Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 8485:2010 về Vải địa kỹ thuật – xác định cường độ chịu kéo và độ giãn dài

6. Mẫu thử

6.1. Số lượng mẫu thử

+ Số lượng mẫu thử trong từng trường hợp cụ thể được tính theo qui định của TCVN 8222 : 2009

+ Số lượng mẫu thử ít nhất trong mọi trường hợp là 10 mẫu, trong đó 5 mẫu lấy theo chiều dọc cuộn (md) và 5 mẫu lấy theo chiều ngang cuộn (cd).

6.2. Dạng hình học, kích thước và cách chế tạo mẫu

Mẫu thử có dạng hình chữ nhật, kích thước và cách chế tạo mẫu đối với từng loại vải địa kỹ thuật tiến hành như sau:

6.2.1. Đối với vải địa kỹ thuật dạng không dệt

Cách chế tạo mẫu như sau

Dùng khuôn hoặc các dụng cụ đo, cắt chế tạo mẫu có:

...

...

...

- Chiều dài mẫu (100 + 2L) mm ± 1 mm

Trong đó L là độ dài ngàm kẹp; xem hình 5.2

Ví dụ:

- Ngàm kẹp dạng ép bằng bulông hoặc thủy lực: L = 50 mm

Chiều dài mẫu là (100 + 2 x 50) = 200 mm ± 1 mm

Kích thước mẫu thử: Rộng x Dài = 200 mm x 200 mm

- Ngàm kẹp dạng tời L = 400 mm

Chiều dài mẫu là (100 + 2 x 400) = 900 mm ± 1 mm

Kích thước mẫu thử Rộng x Dài = 200 mm x 900 mm

...

...

...

Cách chế tạo mẫu như sau

- Cắt chiều rộng mẫu 220 mm, sau đó bỏ dọc hai bên rìa mẫu những sợi bị rối, bị lẹm hoặc đứt trong quá trình cắt cho tới khi chiều rộng đạt 200 mm ± 1 mm

- Cắt chiều dài mẫu (120 + 2L) mm, sau đó bỏ ngang hai bên rìa mẫu những sợi bị rối, bị lẹm hoặc đứt trong quá trình cắt cho tới khi chiều dài đạt (100 + 2L) mm ± 1 mm.

6.3. Điều hòa mẫu thử

6.3.1. Mẫu thử điều hòa khô

Điều kiện tiến hành thử trong không khí và mẫu thử điều hòa khô phải được tiến hành theo qui định của TCVN 8222 : 2009, mục 5.5.

6.3.2. Mẫu thử điều hòa ướt

Điều kiện tiến hành thử trong không khí và mẫu thử điều hòa ướt phải được tiến hành theo qui định của TCVN 8222 : 2009, mục 5.6

7 Cách tiến hành

...

...

...

7.1. Vận hành thiết bị kéo

- Điều chỉnh khoảng cách giữa hai ngàm kẹp 100 mm ± 3 mm.

- Chọn thang lực sao cho mẫu thử đứt trong khoảng từ 30% đến 90% của thang lực đó.

- Đặt tốc độ kéo (20% ± 5%) trên phút của thang đo chiều dài.

- Đặt ở chế độ làm việc các thiết bị tự ghi hoặc mở phần mềm tương ứng cho máy tinh

7.2. Cách lắp mẫu thử vào ngâm kẹp

- Mẫu thử lắp vào ngàm kẹp theo chiều rộng mẫu, cần chỉnh sao cho bề mặt mẫu phẳng đều hai mép ngoài mẫu cách đều hai mép ngoài ngàm kẹp.

- Độ dài 3 đường thẳng gồm: 2 đường thẳng đi qua hai mép ngoài và đường trung tâm mẫu chặn giữa hai ngàm kẹp phải bằng nhau và bằng 100 mm ± 3 mm.

- Đường trung tâm mẫu phải trùng với hướng lực kéo.

...

...

...

Thứ tự tiến hành: xem Hình 7.1

- Xác định tâm điểm (o) của mẫu.

- Kẻ đường trung tâm đi qua tâm điểm và trùng với hướng lực kéo (đường a).-

- Vị trí các điểm (A;B) nằm trên đường trung tâm và cách đều tâm điểm về hai phía 30 mm.

CHÚ DẪN

O là tâm điểm mẫu

a là đường trung tâm mẫu

A, B là các điểm đo độ giãn dài của mẫu

...

...

...

Hình 7.1 - Thiết lập điểm đo độ giãn dài của mẫu thử

7.4. Tiến hành thử

Kiểm tra thứ tự từ 7.1 đến 7.3 và cho máy chạy cho tới khi mẫu đứt hoàn toàn. Lưu các số liệu về các tính chất kéo thu được trong suốt quá trình thử. Sau đó lặp lại tuần tự các bước trên cho tới khi thử hết số lượng mẫu.

8. Tính toán kết quả

8.1. Loại bỏ các kết quả dị thường

Theo qui định của TCVN 8222 : 2009 và thử lại các mẫu lấy từ một cuộn

8.2. Tính các giá trị của mẫu riêng lẻ

8.2.1. Tính giá trị cường độ chịu kéo đối với từng mẫu

Cường độ chịu kéo của mẫu thử tính theo công thức:

...

...

...

