|
ỦY BAN NHÂN
DÂN
TỈNH CÀ MAU
-------
|
CỘNG HÒA XÃ
HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
|
Số: 2216/QĐ-UBND
|
Cà Mau,
ngày 16 tháng 12 năm 2019
|
QUYẾT
ĐỊNH
VỀ
VIỆC PHÊ DUYỆT SỔ TAY HƯỚNG DẪN XÂY DỰNG NHÀ Ở THÍCH ỨNG VỚI BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
VÀ NƯỚC BIỂN DÂNG
CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH
Căn cứ Luật Tổ chức chính quyền địa
phương ngày 19/6/2015;
Căn cứ Kế hoạch số 03/KH-UBND ngày
08/01/2019 của Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau;
Xét đề nghị của Giám đốc Sở Xây dựng
tại Tờ trình số 3680/TTr-SXD ngày 29/11/2019,
QUYẾT ĐỊNH:
Điều 1. Phê
duyệt, ban hành kèm theo quyết định này là Sổ tay hướng dẫn xây dựng nhà ở
thích ứng với biến đổi khí hậu và nước biển dâng.
Điều 2. Phân
công tổ chức thực hiện
Giao Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai
và tìm kiếm cứu nạn kết hợp với Sở Xây dựng phổ biến Sổ tay hướng dẫn xây dựng
nhà ở thích ứng với biến đổi khí hậu và nước biển dâng trên phạm vi địa bàn
tỉnh Cà Mau.
Điều 3. Chánh
Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh; Giám đốc Sở Xây dựng; Chủ tịch Ủy ban nhân dân
thành phố Cà Mau; Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện; Ban Chỉ huy Phòng chống
thiên tai và tìm kiếm cứu nạn và Thủ trưởng các đơn vị có liên quan chịu trách
nhiệm thi hành Quyết định này.
Quyết định có hiệu lực thi hành kể từ
ngày ký./.
|
Nơi nhận:
-
Như
Điều 3;
- CT, PCT UBND tỉnh;
- Các Sở: XD, TC, KH&ĐT, TN&MT, GTVT;
- Ban Quản lý Khu kinh tế;
- CVP, các PVP UBND tỉnh;
- Cổng Thông tin điện tử tỉnh;
- Phòng QHXD (Ut07), Khối NC-TH;
-
Lưu:
VT.Tr 24/12.
|
KT. CHỦ
TỊCH
PHÓ
CHỦ TỊCH
Lâm Văn Bi
|
SỔ TAY
HƯỚNG
DẪN XÂY DỰNG NHÀ Ở THÍCH ỨNG VỚI BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU VÀ NƯỚC BIỂN DÂNG
(Kèm
theo
Quyết định số: 2216/QĐ-UBND ngày 16 tháng 12 năm
2019 của
Chủ
tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau)
NỘI DUNG
I. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN NGÔI NHÀ
1. Sự hiểu biết về các lực tác động
2. Thiết kế
3. Thi công
3.1. Chất lượng vật liệu xây dựng
3.2. Nền móng
3.3. Công tác xây
3.4. Tay nghề thợ
II. NHỮNG VẤN ĐỀ CẦN TRÁNH
1. Những hư hỏng điển hình
2. Tường gạch vượt mái, cách neo giữ
3. Các bức tường đầu hồi
4. Thi công sàn
5. Tác động của gió lên tường gạch
III. CÁC BIỆN PHÁP GIA CỐ CHỐNG ĐỠ ĐỀ
PHÒNG VÀ GIẢM THIỂU TỐC MÁI,
SẬP NHÀ CHO NHÀ Ở ĐÃ XÂY DỰNG
1. Giảm thiểu tốc mái lợp tôn, Fibro
xi măng bằng bao cát
2. Giảm thiểu tốc mái lợp tôn, Fibro
xi măng bằng thanh nẹp
3. Giảm thiểu tốc mái lợp ngói bằng
chèn vữa
4. Giảm thiểu tốc mái, sập nhà bằng
giằng chữ A kết hợp dây neo
xuống đất
5. Bịt kín các cửa và khe hở chống gió
lùa vào nhà
IV. CÁC BIỆN PHÁP GIA CỐ GIẢM NHẸ THIỆT
HẠI DO NƯỚC BIỂN DÂNG, SÓNG
LỚN
I. CÁC YẾU TỐ ẢNH
HƯỞNG ĐẾN NGÔI NHÀ
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sự làm
việc của ngôi nhà và các phương pháp thi công trong việc kháng lại các tác động
do gió bão gây ra.
