Bản án về tranh chấp lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản số 118/2023/HS-ST

TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HUẾ, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ

BẢN ÁN 118/2023/HS-ST NGÀY 04/05/2023 VỀ TRANH LẠM DỤNG TÍN NHIỆM CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN

Ngày 04 tháng 5 năm 2023, tại Trụ sở Tòa án nhân dân thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự sơ thẩm thụ lý số: 82/2023/HSST ngày 17 tháng 3 năm 2023, theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số: 105/2023/QĐXXST-HS ngày 16 tháng 3 năm 2023 đối với bị cáo:

Đặng Bá T (tên gọi khác: R), sinh ngày 02/8/1983 tại tỉnh Thừa Thiên Huế; nơi cư trú: 0 Đ, phường T, thành phố H, tỉnh Thừa Thiên Huế; nghề nghiệp: Lao động tự do; trình độ văn hóa: 8/12; giới tính: Nam; dân tộc: Kinh; quốc tịch: Việt Nam; tôn giáo: Không; con ông Đặng Bá H (đã chết) và bà Mai Thị N, sinh năm 1948; vợ, con: Chưa có; tiền án, tiền sự: Không.

Quá trình nhân thân: Lúc nhỏ sinh sống với gia đình tại thành phố H, tỉnh Thừa Thiên Huế, học hết lớp 8/12 thì nghỉ học ở nhà phụ giúp gia đình. Lao động tự do cho đến ngày phạm tội.

Bị cáo bị bắt tạm giam tại Nhà tạm giữ Công an thành phố H từ ngày 21/11/2022 cho đến nay. Có mặt.

* Bị hại: Bà Mai Thị N, sinh năm 1948.

Địa chỉ: 5 Đ, phường T, thành phố H, tỉnh Thừa Thiên Huế. Có mặt.

* Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

1. Anh Nguyễn Tấn H1, sinh năm 1973.

Địa chỉ: 2 Đ, phường T, thành phố H, tỉnh Thừa Thiên Huế. Vắng mặt.

2. Anh Lê Châu Nhật Q, sinh năm 1994.

Địa chỉ: 2 H, phường P, thành phố H, tỉnh Thừa Thiên Huế. Vắng mặt.

3. Chị Trần Thị Trà M, sinh năm 1974.

Địa chỉ: 7 B, phường P, thành phố H, tỉnh Thừa Thiên Huế. Có mặt.

4. Chị Trần Thị Ty T1, sinh năm 1972.

Địa chỉ: 2 Đ, phường T, thành phố H, tỉnh Thừa Thiên Huế. Vắng mặt.

5. Anh Nguyễn Hữu Q1, sinh năm 1987.

Địa chỉ: 1 B, phường P, thành phố H, tỉnh Thừa Thiên Huế. Vắng mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Đặng Bá T là con ruột của bà Mai Thị N (sinh năm 1948) và cùng sinh sống tại số nhà E đường Đ, phường T, thành phố H, tỉnh Thừa Thiên Huế. Vào ngày 18/7/2022, bà N đi vào thành phố Hồ Chí Minh để thăm con. Do T là người nghiện ma tuý nên trước khi đi bà N nhờ bà Trần Thị Ty T1 (sinh năm 1972) ở gần nhà giám sát hành động của Đặng Bá T để báo cho bà N biết.

Ngày 20/7/2022, T liên lạc với bà N hỏi đi đâu, thì bà N nói: “Đã đi xa rồi, bưa mi quá đi, tau giao nhà cửa, tài sản vật dụng trong nhà cho mi sử dụng, quản lý, mi ưa làm gì thì làm, tao không về nữa”. Lợi dụng sự tin tưởng việc bà N giao nhà nên T nảy sinh ý định lấy các tài sản trong nhà đem đi bán lấy tiền tiêu xài. Từ ngày 20/7/2022 đến ngày 07/8/2022, T đã 06 (lần) thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản của bà N, cụ thể như sau:

Lần thứ nhất: Trưa ngày 20/7/2022, T lấy 01 (một) cái lư bằng kim loại đồng (gồm đỉnh và đế tròn), cao 50cm, rộng 40cm để trên bàn thờ, đem đến Cơ sở đúc đồng tại số G B, phường P, thành phố H gặp anh Lê Châu Nhật Q (sinh năm: 1994) là chủ cơ sở đúc đồng và bán với giá 1.000.000 đồng.

