Bản án 156/2017/HSST ngày 27/09/2017 về tội vi phạm các quy định bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ

TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN SÔNG MÃ, TỈNH SƠN LA

BẢN ÁN 156/2017/HSST NGÀY 27/09/2017 VỀ TỘI VI PHẠM CÁC QUY ĐỊNH BẢO VỆ ĐỘNG VẬT THUỘC DANH MỤC LOÀI NGUY CẤP, QUÝ, HIẾM ĐƯỢC ƯU TIÊN BẢO VỆ

Ngày 27 tháng 9 năm 2017 tại trụ sở Tòa án nhân dân huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La xét xử sơ thẩm vụ án hình sự thụ lý số 144/2017/HSST ngày 15/9/2017 đối với các bị cáo sau đây:

1. Họ và tên: Thào Sống L, sinh năm 1981; Trú quán: bản NC 2, xã ĐM, huyện SM, tỉnh Sơn La; Nghề nghiệp: trồng trọt; Quốc tịch: Việt Nam; Dân tộc: Mông; Tôn giáo: Không; Trình độ văn hoá: 9/12; Đảng, Đoàn thể: Trưởng bản NC

2, ĐM, SM, Đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam - Bị Ủy ban kiểm tra Huyện ủy Sông Mã đình chỉ sinh hoạt đảng tại Quyết định số 64 – QĐ ngày 14/7/2017; Con ông: Thào Nủ T (sinh năm 1954) và bà: Giàng Thị M (sinh năm 1956), có vợ: Giàng Thị V (sinh năm 1982) và có 05 người con (lớn nhất sinh năm 1999, nhỏ nhất sinh năm 2014); Tiền án, tiền sự: không; Bị cáo bị bắt tạm giữ, tạm giam từ ngày 07/7/2017 đến nay có mặt tại phiên toà.

2. Họ và tên: Vừ Nhịa C, sinh năm 1957; Trú quán: bản NP, xã ML, huyện SC, tỉnh Sơn La; Nghề nghiệp: trồng trọt; Quốc tịch: Việt Nam; Dân tộc: Mông; Tôn giáo: Không; Trình độ văn hoá: 02/12; Đảng, Đoàn thể: không; Con ông: Vừ Dua L (đã chết) và bà Và Thị D (sinh năm 1938); Có vợ là Vàng Thị Ch (sinh năm 1958) và có 13 người con (lớn nhất sinh năm 1975, nhỏ nhất sinh năm 2006); Tiền án, tiền sự: không; Bị cáo được tại ngoại tại địa phương đến nay có mặt tại phiên toà.

* Người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan: Giàng Thị V, sinh năm 1982.

Trú quán: bản NC 2, xã ĐM, huyện SM, tỉnh Sơn La. Có mặt.

* Người bào chữa cho bị cáo Thào Sống L: Ông Cầm Trọng Thủy - Trợ giúp viên pháp lý thuộc Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Sơn La. Có mặt.

NHẬN THẤY

Các bị cáo Thào Sống L, Vừ Nhịa C bị Viện kiểm sát nhân dân huyện Sông Mã truy tố về hành vi phạm tội như sau:

Hồi 04 giờ 30 phút ngày 07/7/2017 tổ công tác Công an huyện Sông Mã phối hợp cùng cán bộ Hạt Kiểm lâm Sông Mã và cán bộ Đồn Công an Mường Lầm, Sông Mã đã phát hiện bắt quả tang bị cáo Thào Sống L đang có hành vi vận chuyển một cá thể động vật đang còn sống (nghi là cá thể Gấu ngựa) tại khu vực bản gần bản NC 2, xã ĐM, huyện Sông Mã. Lúc đó sau xe C L có một đối tượng đã nhảy ra khỏi xe và tẩu thoát, tổ công tác đã lập biên bản bắt người phạm tội quả tang đối với Thào Sống L.