Những yếu tố chính được xem xét là:
1. Sự hiểu
biết về các lực tác động
Các lực tác động thực tế thường lớn
gấp 3 - 4 lần các dự tính bởi những người không có kinh nghiệm.
Điều này thường gặp ở những vùng dân
cư nông thôn, ven biển, các vùng chịu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu và nước
biển dâng.
2. Thiết kế
Việc thiết kế ngôi nhà bao gồm cả các
chi tiết thể hiện phương pháp thi công các mối liên kết vật liệu xây dựng được
sử dụng. Người thiết kế cần chỉ rõ những loại vật liệu được sử dụng cùng với
chất lượng và các phương pháp liên kết.
Những yếu tố khác có thể dẫn đến việc
thiết kế không chất lượng gồm:
- Áp lực về tiến độ thời gian gây ảnh
hưởng đến việc kiểm tra chất lượng.
- Sử dụng các quy phạm không phù hợp hoặc thiếu
tham khảo quy phạm.
- Thợ thi công thiếu đào tạo tay nghề.
3. Thi công
3.1. Chất lượng của
các loại vật liệu:
a. Gỗ.
- Chọn gỗ thuộc nhóm có cường độ chịu
lực cho phép.
- Các mối nối gỗ có bị lộ ra và chịu
ảnh hưởng của thời tiết không hay phải được bao phủ.
b. Thép.
- Nên chọn thép không bị gỉ (sắt tráng
kẽm,..).
- Thép phải được đặt đúng vị trí và liên kết
chặt để khỏi xê dịch.
c. Bê tông.
- Cốt liệu (đá, cát) và xi măng phải
được kiểm tra chất lượng trước khi sử dụng.
- Cốt thép trong bê tông phải được đặt
đúng vị trí.
- Bê tông khi đổ phải được đầm đúng
yêu cầu.
d. Công tác mái
- Các loại vật liệu làm mái phải được
chọn phù hợp với yêu cầu.
- Có phương pháp neo giữ mái phù hợp
với vật liệu lựa chọn.
e. Liên kết.
- Các đinh, vít, bu lông và tấm neo
bằng thép nên chọn vật liệu được mạ chống gỉ sét.
- Những chiếc đinh lựa chọn phải đúng
chiều dài, kích cỡ vật liệu.
3.2. Nền móng:
3.2.1. Nền đặc.
Đối với vùng đất cao, cao độ khống chế
tôn nền được xác định theo Độ cao xây dựng (Hxd) của đồ án quy hoạch xây dựng
được cấp thẩm quyền phê duyệt. Trường hợp khu vực xa vị trí có đồ án quy hoạch
xây dựng được cấp thẩm quyền phê duyệt, thì dựa vào quan sát mực nước cao nhất
của thủy triều làm mốc xác định, cao độ khống chế tôn nền được xác định cao hơn
mực nước triều tối thiểu từ 0,3 đến 0,6m.
- Tùy theo sức nặng của công trình và
sức chịu đựng của đất mà chọn loại móng cần phải áp dụng.
- Thông thường chọn loại nền móng nằm
trên đầu cừ: Trường hợp đất không quá xấu và không cần đóng cừ sâu, ta có thể
dùng cừ tràm để làm tăng sức chịu đựng của đất. Thường dùng cừ tràm dài từ 3m -
5m và đóng 25 cây trên mỗi thước vuông, cừ phải đóng từ vòng ngoài đến tim giữa
móng.
- Bê tông nền nhà: Là một hỗn hợp giữa
đá, cát, xi măng và nước. Tùy theo kích cỡ đá mà gọi tên bê tông.