Trong đó.

T_f Cường độ chịu kéo của mẫu thử tính bằng kilôNiutơn trên mét (kN/m)

F_f Lực kéo lớn nhất nhận được trong quá trình thử tính bằng kilôNiutơn (kN )

W Chiều rộng mẫu thử tính bằng mét (m)

8.2.2. Tính giá trị độ giãn dài đối với từng mẫu thử

Độ giãn dài của mẫu thử tính theo công thức

e = 100 x DL/L_o                                                     (2)

DL = L₁ - L_o                                                                                            (3)

Trong đó:

...

...

...

L_o Khoảng cách ban đầu của các điểm đo A và B tính bằng milimét (mm)

L₁ Khoảng cách của các điểm đo A và B tại thời điểm lực kéo f tính bằng milimét (mm)

CHÚ DẪN:

D Điểm ứng với cường độ chịu kéo lớn nhất T_f

E Điểm ứng với cường độ chịu kéo tại điểm đứt T_E

T₁ Cường độ chịu kéo lớn nhất.

T_e Cường độ chịu kéo tại điểm đứt.

SA Độ giãn dài dư, xuất hiện khi lực kéo bằng 1%T_f,

...

...

...

e_E Độ giãn dài tại điểm đứt.

Hình 8.1 - Đường cong quan hệ giữa cường độ chịu kéo và độ giãn dài

8.3. Các giá trị tiêu biểu

Các giá trị tiêu biểu được xác định bởi các giá trị thu được từ các mẫu riêng rẽ với độ chính xác như sau:

8.3.1. Cường độ chịu kéo lớn nhất chính xác tới 0.1 kN/m, độ giãn dài ứng với cường độ chịu kéo lớn nhất chính xác tới 1%

8.3.2. Cường độ chịu kéo tại điểm đứt chính xác tới 0.1 kN/m, độ giãn dài tại điểm đứt chính xác tới 1%

CHÚ THÍCH Loại bỏ các kết quả dị thường theo điều 8.1, không đưa vào tính toán. Tuy nhiên các kết quả này cần ghi lại và báo cáo riêng.

8.3.3. Đối với mỗi tính chất, các giá trị tiêu biểu sau đây cần được xác định:

+ Giá trị trung bình

...

...

...

+ Hệ số biến thiên

(xem TCVN 8222 : 2009)

8.4. Yêu cầu đối với việc thử thêm

8.4.1. Khả năng lặp lại các kết quả

Khi hệ số biến thiên tính theo qui định tại mục 8.3.3 vượt quá 20% cần phải tăng số mẫu thử nhiều lên để thu được kết quả có giới hạn sai số cho phép theo qui định của TCVN 8222 : 2009 và số lượng các mẫu thử yêu cầu được tính theo TCVN 8222 : 2009. mục 6.

8.4.2. Các giới hạn sai số

Kiểm tra các kết quả thu được theo qui định tại mục 8.3 để đảm bảo các giới hạn sai số thực tế không vượt quá giới hạn qui định. Sai số kết quả thử được coi là thoả mãn nếu số lần thử tính theo TCVN 8222 : 2009 không vượt quá thực tế. Nghĩa là các kết quả thử đã thoả mãn khi thử đủ số lần và đáp ứng yêu cầu của các điều 8.3.1 và 8.3.2

CHÚ THÍCH: Kết quả thử theo tiêu chuẩn TCVN 8485 : 2010 có thể so sánh với kết quả thử theo tiêu chuẩn ISO10319 đối với cùng loại mẫu thử.

9. Báo cáo thử nghiệm

...

...

...

- Viện dẫn tiêu chuẩn này;

- Số ký hiệu thiết bị dùng để thử;

- Thứ nguyên dùng tính toán kết quả;

- Các giá trị tiêu biểu của phép thử;

- Các giá trị riêng lẻ như: kết quả thử của từng mẫu

- Thông tin chi tiết về các kết quả coi là dị thường;

- Các thay đổi về điều kiện, qui trình thử so với tiêu chuẩn nếu có;

Thông tin chi tiết về các kết quả bị loại bỏ kể cả nguyên nhân không dùng các kết quả đó để đánh giá các trị số tiêu biểu.

Các thông tin về mẻ mẫu mẫu thử, điều kiện thử như:

...

...

...

+ Tên mẫu, ký hiệu mẫu.

+ Tên công trình, hạng mục, vị trí lấy mẫu, ngày tháng năm lấy mẫu, gửi mẫu nếu mẫu lấy ngoài công trường lắp đặt, thi công và phải có chữ ký xác nhận của tư vấn giám sát.

+ Khối lượng mẫu

- Ngày tháng năm thử mẫu.

- Kiểu điều hòa mẫu.

- Nhiệt độ, độ ẩm khi điều hòa mẫu và khi thử mẫu.

10. Lưu mẫu

Mẫu lưu có diện tích nhỏ nhất 1m²

Lưu mẫu trong điều kiện tiêu chuẩn theo qui định của TCVN 8222:2009.

...

...

...

THƯ MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] ISO 10319 - 04 - 15, Geotextiles - Wide width tensile test.

[2] ASTM D 4595 - 86 (Reapproved 2001), Standrd Test Method for Tensile Properties of Geotextiles by the Wide - Width Strip Method.