Vật chứng thu giữ: một cá thể động vật còn sống có lông màu đen ở cổ có vành trắng hình chữ V nghi là Gấu ngựa nhốt trong một chiếc lồng sắt, một xe mô tô nhãn hiệu Honda kiểu xe Wave α BKS 26B1 – 196.95, một điện thoại di động, 1.000.000đ và một số đồ vật, tài sản khác.

Cùng ngày 07/7/2017 tổ công tác đã tiến hành cân tịnh trọng lượng cá thể nghi là Gấu ngựa có trọng lượng 06 Kg.

Ngày 08/7/2017 Cơ quan CSĐT Công an huyện Sông Mã đã tiến hành trưng cầu giám định về chủng loài động vật hoang dã gửi Viện sinh thái và tài nguyên sinh vật – Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.

Tại bản kết luận giám định động vật số 587/STTNSV ngày 11/7/2017 của Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam–Cơ quan thẩm quyền khoa học CITES Việt Nam kết luận:

 “1. 01 (một) cá thể động vật (còn sống) là loài Gấu ngựa có tên khoa học là Ursus thibetanus.

2. Loài Gấu ngựa Ursus thibetanus thuộc phụ lục I, Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ (Ban hành kèm theo Nghị định 160/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 C Chính phủ).

3. Loài Gấu ngựa Ursus(Selenarctos) thibetanus thuộc nhóm IB (nhóm nghiêm cấm khai thác sử dụng vì mục đích thương mại) Nghị định 32/2006/NĐ-CP, ngày 30/3/2006 C Chính phủ.

4. Loài Gấu ngựa Ursus thibetanus thuộc phụ lục I Danh mục các loài động vật, thực vật hoang dã quy định trong các Phụ lục của Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp (Ban hành kèm theo Thông tư 04/2017/TT-BNNPTNT ngày 24/02/2017, của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn)”.

Ngay sau khi bị bắt Thào Sống L khai nhận: cá thể Gấu ngựa là do L mua lại của bị cáo Vừ Nhịa C vào đầu tháng 6/2017. Khi tiến hành điều tra C khai nhận hành vi bán Gấu ngựa cho L. Ngày 01/8/2017 cơ quan CSĐT Công an huyện Sông Mã đã khởi tố bị can đối với Vừ Nhịa C.

Quá trình điều tra các bị cáo khai nhận:

Vào khoảng cuối tháng 5/2017 trong lúc đang đi làm nương, Vàng Nhịa C gặp ba người đàn ông dân tộc Mông không rõ tên, tuổi địa chỉ đi qua nương mang theo một cá thể Gấu ngựa còn sống nặng khoảng hơn 3kg và đặt vấn đề bán lại cho C. Sau khi thỏa thuận C nhất trí mua với giá 12.000.000đ và nuôi nhốt tại lán nương. Đến khoảng đầu tháng 6/2017 Thào Sống L đến đặt vấn đề mua lại cá thể Gấu ngựa với Vừa Nhịa C. C nhất trí bán cho L với giá 14.000.000đ, và L trả thêm cho C 1.000.000đ tiền công nuôi.

Đến khoảng 22h ngày 06/7/2017 có một người đàn ông dân tộc kinh không xác định được tên, tuổi địa chỉ mang theo một chiếc lồng sắt đến nhà L đặt vấn đề hỏi mua cá thể Gấu ngựa. L nhất trí bán với giá 17.000.000đ, vì không mang đủ tiền nên người này ngủ lại nhà L. Khoảng 04 giờ 30 phút, ngày 07/7/2017 L chở người đàn ông cùng với chiếc lồng sắt đựng cá thể Gấu ngựa đi từ nhà L xuống đến gần đường nhựa liên xã ĐM – Mường Lầm thì bị tổ công tác Công an huyện Sông Mã phối hợp với cán bộ Hạt Kiểm lâm Sông Mã và cán bộ Đồn Công an Mường Lầm phát hiện bắt quả tang cùng vật chứng, người đàn ông ngồi sau xe C L đã chạy thoát.