Nếu sử dụng đá có kích cỡ (4 x 6) gọi là bê
tông đá (4 x 6); đá có
kích cỡ (5 x 7) gọi là bê
tông đá (5 x 7), đá có
kích cỡ (1 x 2) gọi là bê
tông đá (1 x 2), bê tông
đá (1 x 2) có đặt
thép tròn gọi là bê tông cốt thép.
Chất lượng bê tông tùy thuộc vào các
vật liệu kết hợp.
Tùy theo loại đá mà ấn định số lượng
cát, xi măng thích hợp.
Nước dùng để trộn bê tông phải càng
sạch càng tốt. Số lượng nước tùy thuộc vào phân lượng đá và cát; với kích cỡ đá
càng nhỏ thì dùng nước càng nhiều để có thể gây độ dẻo tương xứng
cho bê tông, tuy nhiên nếu dùng nhiều nước thì việc đổ bê tông sẽ
dễ dàng nhưng sức bền (chất lượng) của bê tông sẽ bị giảm đi.
3.2.2. Nền rỗng (sàn
trên cọc).
Đối với vùng đất thấp, cao độ khống chế
tôn nền được xác định cao hơn mực nước triều tối thiểu từ 0,3 đến 0,6m.
Tùy loại vật liệu lựa chọn là gỗ, thép
hay bê tông cốt thép.
Các đầu cọc cần được gia cố hợp lý
bằng hệ giằng liên kết các đầu cọc lại tăng độ cứng - ổn định cho sàn nền và
ngôi nhà.
3.3. Công tác xây:
Hồ là một hỗn hợp giữa cát,
xi măng và nước. Hồ dùng để gắn các vật liệu như gạch, đá với nhau, để che chở
các công trình khỏi mau chóng hư hại vì thời tiết,...
Hồ có nhiều loại, phổ biến là sử dụng
hồ xi măng. Các loại hồ:
- Hồ xây, tô tường, tráng nền nhà: một
khối cát trộn với khoảng
400kg xi măng.
- Hồ dùng để tô các hồ nước: một khối
cát trộn với khoảng 600kg xi măng.
3.4. Tay nghề thợ:
- Các mối liên kết bằng bu lông hoặc
số lượng đinh vít không đủ hoặc thiếu các vòng đệm (long đền), kích thước quá
nhỏ sẽ làm vật liệu bật ra khỏi mối liên kết dưới các tải trọng lớn hoặc có khi
bu lông tuột ra khỏi kết
cấu neo.
- Đóng đinh quá tay, khoan quá tay các
lỗ bắt vít.
- Các đinh vít trên mái không chịu
xoắn được vì không được vặn theo phương thẳng đứng, đồng thời tấm lợp mái có độ
dài lớn có thể chuyển vị dọc theo mái.
- Các vị trí khó khăn, nguy hiểm như
tại vị trí ống khói, vị trí mấp mô theo hình dạng mái vào khung mái là hơi khó
có thể thực hiện các mối liên kết đúng giữa lớp bao che mái vào khung mái, vào
kết cấu mái.
- Thiếu các mối liên kết mái lợp ngói
ở những nơi khó thực hiện các mối liên kết hợp lý, như trên nóc mái, chỗ hai mái giao nhau
có máng thu nước mưa.
- Chú ý tới các mối liên kết ở nóc
mái, mái đua, chỗ giao mái, hiên mái.
II. NHỮNG VẤN ĐỀ CẦN
TRÁNH
1. Những hư
hỏng điển hình.
- Tấm lợp mái bật ra khỏi đòn tay.
- Tấm lợp mái, đòn tay, vì kèo bật ra
khỏi tường nhà (nghĩa là toàn bộ kết cấu mái bật ra khỏi tường nhà).
- Kết cấu mái bật ra, tường bị biến
dạng, cong vênh.
- Toàn bộ kết cấu nguyên vẹn nhưng bị
biến dạng (cong, vênh) do giằng không hợp lý.
2. Tường gạch
vượt mái, cách neo giữ
- Tường vượt mái bằng gạch không có
cốt thép là nguy hiểm và và rất dễ bị đỗ dưới tác động của các tải trọng gió.