Lần thứ hai: Ngày 24/7/2022, T nhờ anh Nguyễn Tấn H1 đến nhà tháo 01 (một) bộ máy điều hòa nhãn hiệu: Midea 1HP, màu trắng, gắn trong phòng ngủ của bà N để đem đi bán. T bán cho anh H1 với giá 3.200.000 đồng. Anh H1 nhận mua rồi đưa đến quầy sửa chữa điện lạnh tại địa chỉ: số F Đ, phường T, thành phố H để cất giữ.

Lần thứ ba: Ngày 28/7/2022, T tiếp tục gọi anh Nguyễn Tấn H1 đến và bán 01 (một) tủ lạnh hiệu Panasonic 2678S, màu trắng, tại phòng bếp với giá 1.500.000 đồng. Khi anh H1 đến nhà kiểm tra và nhận mua 01 (một) tủ lạnh nêu trên thì bà T1 báo cho anh H1 biết việc T tự ý lấy tài sản của bà N đem đi bán và bà T1 nhờ anh H1 nhận mua rồi giao tủ lạnh lại cho bà T1 cất giữ nhưng không cho T biết. Anh H1 nhận lời và mua lại tủ lạnh nêu trên giao lại bà T1 đồng thời cất giữ 01 (một) bộ máy điều hòa nhãn hiệu: Midea 1HP, màu trắng đã mua trước đó theo đề nghị của bà N.

Lần thứ tư: Ngày 03/8/2022, bà Trần Thị Trà M (sinh năm: 1974) có quan hệ là bà con với bà N biết T ở nhà tự ý lấy 01 (một) bộ bàn ghế salon bằng gỗ (bao gồm 01 bàn lớn dài và 01 bàn nhỏ, 02 ghế đơn và 01 ghế dài) của bà N đem bán cho người khác. Do biết bà N1 đi vắng và muốn giữ lại tài sản trên nên bà M đến nhà T nhận mua bộ bàn ghế salon trên với giá 4.300.000 đồng, rồi đưa về nhà kho cất giữ cho bà N.

Lần thứ năm: Ngày 07/8/2022, T lấy 01 (một) cái quạt đứng hiệu SHLK, màu đen của bà N đem đến F Đ, phường T, thành phố H tiếp tục bán cho anh Nguyễn Tấn H1 với giá 100.000 đồng. Anh H1 mua lại tài sản và cất giữ theo đề nghị của bà N.

Lần thứ sáu: Chiều ngày 07/8/2022, T gọi anh Nguyễn Hữu Q1 (sinh năm 1987) đến nhà mua 01 (một) cái máy giặt hiệu SANYO – 20017974, loại: 8,5kg. Sau khi xem xong, Q1 nhận mua máy giặt trên với giá 500.000 đồng rồi đưa về nhà sử dụng.

Ngày 08/11/2022, bà Mai Thị N trở về và làm đơn tố giác Đặng Bá T ở nhà đem các tài sản do bà quản lý đem đi bán lấy tiền tiêu xài đến cho Công an phường T thì những người mua tài sản của T đã giao nộp các tài sản trên cho Cơ quan công an giải quyết theo quy định của pháp luật.

Bản Kết luận định giá tài sản số 211/KL-HĐĐGTS ngày 18/8/2022 của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự thành phố H kết luận:

- 01 (một) cái lư bằng kim loại đồng (gồm đỉnh và đế tròn), cao 50cm, rộng 40cm đã qua sử dụng, tại thời điểm định giá ngày 20/7/2022, có giá trị: 1.000.000 đồng.

- 01 (một) bộ máy điều hòa nhãn hiệu: Midea 1HP, màu trắng, đã qua sử dụng, tại thời điểm định giá ngày 24/7/2022 có giá trị 2.500.000 đồng.