Về nguồn gốc cá thể Gấu ngựa, C khai mua của ba người đàn ông dân tộc Mông không quen biết, còn người đàn ông dân tộc kinh đã thỏa thuận mua cá thể Gấu và đi cùng L ngày 07/7/2017. Quá trình điều tra không xác định được đối tượng trên, nên không có căn cứ để xử lý.

Tại cáo trạng số 105/KSĐT – MT ngày 12/9/2017 C Viện kiểm sát nhân dân huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La đã truy tố các bị cáo Thào Sống L, Vừ Nhịa C về tội: Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, theo quy định tại khoản 1 Điều 190 Bộ luật hình sự.

Tại phiên tòa đại diện Viện kiểm sát giữ quyền công tố vẫn quan điểm truy tố đối với bị cáo và đề nghị HĐXX:

- Áp dụng khoản 1 điều 190, điểm p, q, h khoản 1 điều 46; khoản 1, 2 điều 60 Bộ luật hình sự xử phạt: Thào Sống L từ 09 đến 12 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, thử thách từ 18 đến 24 tháng.

- Áp dụng khoản 1 điều 190, điểm p, h khoản 1 điều 46; khoản 1, 2 điều 60 Bộ luật hình sự xử phạt: Vừ Nhịa C từ 09 đến 12 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, thử thách từ 18 đến 24 tháng.

Không áp dụng hình phạt bổ sung đối với bị cáo.

Vật chứng: Đề nghị áp dụng khoản 1 điều 41 Bộ luật hình sự và điểm a khoản 2 điều 76 Bộ luật tố tụng hình sự.

Đối với 01 (một) cá thể Gấu ngựa còn sống có trọng lượng khoảng 6kg tiếp tục giao cho Trung tâm cứu hộ Động vật hoang dã Hà Nội chăm sóc và nuôi dưỡng; Đối với xe mô tô trả lại cho người liên quan, trả lại các giấy tờ cá nhân và01 điện thoại di động cho bị cáo, tạm giữ để đảm bảo thi hành án 1.000.000đ. Tất cả các tài sản trên là của Thào Sống L.

* Quan điểm của người bào chữa cho bị cáo Thào Sống L tại phiên tòa: xác định thủ tục điều tra, tuy tố, xét xử là đúng các quy định của Bộ luật tố tụng hình sự, bị cáo bị xét xử về tội: Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, theo quy định tại khoản 1 Điều 190 Bộ luật hình sự là đúng người, đúng tội, không oan. Quá trình lượng hình đề nghị HĐXX xem xét: bị cáo có nhân thân tốt, là người dân tộc thiểu số, nhận thức có phần hạn chế, chưa có tiền án, tiền sự, là đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam, và căn cứ vào tính chất đặc điểm của hành vi phạm tội: phạm tội lần đầu thuộc trường hợp ít nghiêm trọng, cá thể Gấu ngựa đã được thu hồi và bảo vệ, chưa gây ra thiệt hại, quá trình điều tra đã ăn năn hối cải và khai ra đồng phạm khác giúp cơ quan điều tra nhanh chóng giải quyết được vụ án là các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại các điểm p, q, h khoản 1 điều 46 Bộ luật hình sự, đề nghị HĐXX cho bị cáo được hưởng án treo, cải tạo tại địa phương.

Căn cứ vào các chứng cứ, tài liệu đã được thẩm tra tại phiên toà, căn cứ vào kết quả tranh luận tại phiên toà, trên cơ sở xem xét đầy đủ, toàn diện tài liệu, chứng cứ, ý kiến của Kiểm sát viên, các bị cáo, người bào chữa.