- Tường cần được bố trí một dầm liên kết bằng
bê tông được neo xuống phía dưới tại các vị trí cột.
3. Các bức
tường đầu hồi
- Các bức tường đầu hồi cần
được gia cố hợp lý bằng các bổ trụ (cột phụ) hoặc bố trí các dầm và cột liên
kết bằng bê tông đối với tường gạch, hoặc có thể nhận được sự chống đỡ theo
phương ngang từ các dàn kèo đã được giằng lại.
4. Thi công nhà sàn
- Các cột chống phải được xử lý tốt và
chôn sâu vào trong đất.
- Các cột liên kết với nhau phải có hệ
giằng.
5. Tác động của gió
lên tường gạch
IV. CÁC BIỆN PHÁP GIA
CỐ CHỐNG ĐỠ ĐỂ PHÒNG VÀ GIẢM THIỂU TỐC MÁI, SẬP NHÀ CHO NHÀ Ở ĐÃ XÂY DỰNG
Có 04 biện pháp giảm thiểu tốc mái lợp
tôn, fibro xi măng (1) bằng bao cát, (2) bằng thanh nẹp, (3) bằng vữa chèn, (4)
giằng chữ A kết hợp neo xuống đất, (5) bịt kín cửa, khe hở chống gió lùa vào
nhà.
1. Giảm thiểu
tốc mái lợp tôn, fibro xi măng bằng bao cát.
Đối với nhà có độ dốc mái lớn, dùng
các bao chứa cát có trọng lượng từ 15 - 20 kg, nối với nhau bằng dây và đặt vắt
qua mái nhà sao cho các bao cát nằm sát trên đầu tấm lợp hoặc mép tiếp giáp của
các tấm lợp. Khoảng cách của các bao là 1,5m ở vùng giữa mái và 1,0m ở vùng
xung quanh. Tốt nhất là đặt ở các vị trí đòn tay hoặc vì kèo (xem hình minh họa).
Đối với nhà có độ dốc nhỏ, làm tương
tự như trên nhưng không nối dây các bao lại với nhau (xem hình minh họa).
Giảm thiểu tốc mái nhà có
độ dốc lớn bằng bao cát
Đối với nhà có độ dốc nhỏ, làm tương tự như
trên nhưng không nối dây các bao lại với nhau (xem hình minh họa).
Giảm thiểu
tốc mái nhà có độ dốc nhỏ bằng bao cát
2. Giảm thiểu
tốc mái lợp tôn, fibro xi măng bằng thanh nẹp.
Đặt lên mái các thanh nẹp (có thể dùng
thép chữ V, thép tròn Ø14, gỗ, cây,...) cách nhau khoảng 1,5m đến 2,0m tại mép
chồng lên giữa hai tấm lợp. Đục lỗ tại đỉnh mút tấm lợp, dùng dây thép đường
kính 2mm buột thanh nẹp vào đòn tay. Dùng vữa xi măng hoặc keo chống thấm để
bịt lỗ đụt tấm lợp
(xem hình minh họa).
Giảm thiểu tốc mái
tôn, fibro xi măng bằng thanh nẹp
Chi tiết mối
buộc
3. Giảm thiểu
tốc mái lợp ngói bằng chèn vữa
Buộc chặt đòn tay, rui, mè bằng dây
thép đường kính 1 - 2mm (có thể đóng đinh), sau đó chèn vữa xi măng - cát (tỷ
lệ 1 - 3) gắn các viên ngói ở 3 - 4 hàng ngói xung quanh mái, xây con lươn mái:
đỉnh mái, dọc phần giáp tường (xem hình minh họa).
