triệu đồng trở lên.

- Đã bị xử lý hành chính hoặc bị kết án hình sự về tội đánh bạc, tổ chức đánh bạc, gá bạc mà chưa được xóa án tích đã tái phạm.

Đồng thời, Công văn 196/TANDTC-PC hướng dẫn:

- Sử dụng mạng internet, mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội là việc sử dụng mạng internet, mạng máy tính, mạng viễn thông và các phương tiện điện tử để đánh bạc trực tuyến (như hình thành nên các chiếu bạc online hoặc sử dụng mạng internet, mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử để tổ chức đánh bạc, gá bạc).

- Việc người phạm tội sử dụng mạng internet, mạng máy tính, mạng viễn thông và các phương tiện điện tử khác như là phương tiện để liên lạc với nhau (ví dụ: nhắn tin qua điện thoại, qua email, zalo, viber.... để ghi số đề, lô tô, cá độ đua ngựa...) mà không hình thành nên các trò chơi được thua bằng tiền hoặc hiện vật trực tuyến thì không thuộc trường hợp “Sử dụng mạng internet, mạng máy tính, mạng viễn thông và các phương tiện điện tử để phạm tội”.