XÉT THẤY

Các bị cáo Thào Sống L, Vừ Nhịa C biết việc săn bắt, nuôi nhốt, mua bán các động vật hoang dã thuộc danh mục loài nguy cấp quý hiếm bị pháp luật cấm nhưng vì ham lợi nên khoảng cuối tháng 5/2017 bị cáo Vừ Nhịa C đã mua một cá thể Gấu ngựa với giá 12.000.000đ về nuôi nhốt. Đến đầu tháng 6/2017 C bán lại cho Thào A L với giá 15.000.0000đ, hưởng lợi 3.000.000đ. Ngày 06/7/2017 L thỏa thuận bán lại cá thể Gấu ngựa cho một người đàn ông không quen biết với giá17.000.000đ để hưởng lợi 2.000.000đ.Hành vi phạm tội của các bị cáo được chứng minh bằng các chứng cứ sau:

- Biên bản bắt người phạm tội quả tang lập hồi 04 giờ 30 phút ngày07/7/2017 tại khu vực bản bản NC 2, ĐM, Sông Mã đối với Thào Sống L cùng vật chứng thu giữ là 01 cá thể Gấu ngựa có trọng lượng 06 kg.

- Kết luận giám định số 587/STTNSV ngày 11/7/2017 của Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam–Cơ quan thẩm quyền khoa học CITES Việt Nam đối với cá thể Gấu ngựa thu giữ được.

- Lời khai nhận tội của các bị cáo.

Từ những căn cứ trên có đủ cơ sở kết luận các bị cáo Thào Sống L, Vừ Nhịa C phạm tội: Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ. Tội phạm và hình phạt được quy định tại khoản 1 điều 190 Bộ luật hình sự, có các mức hình phạt cụ thể: phạt tiền tự năm mươi triệu đồng đến năm trăm triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc bị phạt tù từ sáu tháng đến ba năm và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng.

Các bị cáo không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự và có vai trò ngang nhau trong vụ án nên phải chịu mức án bằng nhau, và có hình thức cải tạo giống nhau. Quá trình điều tra tại phiên tòa các bị cáo khai báo thành khẩn, nhận tội, phạm tội lần đầu thuộc trường hợp ít nghiêm trọng, nhân thân tốt, đều là người dân tộc thiểu số sống tại vùng có điều kiện, kinh tế văn hóa - xã hội khó khăn, nên được hưởng chung các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại các điểm p, h khoản 1 điều 46 Bộ luật hình sự; bị cáo L bản thân là Đảng viên, là người có uy tín trong quần chúng nhân dân địa phương trước khi phạm tội được tín nhiệm bầu làm trưởng bản, nên có những đóng góp nhất định cho địa phương, khi phạm tội đã khai ra đồng phạm khác giúp cơ quan điều tra nhanh chóng giải quyết được vụ án nên được hưởng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại điểm q khoản 1 điều 46 Bộ luật hình sự; Bị cáo C hiện nay tuổi đã cao, sức khỏe hạn chế, cần cho bị cáo được hưởng lượng khoan hồng của pháp luật. Xét thấy không cần thiết phải cách ly các bị cáo ra khỏi đời sống xã hội, cho các bị cáo cải tạo tại địa phương cũng đảm bảo biện pháp giáo dục, phòng ngừa.

Về hình phạt bổ sung (phạt tiền): Xét các bị cáo không có khả năng thi hành nên không áp dụng.

Truy thu sung công số tiền 3.000.000đ đối với bị cáo Vừ Nhịa C được hưởng lợi do phạm tội mà có.

Vật chứng của vụ án: Giao cá thể Gấu ngựa cho Trung tâm cứu hộ Động vật hoang dã Hà Nội tiếp tục chăm sóc, nuôi dưỡng; đối với 01 xe mô tô là tài sản bị cáo L sử dụng vào việc phạm tội nhưng là tài sản chung của gia đình khi bị cáo sử dụng không ai hay biết nên cần trả lại cho người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan; đối với 01 điện thoại di động bị cáo sử dụng vào việc trao đổi mua bán Gấu ngựa nên cần tịch thu sung công; 01 ví giả da màu đen, 01 giấy chứng minh thư nhân dân, 01 giấy phép lái xe, 1.000.000đ là các tài sản cá nhân của bị cáo L không liên quan đến việc phạm tội cần trả lại cho bị cáo.