- 01 (một) tủ lạnh hiệu Panasonic 2678S, màu trắng, đã qua sử dụng, tại thời điểm định giá ngày 28/7/2022 có giá trị 3.000.000 đồng.

- 01 (một) bộ bàn ghế salon bằng gỗ (bao gồm 01 bàn lớn dài và 01 bàn nhỏ, 02 ghế đơn và 01 ghế dài), đã qua sử dụng tại thời điểm định giá ngày 03/8/2022 có giá trị 8.000.000 đồng.

- 01 (một) cái quạt đứng hiệu SHLK, màu đen, đã qua sử dụng tại thời điểm định giá ngày 07/8/2022 có giá trị 100.000 đồng.

- 01 (một) cái máy giặt hiệu SANYO – 20017974, loại: 8,5kg đã qua sử dụng tại thời điểm định giá ngày 07/8/2022có giá trị 2.400.000 đồng.

Tổng giá trị tài sản mà Đặng Bá T chiếm đoạt là 17.000.000 đồng (Mười bảy triệu đồng).

Quá trình điều tra, truy tố xác định bị cáo T không phạm vào tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự nào. T thành khẩn khai báo về toàn bộ hành vi phạm tội của mình, đã tự nghuyện bồi thường thiệt hại, phạm tội lần đầu thuộc trường hợp ít nghiêm trọng, bị hại xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

* Vật chứng tạm giữ:

- 01 (một) cái lư bằng kim loại đồng (gồm đỉnh và đế tròn), cao 50cm, rộng 40cm đã qua sử dụng.

- 01 (một) bộ máy điều hòa nhãn hiệu: Midea 1HP, màu trắng, đã qua sử dụng.

- 01 (một) tủ lạnh hiệu Panasonic 2678S, màu trắng, đã qua sử dụng.

- 01 (một) bộ bàn ghế salon bằng gỗ (bao gồm 01 bàn lớn dài và 01 bàn nhỏ, 02 ghế đơn và 01 ghế dài), đã qua sử dụng.

- 01 (một) cái quạt đứng hiệu SHLK, màu đen, đã qua sử dụng.

- 01 (một) cái máy giặt hiệu SANYO – 20017974, loại: 8,5kg đã qua sử dụng. (BL: 53-58).

* Xử lý vật chứng: Ngày 15/12/2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố H ra Quyết định xử lý vật chứng số: 239A, trả lại cho chủ sở hữu bà Mai Thị N các tài sản nêu trên, bà N nhận lại tài sản và không có yêu cầu gì thêm và xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

* Về dân sư: Anh Lê Châu Nhật Q, anh Nguyễn Tấn H1, anh Nguyễn Hữu Q1 và bà Trần Thị Trà M đã nhận lại đủ số tiền Đặng Bá T đã bồi thường và không có yêu cầu gì thêm.

Tại bản Cáo trạng số 99/CT-VKSTPH ngày 16/3/2023 của Viện kiểm sát nhân dân thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế đã truy tố bị cáo Đặng Bá T về tội: “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 175 Bộ luật hình sự.

Tại phiên tòa, Đại diện Viện kiểm sát nhân dân thành phố H giữ nguyên truy tố, đề nghị Hội đồng xét xử tuyên bố bị cáo Đặng Bá T phạm tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”. Đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng điểm a khoản 1 Điều 175, điểm b, i, s khoản 1, khoản 2 Điều 51 của Bộ luật hình sự, xử phạt bị cáo Đặng Bá T từ 06 đến 09 tháng tù.

Về xử lý vật chứng: Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố H ra Quyết định xử lý vật chứng số: 239A, trả lại cho chủ sở hữu bà Mai Thị N các tài sản bị cáo chiếm đoạt, bà N nhận lại tài sản và không có yêu cầu gì thêm, nên đề nghị Hội đồng xét xử không xem xét.

Về trách nhiệm dân sự: Bị hại đã nhận lại tài sản không có yêu cầu gì thêm;

người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan đã nhận lại tiền, không có yêu cầu gì thêm, nên đề nghị Hội đồng xét xử không xem xét.