Giảm thiểu tốc mái
ngói bằng vữa chèn
Xây con chạch
và chèn vữa xi măng - cát gắn các viên ngói
4. Giảm thiểu
tốc mái, sập nhà bằng giằng chữ A kết hợp dây neo xuống đất
a) Đối với nhà mái lợp tôn, fibro xi măng:
Đặt các thanh chặn ngang bằng cây (gỗ,
thép) lên mái cách nhau khoảng 1,0m, đặt tiếp các giằng chữ A (đỉnh chữ A nằm ở đỉnh mái)
cách nhau khoảng 2,5m lên thanh chặn ngang, cột thanh chặn ngang vào thanh
giằng chữ A bằng dây thép (hoặc các loại dây khác). Sau đó dùng dây thép hoặc
dây thừng neo các giằng chữ A vào các cọc cây đóng sâu xuống đất khoảng 1 - 1,5m (xem hình
minh họa).
Giằng chữ A
kết hợp dây neo đối với nhà mái
lợp tôn, fibro xi măng
b) Đối với nhà mái lá:
Đặt tấm phên, liếp hoặc lưới mắt cáo
lên mái trước khi thực hiện tương tự như trên (xem hình minh họa).
Giằng chữ A kết hợp
dây neo đối với nhà mái lá
Chi tiết
giằng buộc đối với nhà mái
lá
5. Bịt kín
cửa và khe hở chống gió lùa vào nhà
Cài chặt chốt cửa ra vào, cửa sổ, neo
cửa bằng đòn cây vào tường nhà để phòng gió giật làm bung cửa; dán cửa kính
bằng băng keo dính bản rộng để giảm thiểu vỡ kính; bịt các khe hở giữa đỉnh
tường và mái, các lỗ thông gió tường đầu hồi và trên cửa (xem hình minh họa).
Giằng chống cửa đi,
cửa sổ
V. CÁC BIỆN PHÁP GIA
CỐ GIẢM NHẸ THIỆT HẠI DO NƯỚC BIỂN DÂNG, SÓNG LỚN
- Khi bão xảy ra các vùng ven biển
thường xảy ra hiện tượng nước biển dâng và sóng lớn, vì vậy cần chú ý đến các
biện pháp đảm bảo an toàn cho người dân, nhà cửa và tài sản.
- Trước mùa mưa bão, chính quyền các
cấp tổ chức phân loại nhà, công trình theo hướng dẫn của sổ tay.
- Các công trình công cộng như: Trường
học, trụ sở cơ quan nhà nước,...được thiết kế và thi công tuân thủ tiêu chuẩn,
quy chuẩn kỹ thuật xảy ra bão không vượt quá cấp bão trong thiết kế có thể là
địa điểm trú ngụ an toàn. Khi xảy ra bão có cấp lớn hơn cấp thiết kế phải di
dân ra khỏi vùng ảnh hưởng của bão đến vùng an toàn.
- Các công trình phục vụ di dân tránh
bão phải được kiểm tra về điều kiện kỹ thuật, sự phù hợp của công trình với các
tiêu chuẩn, quy chuẩn hiện hành và điều kiện địa hình, địa vật để tránh hiện
tượng nước biển dâng và sóng lớn. Trong trường hợp cần thiết phải tiến hành gia
cố để đảm bảo an toàn.
- Công trình phục vụ di dân tránh bão
nên chọn vị trí xây dựng an toàn, tránh được nước biển dâng, sóng lớn. Đối với
các công trình công cộng vị trí xây dựng công trình phải gần khu dân cư tập
trung, giao thông thuận tiện đi lại giúp dân sơ tán dễ dàng khi có bão.
- Lợi dụng địa hình, địa vật làm thay
đổi tốc độ, hướng gió, hướng lũ, ngăn cản bớt sự tác động trực tiếp của gió
bão, lũ lụt đối với công trình để hạn chế tối đa tác hại của nó.
Lưu ý
- Sau khi giông bão đã đi qua, cần
khuyến cáo bà con tháo dỡ các bao cát giằng chống trên mái nhà xuống, tránh lâu
ngày bao bì vỡ phát tán cát (cát bay) làm ô nhiễm môi trường, có thể gây thủng
mái.
- Đối với các trường hợp hộ gia đình
neo đơn, người già
được lực lượng dân quân, lực lượng xung kích của các đoàn thể tham gia ứng phó,
hỗ trợ giằng chống nhà ở phải có kế hoạch tháo dỡ, giải tỏa các vật tư đã giằng
chống trở lại hiện trạng ban đầu.