Các bị cáo phải chịu án phí theo quy định chung. Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

Tuyên bố các bị cáo Thào Sống L, Vừ Nhịa C phạm tội: Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ.

1. Áp dụng: khoản 1 điều 190; điểm p, q, h khoản 1 điều 46; khoản 1, 2 điều 60 Bộ luật hình sự xử phạt Thào Sống L 09 (chín) tháng tù nhưng cho hưởng án treo, thử thách 18 (mười tám) tháng.

Áp dụng khoản 4 điều 227 Bộ luật tố tụng hình sự trả tự do cho bị cáo Thào Sống L ngay tại phiên tòa nếu bị cáo không bị giam giữ về một tội phạm khác. Giao bị cáo cho UBND xã ĐM, huyện SM, tỉnh Sơn La giám sát, giáo dục trong thời gian thử thách.

- Áp dụng: khoản 1 điều 190; điểm p, h khoản 1 điều 46; khoản 1, 2 điều 60 Bộ luật hình sự xử phạt Vừ Nhịa C 09 (chín) tháng tù nhưng cho hưởng án treo, thử thách 18 (mười tám) tháng.

Giao bị cáo cho xã ML, huyện SC, tỉnh Sơn La giám sát, giáo dục trong thời gian thử thách.

"Trong trường hợp người được hưởng án treo thay đổi nơi cư trú thì thực hiện theo quy định tại khoản 1 điều 69 Luật thi hành án Hình sự".

Không áp dụng hình phạt bổ sung đối với các bị cáo. Truy thu sung công số tiền 3.000.000đ đối với bị cáo Vừ Nhịa C.

Giao một cá thể Gấu ngựa cho Trung tâm cứu hộ Động vật hoang dã Hà Nội chăm sóc và nuôi dưỡng.

2. Vật chứng: điểm a khoản 2, 3 điều 76 Bộ luật Tố tụng Hình sự:

- Trả lại cho người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan Giàng Thị V: 01 (một) xe máy nhãn hiệu HONDA loại xe Wave α màu xanh, biển kiểm soát 26B1– 196.95, số khung 480209; số máy 0480217, không có gương chiếu hậu hai bên, tại phần phía sau yên xe có buộc 02 thanh gỗ và 01 thanh tre thành hình tam giác xe đã qua sử dụng, không kiểm tra tình trạng bên trong xe.

- Tịch thu sung công: 01 (một) chiếc điện thoại di động hiệu Masstel A116 màu đỏ đen, có số Imel lần lượt là: 301014134551958; 30101413455966 máy đã qua sử dụng C bị cáo Thào Sống L.

- Trả lại cho bị cáo Thào Sống L: 01 (một) ví giả da màu đen đã cũ đã qua sử dụng; 01 (một) giấy chứng minh thư nhân dân mang tên Thào Sống L, có số: 051019869 do Công an tỉnh Sơn La cấp; 01 (một) giấy phép lái xe có số: Y255165 mang tên Thào Sống L do Sở Giao thông vận tải tỉnh Sơn La cấp; số tiền 1.000.000đ.

Theo biên bản giao nhận vật chứng tài sản ngày 19/9/2017 của Chi cục thi hành án Dân sự huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La.

3. Án phí: Áp dụng điều 99 BLTTHS các điều 21, 23 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 Quy định về mức thu, miễn, giảm, nộp, quản lý và sử dụng án phí, lệ phí Tòa án, mỗi bị cáo phải chịu 200.000đ án phí hình sự sơ thẩm.

Các bị cáo, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan được quyền kháng cáo trong hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án sơ thẩm (27/9/2017).