Về án phí hình sự sơ thẩm: Bị cáo Đặng Bá T phải chịu theo luật định.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Trong khoảng thời gian từ 20/7/2022 đến ngày 07/8/2022, tại số nhà E Đ, phường T, thành phố H, tỉnh Thừa Thiên Huế, Đặng Bá T lợi dụng sự tin tưởng của mẹ mình là bà Mai Thị N về việc giao tài sản ở trong nhà cho T quản lý, sử dụng, T đã bán các tài sản của bà N giao quản lý, sử dụng để lấy tiền tiêu xài gồm: 01 bộ lư đồng bằng kim loại, 01 máy điều hòa nhãn hiệu Midea 1HP, 01 tủ lạnh hiệu Panasonic 2678S, 01 bộ bàn ghế bằng gỗ, 01 quạt đứng hiệu SHLK, 01 máy giặt hiệu Sanyo-20017974 loại 8,5kg. Qua định giá, tài sản bị chiếm đoạt có tổng giá trị là: 17.000.000 đồng. Do đó, Viện kiểm sát nhân dân thành phố Huế truy tố bị cáo Đặng Bá T về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 175 của Bộ luật hình sự là có căn cứ, đúng pháp luật.

[2] Xét tính chất, mức độ hành vi phạm tội, tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự và nhân thân của bị cáo, thấy rằng: Bị cáo Đặng Bá T là người có năng lực trách nhiệm hình sự, nhận thức rõ hành vi của mình là vi phạm pháp luật, nhưng do muốn có tiền tiêu xài, bị cáo đã có hành vi lạm dụng tín nhiệm tài sản của mẹ bị cáo. Hành vi phạm tội của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, xâm đến tài sản của người khác được pháp luật bảo vệ, ảnh hưởng đến trật tự trị an tại địa phương. Do đó, cần xử phạt bị cáo với mức phạt thích đáng tương xứng với tính chất và mức độ của hành vi phạm tội nhằm răn đe, giáo dục và phòng ngừa chung.

Tuy nhiên, khi quyết định hình phạt xem xét cho bị cáo được hưởng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự là đã bồi thường thiệt hại, phạm tội lần đầu thuộc trường hợp ít nghiêm trọng, thành khẩn khai báo, bị hại xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo là các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại điểm b, i, s khoản 1, khoản 2 Điều 51 của Bộ luật hình sự; bị cáo không phạm vào tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự nào. Bị cáo có nhân thân tốt, chưa có tiền án, tiền sự.

[3] Hành vi, quyết định tố tụng của Điều tra viên, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử là đúng theo quy định của pháp luật.

[4] Về xử lý vật chứng:

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố H ra Quyết định xử lý vật chứng số: 239A, trả lại cho chủ sở hữu bà Mai Thị N các tài sản bị cáo chiếm đoạt, bà N nhận lại tài sản và không có yêu cầu gì thêm, nên Hội đồng xét xử không xem xét.

[5] Trách nhiệm dân sự: Bị hại đã nhận lại tài sản không có yêu cầu gì thêm;

người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đã nhận lại tiền, không có yêu cầu gì thêm, nên Hội đồng xét xử không xem xét.

[6] Về án phí hình sự sơ thẩm: Bị cáo Đặng Bá T phải chịu theo luật định. Vì các lẽ trên, sản”.

QUYẾT ĐỊNH

1. Tuyên bố bị cáo Đặng Bá T phạm tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài

2. Áp dụng điểm a khoản 1 Điều 175, điểm b, i, s khoản 1, khoản 2 Điều 51 của Bộ luật hình sự:

Xử phạt bị cáo Đặng Bá T (tên gọi khác: R) 08 (tám) tháng tù, thời gian chấp hành hình phạt tính từ ngày bắt tạm giam là ngày 21/11/2022.

3. Về án phí hình sự sơ thẩm: Áp dụng Điều 23 của Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội:

- Bị cáo Đặng Bá T phải chịu 200.000 đồng (Hai trăm nghìn đồng).

4. Án sơ thẩm xét xử công khai, bị cáo, bị hại có quyền kháng cáo bản án này trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan vắng mặt có quyền kháng cáo bản án trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được bản án hoặc niêm yết bản án.